Noorderlichtreis: Aurora Borealis fotograferen

maandag 20 april 2015, 19:58 door Karin de Jonge | 8.825x gelezen | 17 reacties

Iedereen heeft tegenwoordig wel een bucket list; een lijst van dingen die je in je leven minimaal één keer wilt doen. Als fotografe die al vanaf haar tiende een toestel bezit (en dat is dus al 45 jaar!) houd ik er een fotografische bucketlist op na.

Afgelopen zomer kon ik bijvoorbeeld een vinkje zetten bij het vastleggen van een bultrug in de fjorden van het noorden van IJsland, een land dat ik al twee opeenvolgende zomers bezocht had.

1600 ISO, 25 seconden, f/4 @ 24mm

Noorderlichtreis

Maar voor de wínter op IJsland had ik een andere wens: het noorderlicht ofwel de Aurora Borealis, een natuurverschijnsel met een prachtige naam. Om deze wens te kunnen afvinken had ik me opgegeven voor een noorderlichtreis.

Met een groepje amateurfotografen én met mijn Canon 5D mark III (en de mark II als reserve) vertrokken we onder leiding van twee enthousiaste professionals op 14 maart 2015 naar IJsland. Het was een goed jaar om te gaan: het noorderlicht was de hele winter actiever dan gemiddeld.

Ik verdiepte mij in de wetenschap achter dit lichtverschijnsel. De zon zendt elektrisch geladen deeltjes uit, die door de aarde worden aangetrokken. Sommige van die deeltjes komen in de bovenste lagen van de aardse dampkring terecht en botsen daar met luchtdeeltjes.

Door deze botsingen ontstaan verschillende gassen die licht geven in verschillende golflengten dus met verschillende kleuren. Op internet waren kleurrijke afbeeldingen te zien van stralenbundels en bewegende gordijnen van licht. Wat zou het prachtig zijn om dit te zien.

Maar hoe groot was de kans, we gingen 'maar' acht nachten en er werd veel bewolking voorspeld. Bovendien buigt de zonnewind niet altijd naar de aarde af dus heb je ook bij een heldere nacht nog geen garantie op de gehoopte groene gloed.

De reis begon met een vertraging van een halve dag omdat sneeuwstormen op IJsland het vliegtuig aan de grond hielden dat ons vanuit Amsterdam naar Kevlavik zou brengen. Dat betekende dat we uiteindelijk midden in de nacht om 02:00 uur plaatselijke tijd arriveerden.

Er viel een lichte natte sneeuw. Ik was verrast hoe donker het er was, want ik had het land alleen in de zomer bezocht, in de weken waarin de zon nauwelijks onder ging en een lichte schemering dus alles was wat ik gezien had.

Direct aan de slag

Gedesoriënteerd door de vertraagde reis en het late uur reden we in twee busjes anderhalf uur lang naar de eerste accommodatie in het zuiden. Er waren wat lage witte wolkenstrepen aan de zwarte hemel. Noorderlicht, constateerde onze reisbegeleider nuchter.

Onmiddellijk waren we weer wakker, het zou toch niet? Zouden we in onze eerste nacht al iets van dit verschijnsel zien? Het licht werd sterker en vormde uiteindelijk een lichtgroene boog, die als een triomfboog de verlaten hoofdweg waarop we reden, overspande.

We konden amper wachten tot we ter plekke waren. Binnen een kwartier na aankomst stonden de statieven op de parkeerplaats en riepen de begeleiders instructies voor de instellingen: 1600 ISO, niet langer dan 25 seconden anders werden de sterren streepjes en dat moesten we niet willen!

Ik gebruikte mijn 24-105mm objectief op de maximale groothoek en het grootste diafragma (f/4). Gelukkig had ik een goed balhoofd op het statief zodat ik de camera helemaal plat kon leggen. Het instellen van de afstand was lastig, maar gelukkig kwamen ook hiervoor instructies: op oneindig draaien en dan 'een stukje terug'.

Het opklappen van de spiegel was ook nodig om trillingen te voorkomen en het kostte me tijd om uit te vinden hoe dat ook alweer moest. Ik moest mijn trillende handen in bedwang houden en tegelijkertijd proberen de draadontspanner in het donker in te pluggen, want mijn hoofdlampje zat nog ergens in de koffer... ook had ik beter de 17-40 kunnen pakken... en waarom had ik geen handschoenen aan gedaan...

Zo stond ik, na een voorbereiding van een half jaar, bij mijn eerste noorderlichtshow toch nog enorm amateuristisch te stuntelen. De eerste beelden bleken echter verrassend mooi, want het noorderlicht wordt door de gevoelige camera veel intenser vastgelegd dan met het blote oog wordt gezien. De reis was al geslaagd, ik had gezien waar ik voor kwam. Ik was wel veel te opgewonden om die (korte) nacht nog een oog dicht te doen.

1600 ISO, 10 seconden, f/4 @ 35mm

Zonnevlam

Het werd echter nog veel beter. De dag erna deed zich een enorme zonnevlam voor die precies op de aarde gericht was. Dat betekende twee dagen later een hele grote kans op noorderlicht! Onder alle fotografen was dit het gesprek van de dag.

Toen ik de ochtend van de bewuste dag plat op mijn buik met mijn camera in de regen op het zwarte strand lag, spraken zelfs twee onbekende toeristen me aan: 'Do you know about de northern light?'. Blijkbaar zag ik eruit als een autoriteit...

We waren het erover eens dat het weer wel moest opknappen, maar onze begeleiders waren optimistisch, het zou een 'clear sky' worden. We zaten 's avonds op tijd in de busjes, de zon was amper onder.

Ons doel was een bepaalde plek aan een meer zodat we de reflectie van het noorderlicht op het water konden meepakken, twee voor de prijs van één, grapten we als echte Hollanders. De hemel was volledig helder en het blauwe uurtje deed zijn naam eer aan.

We bereikten de locatie van onze keuze niet maar namen genoegen met een eerdere stopplaats aan het meer, het noorderlicht liet namelijk niet lang op zich wachten. Het moment dat ik uit de bus stapte en daar stond, in the middle of nowhere onder een strakblauwe hemel die explodeerde, was één van de mooiste momenten in mijn leven.

Ik voelde me zo klein en onbeduidend onder dit geweld, en zo uitverkoren tegelijk dat ik dit mocht meemaken, dat ik alleen maar met open mond naar boven kon staan te staren.

1000 ISO, 3 seconden, f/4 @ 17mm
Eén van de begeleiders stuiterde op en neer en riep dat we goed moesten beseffen dat noorderlicht bij het blauwe uurtje 'once in a lifetime' was. De ander zuchtte dat hij niet wist waar hij moest kijken en wat hij moest knippen.

800 ISO, 5 seconden, f/4 @ 17mm
De lucht scheurde open en er vielen stralen naar beneden, als paraplu's die openklapten, als een kruising tussen regenbogen en vuurwerk. Soms leek het op gordijnen, soms op vuurpijlen. Elke vergelijking gaat echter mank, elk woord schiet te kort.

Als je niet zou weten dat het om een onschadelijk natuurverschijnsel gaat, zou je er bang van worden. Het is niet voor niks dat onze voorouders dit natuurgeweld als een allesvernietigende hemelbrand en een voorbode van onheil zagen.

Toen ik eenmaal bij zinnen was gekomen, kon ik statief en toestel in stelling brengen en heel veel beelden maken. Tijdens het eerste uur was 600-1000 ISO voldoende met een tijd van ongeveer 3 seconden.

1250 ISO, 5 seconden, f/5, 17mm
Toen het donkerder werd, moest de ISO omhoog naar 1600 en werkte ik met tijden van 15-20 seconden. Het prachtige paarse, lila en rode licht dat op het schermpje zo goed te zien was, zag je met het blote oog niet. Maar dat overweldigende gevoel kun je alleen maar met je eigen ogen waarnemen en elke foto, hoe mooi ook, is slechts een zwakke afspiegeling daarvan.

Vier uur lang gingen we door en pas ver voorbij middernacht merkte ik dat ik zo verkleumd was dat mijn vingers niet meer deden wat ik wilde... afdrukken. Ik kon alleen nog maar kijken, net zoals ik uren geleden was begonnen.

1600 ISO, 8 seconden, f/5 @ 17mm
Mijn aurora borealis kon worden afgevinkt, maar liet me verlangen naar méér. IJsland bleek echter gul: twee nachten later stond ik aan een ijsbergenmeer om het groene licht daarboven vast te leggen. Anders, maar door de voorgrond weer heel bijzonder.

1600 ISO, 25 seconden, f/4 @ 40mm
En als toetje kregen we op onze laatste nacht in Reykjavik nog een half uurtje noorderlicht boven de kade. Het leek niet op te kunnen. Bovendien was dit nog de week van de zonsverduistering op 20 maart 2015, die ik ook bij clear sky hebben kunnen zien. Het universum was me gunstig gezind!

640 ISO, f/5.6 @ 400mm
Gunstig genoeg voor een volgend blog...

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Karin de Jonge is psycholoog en houdt van woorden. Zij schrijft, praat en luistert graag. Maar als woorden tekort schieten, is er gelukkig nog beeld. Als fotograaf wil zij momenten vastleggen die verdwijnen, in de hoop het tijdelijke tijdloos te maken. En in de hoop een emotie niet alleen te kunnen verwoorden maar ook te kunnen verbeelden.

17 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Hoe moet je het noorderlicht fotograferen

  door Nando Harmsen

• 

  Fotograferen in IJsland

  door Nando Harmsen

• 

  Review: Aurora HDR 2019

  door Michelle Peeters

• 

  6 tips voor een maximaal dynamisch bereik in je foto's

  door Piet van den Eynde

• 

  Magische poolnachten en dansend licht

  door Eric Fokke

• 

  17 prachtige foto's van het Noorderlicht

  door Elja Trum

Toon alle artikelen binnen Persoonlijk