100+ fotografiecursussen én 4 Fotobijbels ebooks - Nu 120 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Elja Trum

Hoe werkt scherpstellen en herkaderen

donderdag 26 november 2015, 20:35 door | 13.633x gelezen | 9 reacties

Veel fotografen gebruiken bij het fotograferen de focus en recompose-methode. Of in goed Nederlands Scherpstellen en herkaderen. Bij deze manier van fotograferen stel je eerst scherp op je onderwerp om daarna je compositie te bepalen.

Scherstellen en herkaderen is een prettige manier om te fotograferen. Je maakt (over het algemeen) gebruik van het middelste scherpstelpunt van je camera. Dit is ook het gevoeligste punt waarmee je het beste kunt scherpstellen.

Stel scherp op je onderwerp en houd vervolgens de ontspanknop half ingedrukt. Hierdoor zet je de scherpstelling vast terwijl je de camera kunt bewegen. Bepaal nu je compositie en druk af.

Focus recompose


Praktisch voorbeeld


Als voorbeeld neem ik even het maken van een portretfoto. Bij een portret stel je scherp op de ogen van je model. Als je na het scherpstellen direct zou afdrukken heb je een foto waarbij je model precies in het midden van het beeld staat en waarbij er boven het hoofd nog veel 'lege' ruimte is.

De foto zit er over het algemeen interessanter uit wanneer je het model niet in het midden, maar een beetje links of rechts in de foto plaatst. Je houd nu dus de ontspanknop na het scherpstellen op de ogen half ingedrukt en beweegt nu je camera minimaal om de compositie aan te passen.

Hierbij plaatst je het model bijvoorbeeld rechts in beeld en zorg je ervoor dat er boven het hoofd van je model niet zo veel loze ruimte meer over is. Druk vervolgens door op de ontspanknop om de foto te maken.

Niet teveel bewegen


Het is belangrijk dat je na het scherpstellen en tijdens het bepalen van de compositie niet teveel beweegt. Door te bewegen kan het scherpstelpunt ergens anders komen te liggen waardoor je onderwerp niet langer scherp is.

Wat je in elk geval niet moet doen is in- of uitzoomen nadat je al scherpgesteld hebt. Doe je dit wel, stel dan eerst weer opnieuw scherp voordat je de compositie kiest.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Elja Trum

Over de auteur

Elja Trum is oprichter van Photofacts, online fotografiecursussite Photofacts Academy en het blog Teslafacts. Hij schrijft sinds 2006 over fotografie. Elja is ook auteur van boeken over zwart-wit-, flits- en portretfotografie.

9 reacties

  1. gast schreef op donderdag 26 november 2015 om 21:04  | reageer

    Hoi,

    Ik raad de "focus en recompose-methode" ten stelligste af!

    Met name, als je met grote diafragma openingen werkt. Het scherpstelvlak, verschuift dan veel te gauw, met als gevolg: een foto die niet goed scherp is op de juiste plaats.

    Ik, als portretfotograaf, kies altijd het scherpstelpunt cq focuspunt, die het dichts bij het oog zit dat naar de camera is toegedraaid. Ik werk heel veel met grote diafragma openingen.

    De "focus en recompose-methode" is wat vergeverlijker, als je je diafragma behoorlijk knijpt. Denk aan f5.6 of meer afgeknepen. Ook bij meer afgeknepen diafragma's, zal ik niet voor deze methode kiezen, maar het focuspunt pakken die het dichts bij het scherpstel gebied ligt.

    Herkaderen, doe ik dus liever niet.

  2. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op donderdag 26 november 2015 om 22:51  | reageer

    @Gast; ieder zijn favoriete methode. Ik heb ook op f/2.8 vrijwel nooit last van onscherpte in mijn portretten na het scherpstellen en herkaderen.

    Persoonlijk vind ik het steeds kiezen van een ander focuspunt onhandig.

  3. Hugo Lefèvre
    Hugo Lefèvre schreef op vrijdag 27 november 2015 om 11:49  | reageer

    Ik heb hierover een vraagje: wat met de ae-knop waarbij je scherp stelt op een bepaald punt, de knop ae op je toestel indrukt en dan herkadert? Volgens mij is dit wel iets gemakkelijker en levert beter resultaten op.

  4. gast schreef op vrijdag 27 november 2015 om 12:39  | reageer

    Hoi Elja, uiteraard ieder z'n manier.

    Zelf, deed ik dat vroeger ook, herkaderen. Maar ik ben daar gauw van afgestapt omdat het voor mij niet werkt. Vooral, met grote diafragma openingen beviel het mij niet.

    Het kiezen van een ander focuspunt, is zo gedaan als je eraan gewend bent. Dat is nog geen seconde werk.

    Hugo, de AE knop heeft niets met scherpstellen te maken. Je vergrendeld er alleen je belichting mee. Bijvoorbeeld in de AV-stand - diafragmavoorkeuze. In de M-stand is er niets te vergrendelen. Het AE gebeuren wordt veel gebruikt in combinatie met spotmeting. Als je lichtmetingsgebied afwijkt van het punt waarop je wilt scherpstellen, of zoiets. Of anders gezegd: Je wilt ergens anders lichtmeten dan waar je wilt scherpstellen.

    Bij meervlaksmeting is bovenstaande niet aan de orde, want als je dan je ontspanknop half indrukt, dan wordt de belichting al vergrendeld. De AE knop, is dus vooral handig met deel- en spotmeting in de Av-stand, Tv-stand en de P-stand.

  5. Christiaan
    Christiaan schreef op vrijdag 27 november 2015 om 14:17  | reageer

    De AEL-knop wordt vaak gebruikt voor back button focus. Dus focussen met de AEL knop en afdrukken met de sluiterknop.

  6. Brian
    Brian schreef op dinsdag 1 december 2015 om 10:30  | reageer

    Zeker bij wat langere objectieven en bij gebruik met full-frame camera's is het echt af te raden als je met een open diafragma wilt fotograferen. Een objectief is bol, dus bij recompose ligt je scherpstelpunt per definitie op een andere afstand dan waar je oorspronkelijk hebt scherpgesteld.

    Alleen Hasselblad heeft hier een speciale knop voor om straffeloos opnieuw een compositie te kunnen maken.

    Overigens is wat Hugo zegt niet helemaal gek. Bij veel camera's van bijvoorbeeld Nikon, maar ook bij andere merken, is de Exposure gekoppeld aan de AF-Lock. Dit kun je zelf in het menu veranderen (is ook erg aan te raden) maar standaard is het nu eenmaal zo ingesteld.

  7. peter nadort
    peter nadort schreef op dinsdag 1 december 2015 om 12:59  | reageer

    Ook hier even een aandachtspuntje. Maar moet zeggen dat ik sinds de eerste spotmeet camera (Asahi Pentax Spotmati SE) nooit meer van dat principe ben afgestapt.
    Op mijn huidige Fuji eerst via scherm of zoeker belichting vast stellen. Knopje AE-L indrukken en vasthouden. Daarna richten op hetgeen je absoluut scherp wilt hebben en dan de ontspanknop half indrukken. Daarna compositie bepalen. Appeltje-eitje. Wel eerst even in het menuutje instellen.

    groet, peter nadort

  8. gast schreef op dinsdag 1 december 2015 om 21:47  | reageer

    Brian,

    Eerste alinea zekers mee eens!

    Hasselblad weet ik niet, omdat ik daar niet mee fotografeer.

    Zoals ik eerder zei in dit stuk, dat ik altijd een ander focuspunt kies en nooit meer herkadeer. En al helemaal niet met grote diafragma openingen, omdat het scherpte gebied dan al een stuk kleiner is. Helemaal bij tele-objectieven...

    De AE knop, kun je inderdaad een andere functie geven. Sommigen zweren erbij, zelf heb ik nooit die behoefte gehad om dat toe te passen, maar dat is ieders voorzich.

  9. Françoise
    Profiel Françoise schreef op donderdag 3 december 2015 om 10:51  | reageer

    Hallo,
    heb het berichtje van Peter gelezen. Gezien ik ook een Fuji XT1 heb zou ik graag willen weten wat hij bedoelt met 'eerst even in menuutje instellen'. Heb dingen gedaan doch weet niet of het correct was. Heb de Fuji nog maar een maand (overgestapt van Nikon D7000) en zoek de dingen uit. Trouwens ben zeer blij met de Fuji, was een uitstekende keuze en begrijp volkomen jouw uitleg Elja die je geeft in een ander artikel; heb zo'n beetje ook met dezelfde vragen gezeten doch de keuze is de juiste.
    In elk geval heb ik juist uitgeprobeerd met de AE-L knop en het beeld is inderdaad scherper. Graag antwoordje, ben benieuwd en wil graag meer weten!
    groetjes, Françoise

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Portretfoto's Bewerken in Lightroom Classic
Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra
Toon alle artikelen binnen Basiskennis

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.288 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord