Specialiseren als fotograaf: noodzaak of niet?

vrijdag 14 januari 2011, 20:19 door Casper Heij | 9.721x gelezen | 16 reacties

Net zoals duizenden anderen in Nederland heb ik besloten dat ik mijn geld wil verdienen met fotografie. Net als alle anderen kom ik voor talloze keuzes te staan en van iedereen die je spreekt krijg je goedbedoelde maar soms tegenstrijdige adviezen.

Welke apparatuur schaf ik aan met mijn beperkte budget? Welke tarieven hanteer ik? Met welke fotografen wil ik samenwerken? Waar ga ik mijn klanten zoeken? Maar de lastigste keuze vond ik: 'Moet ik mij specialiseren, en zo ja: waarin?'

Tijdens mijn opleiding aan de Fotovakschool heb ik buiten het reguliere lesprogramma geprobeerd wat workshops en lezingen van ervaren fotografen en andere vaklieden bij te wonen. Tijdens één van die lezingen werd mij verteld dat ik een specialisatie moest kiezen. Mensen zouden op zoek zijn naar een fotograaf voor een specifiek doel, met een specifieke stijl.

Bruidsfotograaf? Nee! Gothic bruidsfotograaf of zwart-wit bruidsfotograaf is veel beter! Op een bepaalde manier klinkt dat logisch maar bij mij begon de schoen meteen te wringen: wil ik mij wel specialiseren? Waarom moet ik me toeleggen op één specifieke tak van sport terwijl ik behoorlijk brede interesses heb?

Vanaf dag één dat ik bezig ben met een camera heb ik diverse interesses gehad. Van kinds af aan ben ik gek van auto's, dus logischerwijs begon ik die te fotograferen. Maar auto's zijn ook maar blik en ik ben graag onder de mensen. Specialiseren op alléén auto's was mij te beperkt, dus ging ik ook mensen fotograferen. Eerst op feestjes, daarna in mijn studio.

Sinds een tijdje fotografeer ik ook bruiloften en experimenteer ik wel eens met een model en een visagiste in mijn studio. Al die disciplines zijn machtig interessant, ik zou eigenlijk niet graag kiezen. De redenering van degene die de lezing gaf was dat ik dat wel moet doen. Dat degene die zich durft te specialiseren waarschijnlijk meer klanten binnenhaalt.

omschrijving

Dat betekent niet dat je dan ook alléén maar dat ene soort foto's dat bij je specialisatie hoort hoeft te maken, de klanten die eenmaal tevreden zijn over de eerste foto's zouden je ook wel benaderen voor andere opdrachten. Maar is dat wel zo? Als mijn automotive klanten op mijn website geen voorbeelden kunnen vinden van mijn bruidsreportages, zouden ze me daar dan voor inhuren? Ik denk dat het ik antwoord wel weet.

Niet specialiseren

Een tijdje terug heb ik de keus gemaakt mij niet te specialiseren. Ik fotografeer alles waar ik enthousiast van word omdat ik bang ben dat ik me ga vervelen als ik elke dag foto's moet maken van auto's.

Hetzelfde geldt voor het maken van bruidsreportages en portretten. De afwisseling zorgt ervoor dat elke opdracht weer anders is en ik elke keer gedwongen ben om goed na te denken over hoe ik deze opdracht invulling ga geven.

Voor mij werkt de afwisseling van meerdere disciplines, voor jou werkt misschien de specialisatie. En dat is nu juist het mooie: een fotograaf heeft een vrij beroep. Maak je eigen keuzes en haal het meeste uit elke opdracht.

Of je vanaf nu uitsluitend portretten maakt in zwart wit op diafragma f/2.8, of dat je de ene dag bij -5 in de sneeuw op de grond ligt om een auto te fotograferen en de volgende dag in je studio een fashionshoot doet: doe vooral waar je je goed bij voelt en waar je het meeste plezier uithaalt. Dat plezier straal je uit in je portfolio en bij je klanten en juist dát zorgt ervoor dat men jou wil inhuren!

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Als freelance fotograaf werkt Casper vooral op locatie maar ook regelmatig in zijn studio. Zijn specialisme is automotive fotografie.

16 reacties

Elja Trum schreef op vrijdag 14 januari 2011 om 20:24 | reageer
Ik denk dat je jezelf later nog wel iets zult gaan specialiseren. Als je een paar jaar bezig bent ontwikkel je volgens mij meestal wel een bepaalde voorkeur en stijl.

Sowieso vind ik het niet gek als je jezelf wel positioneert als een bepaald soort fotograaf. Als iemand op zoek is naar een bruidsfotograaf en hij komt op je site vooral veel productfoto's tegen dan is de kans groot dat ie verder kijkt. Dat is natuurlijk ook op te lossen met meerdere verschillende websites..

Laura schreef op vrijdag 14 januari 2011 om 20:30 | reageer
Toch jammer dat er dan bij 'over de auteur' staat: "Zijn specialisme is"

Arjan schreef op vrijdag 14 januari 2011 om 20:34 | reageer
He Casper!

Inderdaad lastige keuze, en we hebben ook op de FVS deze discussie gehad. In eerste instantie doen wat je leuk vind, is volgens mij een goed princiepe. Ik denk dat ik mij zelf ook ga vervelen met continue bruiden te fotograferen. Maar een tip doe ook eens dingen die je niet leuk lijken! Witte achtergronden was niet zo mijn ding, nu noem ik het White Seamless van Zack. Ik ben al bezig geweest om mijn zolder om te bouwen!
De markt is volgens mij redelijk verzadigd op het gebied van particuliere fotografie, en ik weet zeker dat je met je enthousiastme en je persoonlijkheid ook ver komt. Geef mensen het WOW gevoel, laat het beleven.

Michiel schreef op vrijdag 14 januari 2011 om 20:39 | reageer
Als je je niet specialiseert zal je ook niet exceleren. Een fotograaf die zowel bruiloften als architectuur doet komt niet geloofwaardig over en kan nooit de beste in een van die twee richtingen zijn.

Arno schreef op zaterdag 15 januari 2011 om 00:42 | reageer
Inderdaad specialisatie is een must in de fotografiebranche om je te onderscheiden.

jeroenidema schreef op zaterdag 15 januari 2011 om 01:22 | reageer
Vroeg of laat is specialiseren voor de meesten toch noodzaak. Ook al ben je zelf een multitalent - wat best kan - je klanten zullen het vreemd vinden. Of je moet het gescheiden weten te houden en twee (of meer) verschillende websites opzetten. En als je er geld mee wil verdienen moet je naast je website ook op meerdere fronten campagnes voeren. Alles kan maar het is niet bepaald de makkelijkste weg.

Makke2 schreef op zaterdag 15 januari 2011 om 09:01 | reageer
Ik dacht vroeger ook zo... tot ik mezelf betrapte dat ik steeds meer aandacht en interesse had voor natuurfotografie, in die natuurfotografie is dan de specialisatie dan nog welbepaald "sunset en sunrise"... Geen gemakkelijk onderwerp, zeker niet omdat "iedereen" dit wel eens fotografeert, en er reeds duizende beelden van bestaan... maar de uitdaging is een sterk, uniek en aantrekkelijk verkoopbaar beeld te maken. En dat lukt me wel... Laat de zon maar komen

CasperH schreef op zaterdag 15 januari 2011 om 14:00 | reageer
Ok, laat ik voorop stellen dat ik specialiseren niet wil ontmoedigen, maar dat ik vind dat je datgene moet doen waar je je het beste bij voelt. Voor sommigen betekent dat juist dat je je moet specialiseren, voor mij (op dit moment in ieder geval) niet.

Elja: ik sluit niet uit dat uiteindelijk een bepaalde discipline de boventoon zal krijgen. Sterker nog, ik verwacht wel dat dat gebeurt. De manier waarop je iets vermarkt (bijvoorbeeld met meerdere websites) is een keuze, en wellicht is meerdere sites voor de verschillende dingen die je doet wel zo praktisch inderdaad.

Laura: haha, je hebt gelijk, dat is echter nooit een bewuste keus geweest. Als je verder leest in hetzelfde stukje merk je dat er ook andere zaken bijkomen nu

Arjan: je hebt gelijk! Doordat ik dingen ging doen die me niet leuk leken is deze post eigenlijk ontstaan. Toen ik aan de FVS begon dacht ik dat ik nooit iets anders dan auto's leuk zou gaan vinden. Totdat ik wat dingen leerde over flitstechnieken, portretten, regie, conceptueel denken, etc. Nu haal ik soms meer lol uit het fotograferen van een model dan een mooie auto!

Michiel & Arno: exceleren en uitblinken kan je in één discipline, maar ook in veelzijdigheid. Toen ik begon als fotograaf wilde ik de beste autofotograaf worden ter wereld. Nu voel ik die drang niet meer zo, ik pak liever van verschillende disciplines iets mee om in meerdere disciplines goed te worden. Het is niet voor iedereen belangrijk om ergens de beste in te zijn.

Jeroenidema: er zijn ook klanten die je inhuren omdat ze het fijn vinden met een bekend gezicht te werken en weten dat je geen dingen aanneemt die je niet kan. Het is maar net hoe je je wil profileren.

Makke2: dan doe je dus dat wat goed voelt. Voor jou is dat die specifieke specialistie, ga ervoor en je wordt er ongetwijfeld succesvol mee!

EdC schreef op zaterdag 15 januari 2011 om 14:37 | reageer
Wat is specialisatie? De meest voor de hand liggende en ook de meest gebruikte op websites: rubricering op bruidswerk, natuur enzovoort.Ik zie dan nauwelijks echte specialisten. Vrijwel alle fotografen hebben twee of drie werkgebieden waarin zij opereren. De combinatie van auto-fotografie en bruidsfotografie komt redelijk vaak voor, met een uitloper naar fashion.

Je kunt ook specialiseren in b2c of b2b, ofwel richt jij je op consumenten of op bedrijven? Je hebt dan potentieel een breed werkterrein, maar de benadering van klanten verschilt.

Zelf ervaar ik dat specialisatie in een stijl belangrijk is. Klanten willen plaatjes zien en als een stijl hen aanspreekt, dan willen zij die plaatjes ook hebben.

tonv schreef op zondag 16 januari 2011 om 04:58 | reageer
Gezien mijn brede interesse en verwondering zou ik me ongemakkelijk voelen met specialisatie. Terecht vraagt EdC zich af wat specialisatie betekent. Mijn visie is vooral je hart volgen en proberen te excelleren in datgene wat je doet. Er zal in je loopbaan misschien een moment komen dat je kiest voor een bepaalde richting maar daar zou ik me allerminst druk om maken. Vraag: is dat een Audi R10 op foto 1 en op welke circuits fotografeer je zoal?

CasperH schreef op zondag 16 januari 2011 om 14:17 | reageer
tonv: dat is de Audi R15 tijdens de 1000 kilometer van Spa Francorchamps, een race ter voorbereiding op Le Mans. Deze auto won de 24 uurs race op Le Mans een maandje later. Ik fotografeer daar waar mijn opdrachtgevers me heen sturen, in dit geval dus België maar ook van de 24 uursrace heb ik een fotoreportage mogen maken.

Johannes Klapwijk schreef op zondag 16 januari 2011 om 15:56 | reageer
Specialisatie heb je in mate volgens mij: tot in het extreme toe (alleen maar vlinders fotograferen en dan alle zeldzame soorten verzamelen), in bepaalde mate (alleen natuurfotografie) of helemaal niet (Alles fotograferen wat voor je lens komt).

Alledrie hebben hun voor en nadelen lijkt me. Extreme specialisering maakt je markt erg klein en lijkt me iig financieel weinig potentie bieden. Maar het is wel een erg leuke tak van sport. Bepaalde specialisatie lijkt me wel nodig wil je echt duidelijk een markt aanboren, die je alles dan kun je inderdaad nooit zo goed zijn als de (altijd genoeg aanwezige) specialisten.

Tegelijk denk ik dat je best in 2 of zelfs drie takken van sport goed kan zijn. Maar dan nog kun je niet op tegen specialisten. Ik doe landschapsfotografie, maar omdat ik mijn tijd moet verdelen over vlinders, vogels en landschappen zijn specialistische landschapsfotograven beter in landschapsfotografie dan ik. Ik doe aan macrofotografie, maar sommige die-hard vlinderliefhebbers hebben veel en veel meer vlinders dan ik goed op de foto staan. Hetzelfde geld voor vogels.

Mijn keuze hierin is dus een bepaalde mata van specialisatie (natuurfotografie, en daar binnen 3 specifieke takken van sport), maar voor mij ligt de nadruk op macrofotografie. Daar ligt echt mijn hart en dat vind ik het leukste. Als je je daar dan ook echt op focust kun je veel meer groei en ontwikkeling doormaken dan wanneer je alles doet.

Maar aangezien geld verdienen zeker niet altijd 1-op-1 opgaat met beeldkwaliteit denk ik dat je, wil je er zo veel mogelijk geld mee verdienen je het beste een aantal takken van sport kan beoefenen en per tak van sport een site opzetten zodat het wel lijkt of je enigszins gespecialiseerd bent in het specifieke gebied.

echt alles wat los en vast zit fotograferen in opdracht zou vermoed ik door gebrek aan focus toch een keer doodlopen, omdat specialisten beter zijn in hun gebied, maar of de praktijk echt zo in elkaar steekt...

EdC schreef op zondag 16 januari 2011 om 19:31 | reageer
Specialisatie is misschien een verkeerd begrip. Een reportagefotograaf is van veel markten thuis, maar richt zich op zijn podia. Neem nu de automotive. Werk je voor media en/of leveranciers op het gebied van autosport, personenauto's, vrachtauto's of mobiliteit of logistiek? In alle gevallen zal het niet alleen gaan om auto's, maar ook om mensen en dus moet je ook een goed portret en een macro/dichtbijfoto moeten maken.

Karen schreef op zondag 16 januari 2011 om 23:24 | reageer
Als BeeldCreator is fotografie mijn specialisatie. Binnen die specialisatie weet ik precies wat ik niet wil fotograferen en dat doe ik dan ook niet. Voor sport, in welke vorm dan ook, schud ik heel hard nee! Naaktfotografie, hoe mooi die ook kan zijn, mag een collega van mij doen. Specifieke architectuurfotografie, trekt me niet. Natuurfotografie, ben ik niet geduldig genoeg voor!

Goh...heb ik dan binnen mijn specialisatie dan toch een bepaalde richting, want wat blijft er over...juist mensen en producten. Mensen omdat ik niet zonder kan en producten omdat het een hele uitdagende vorm van fotografie is.

Door er achter te komen wat ik niet wil, is datgene wat ik wel wil doen overgebleven! En dat doe ik met alle passie die in me te vinden is. Alle eventuele aanvragen voor fotografie waar ik niet achter sta, stuur ik altijd door naar collega's.

WL schreef op dinsdag 18 januari 2011 om 11:50 | reageer
Interessante discussie! Ik zit met hetzelfde dilemma en ook (nog) op de fotovakschool. In het algemeen roepen alle mensen die het zouden moeten weten om het hardst dat je moet specialiseren en je daardoor/-mee moet onderscheiden omdat er anders geen droog brood mee te verdienen valt.

En ik heb hier juist voor gekozen omdat het zo'n machtig mooi vak is, waar ik iedere dag plezier aan beleef. Dat plezier zit hem idd in de afwisseling; vandaag in de studio met een model, morgen op mn buik langs de waterkant, etc. De gedachte om te specialiseren (lees: beperken) benauwt me.

Maar gelukkig wordt de soep etc. want als ik alles hierboven nog eens terug lees denk ik dat de 'waarheid' ergens in het midden ligt; natuurlijk moet je ergens je focus op leggen, maar je hoeft je daarbij niet te beperken tot slechts één klein terrein. Ik denk dat je idd kunt kiezen voor 2 á 3 terreinen. Maar dan nog kun je daarnaast als een vlinder van onderwerp naar onderwerp blijven fladderen en doen wat je veel plezier oplevert. Dat komt pas in gevaar wanneer je met je 'specialisatie' zoveel werk krijgt dat daar geen tijd meer voor over is...

Ik ben er dus uit... nu nog even die 2 á 3 dingen kiezen waar ik me op wil gaan focussen... pfffff!!

Ron ter Burg schreef op vrijdag 21 januari 2011 om 20:41 | reageer
Specialisatie of niet is een keuze die iedereen voor zichzelf moet maken. Fotografie op zich is een erg leuk vak, welke tak van fotografie je ook bedrijft. Ik ken fotografen die alles doen, omdat ze fotografie in het algemeen leuk vinden en omdat ze, als ze zich specialiseren op één bepaalde tak van fotografie, simpel weg niet genoeg geld verdienen om ervan te leven.

Ik ken ook fotografen die een passie hebben voor één bepaalde tak van fotografie. Het is hun "way of life" waardoor ze uitblinken op dat specifieke vlak en daardoor ook van de fotografie kunnen leven. En dat is maar goed ook, want als we allemaal alles gaan doen, dan wordt het ook weer saai.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.189 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Specialiseren als fotograaf: noodzaak of niet?

Niet specialiseren