Betere flitsfoto's in vier eenvoudige stappen

maandag 13 september 2021, 23:32 door Elja Trum | 7.122x gelezen | 14 reacties

Uitgebeten lichtvlekken, harde donkere schaduwen. Flitsfotografie wordt vaak als iets lastigs gezien. Veel fotografen proberen het een paar keer en gooien hun flitser dan weer terug in de kast. Precies dat deed ik zelf ook. Maar flitsen kan je foto's enorm verbeteren.

1. Vergeet je ingebouwde flitser

De belangrijkste reden waarom veel fotografen liever met natuurlijk licht werken is wellicht wel de ingebouwde flitser. Het is namelijk amper te doen om hier mooie foto's mee te maken.

De ingebouwde flitser staat garant voor die harde schaduwen en lelijke lichtvlekken waar ik het net ook al over had. Laat die ingebouwde flitser dus lekker ingeklapt zitten. Je hebt hem echt niet nodig.

In plaats daarvan kun je een opzetflitser gebruiken. Koop niet de flitser van het merk van je camera. Die is namelijk veel te duur. Er zijn goedkope flitsers te krijgen die net zo goed of zelfs beter zijn voor een fractie van de prijs.

Opzetflitsers

Let er wel op dat je een opzetflitser koopt waarbij je de flitskop kunt draaien. Owh, en als je toch aan het uitzoeken bent: een radiografische draadloze bediening wil je ook zeker hebben (zie ook tip 3).

2. Flits indirect

Het hele probleem van de ingebouwde flitser is dat het flitslicht vlak boven je lens zit. Bovendien is het ook nog eens heel klein. Dat zorgt voor hard licht (harde schaduwen) en doordat het licht recht van voren komt voelt alles heel 'plat' in de foto.

Dat is niet mooi.

De truc is dat je flitslicht niet recht van voren moet komen, maar vanuit een hoek. Wanneer licht vanaf de zijkant ergens op valt zie je structuur en diepte in de foto. De schaduwen die het licht (van opzij) werkt zorgen ervoor dat je de diepte en vorm kunt zien.

Je kunt indirect flitser door de flitskop van je flitser te draaien. Dat licht weerkaatst je op een muur, plafond of reflectiescherm en zo valt het van opzij op je onderwerp.

3. Haal je flitser van je camera

Wil je extra flexibel zijn met indirect licht? Haal dan de flitser van je camera. Licht kan dan van alle kanten komen. Maximale controle!

Natuurlijk moet je flitser wel nog steeds verbonden zijn met je camera. Vroeger deden ze dat met een draadje, maar tegenwoordig gaat het heel eenvoudig via een draadloze radiografische verbinding.

In de meest gevallen moet je dus een ontsteker (trigger) op je camera zetten die het signaal van je camera (nu flitsen) draadloos doorgeeft aan je flitser.

Indirect flitslicht (flitser los van de camera)

4. Vergroot je lichtbron

Een flitser is maar een kleine lichtbron. Een rechthoekje van een paar centimeter. Dat geeft hard licht. Hoe groter je lichtbron namelijk is, hoe zachter het licht is. Dan bedoel ik niet de sterkte van je flits, maar de zachtheid van de rand van het licht.

Zacht licht wordt meestal als mooier gezien. Het is sowieso makkelijker om met zacht licht een mooie foto te maken dan met hard licht.

Er zijn verschillende manieren om je lichtbron te vergroten. De bekendste is wellicht het gebruik van een grote softbox.

Het kan echter ook simpeler. Draai de flitskop van je flitser opzij en flits via een muur. De muur is nu in feite je lichtbron geworden. Het weerkaatste licht is veel groter (en dus zachter) dan dat kleine rechthoekje op je flitser.

Andere mogelijkheden zijn het gebruik van een paraplu, een reflectiescherm of een doorzichtscherm.

Dus ben je niet tevreden over je flitsfoto's? Start dan met het toepassen van deze stappen en je zal ontdekken dat flitsfoto's een heel stuk interessanter worden.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Elja Trum is oprichter van Photofacts, online fotografiecursussite Photofacts Academy en het blog Teslafacts. Hij schrijft sinds 2006 over fotografie. Elja is ook auteur van boeken over zwart-wit-, flits- en portretfotografie.

14 reacties

Matt schreef op dinsdag 14 september 2021 om 09:20 | reageer
Met de stelling dat de ingebouwde flitser nutteloos is, ben ik het niet eens. Er zijn best situaties waarbij de ingebouwde flitser toegevoegde waarde heeft, zoals het gebruik als invulflits bij sterk tegenlicht. Of om actie te bevriezen.

De ingebouwde flitser heb je altijd ter beschikking; een externe flitser heb je niet altijd bij je.

Verder kan de ingebouwde filter bij duurdere bij DSLRs en systeemcamera's gebruikt worden als controller voor draadloos flitsen.

Donald Willemsen schreef op dinsdag 14 september 2021 om 10:46 | reageer
Ik ben het met je eens Elja. Toch nog een opmerking. Je schrijft over indirect flitsen via bijvoorbeeld een muur. Op zich is dat goed, maar dan moet die muur wel wit zijn. Muren met om het even welke kleur zullen dan gekleurd licht weerkaatsen en dat is meestal niet de bedoeling. Hetzelfde geldt voor plafonds.
Jouw advies om de ingebouwde flitser niet te gebruiken ondersteun ik van harte. Het argument dat je niet altijd een flitser mee hebt, gaat voor mij niet op. Net zo goed als een filterset, die heb ik ook standaard mee. Een reportageflitser dus ook. Je weet vooraf niet altijd in welke lichtomstandigheden je komt, dus ben je erop voorbereid een flitser te moeten gebruiken.
Maar als het er op aankomt echt met flitsers te moeten gaan werken, dan duik ik toch het liefst mijn studio in. Daar kan ik met mijn 3 studioflitsers goed uit de voeten.

Robert schreef op dinsdag 14 september 2021 om 10:55 | reageer
Een ingebouwde flitser geeft in principe licht vanaf je camera. Das moeilijk te richten. Een mono block daar integen kun je plaatsen waar je wil.
Enne ...gebruikt niemand tegenwoordig meer een losse flits meter meer. Is wel oldschool maar erg nauwkeurig.
Fotoschietgroet Robert

Dies Groot schreef op dinsdag 14 september 2021 om 11:33 | reageer
Ik ben het in zijn geheel met de opmerkingen van Matt eens.

Ik vul het nog verder aan:

- Koop NIET de flitser van het merk van je camera. Natuurlijk zijn er merken die wat voordeliger zijn en soms meer kunnen, maar je bepaald zelf voor welk merk/systeem je kiest. Ik zal je de kost geven van fotografen die er niet uitkomen qua werking van vreemd-merk flitsers en/of die slecht communiceren met de body.

- Voor een FRACTIE van de prijs. Wat is dan een alternatief voor bijv. de populaire Canon 430EX-3-RT van € 250,- en kost die dan € 50,- of zo?

- Flitslicht via het plafond is geen ZIJLICHT.

Kortom, het is allemaal wel erg kort door de bocht.

Susan Rekers schreef op dinsdag 14 september 2021 om 11:38 | reageer
Iemand tips voor flitsen met een externe flitser op een avondfeest van een bruiloft bijvoorbeeld? Ik flits het liefst niet, maar dat gaat niet altijd op. Met flits vind ik vaak minder sfeer.. Maar misschien heeft iemand de gouden tip, qua instellingen? Ik heb een Nikon D7000

Elja Trum schreef op dinsdag 14 september 2021 om 12:17 | reageer
@Susan; flits indirect, zoals ik ook in het artikel aangeef. Via plafond of muur werkt vaak uitstekend.

Let inderdaad wel op de kleur van de muur, van wit tot grijs tot zwart kan prima (hoe donkerder, hoe meer flitskracht je nodig zal hebben). Heeft de muur een kleur, dan krijgt je licht ook die kleur.

Verhoog je ISO naar bijvoorbeeld 1600 ISO. Je flitser hoeft dan veel minder hard te werken, en je haalt ook wat meer omgevingslicht terug (waardoor je niet iemand fotografeert in een zwart gat, maar nog iets van het feest ziet). Als je camera het aan kan, verhoog je ISO nog verder.

@Dies; Je moet inderdaad wel goed kijken naar welke flitser je dan wel koopt, maar het is financieel echt de moeite.

Een Canon 600EX II RT kost bijvoorbeeld 548 euro. De Yongnuo versie hiervan, de YN600EX-RT kost 149 euro.

Ik heb overigens beide en de Yongnuo is flexibeler en handiger.

Flitslicht via het plafond is geen zijlicht nee, maar het is een stuk beter dan rechtstreeks flitsen.

@Matt; Een ingebouwde flitser heeft inderdaad beperkte mogelijkheden, zoals inflitsen. En voor noodsituaties is het beter dan niks. Maar de meeste resultaten hiermee zullen flink tegenvallen.

Duurder camera's, zoals een 5D, hebben vaak niet eens een ingebouwde flitser.

Donald Willemsen schreef op dinsdag 14 september 2021 om 13:07 | reageer
@Dies Groot, voor Canonflitsers die vrij duur zijn bestaan er goede alternatieven zoals de flitsers van Metz. Die zijn softwarematig afgestemd op de camera dat je gebruikt, bijvoorbeeld Canon. Koop je een camera van een ander merk, dan kun je de software van de flitser op dat merk aanpassen. Een flitser kopen van hetzelfde merk dan de camera is dus absoluut niet nodig.

PixelDude Raoul schreef op dinsdag 14 september 2021 om 15:19 | reageer
@ Mat en Elja
Niet iedere camera heeft een ingebouwde flitser en zeker niet die van het hogere gamma.
M.a.w. ik kan enkel ofwel de kleinere bijgeleverde flitsen gebruiken die ik dan op de camera's plaats of veel beter rapportageflitsers gebruiken waar ook Elja de voorstander van is.

Hans Egelmeers schreef op dinsdag 14 september 2021 om 18:17 | reageer
Hallo Susan, ik zou eerst het bestaande licht zonder flitser meten, bv iso 800 - f3.2 brandpunt 25 mm. de camera op die waarde instellen , en dan pas de flitser aan. Flitser op -1. Via plafond of muur gaat meestal niet op een feest. Bij f 3.2 en brandpunt van 25 mm heb je toch genoeg scherptediepte. Gr. Hans

Francis schreef op woensdag 15 september 2021 om 09:19 | reageer
@Donald; een Metz flitser voor Canon softwarematig aanpassen aan een camera van een ander merk? Ik vrees van niet, maar mocht dat wel kunnen dan zou ik graag eens horen hoe je dat kan doen. Ik ben nl overgestapt van Canon naar Nikon waardoor de (Metz) flitser niet meer werkt.

Donald Willemsen schreef op woensdag 15 september 2021 om 10:15 | reageer
@Francis, op mijn Metz flitser zit een USB-poort, zodat je die aan een pc of Mac kan koppelen. Op de website van Metz kan je software downloaden en die op de flitser installeren. Op de support pagina van Metz vindt je het een en ander. Zie https://www.metzflash.ca/firmware/

Francis schreef op woensdag 15 september 2021 om 10:37 | reageer
@Donald, is dat niet bedoeld om binnen de Canon firmware updates te doen? Zou je zomaar de Nikon firmware kunnen installeren op een "Canon" Metz flitser? Iemand ooit al gedaan?

Martin Smit schreef op zondag 6 maart 2022 om 21:47 | reageer
Ik heb een vraag over behoud van sfeer bij flitslicht. Ik gebruik de opzetflitser bij evenementen met vaak weinig licht. Bounce is niet mogelijk. Ik wil een beetje inflitsen, maar verder de sfeer behouden. Bij iso 3200 en f/1.4 is de sluitertijd maar net voldoende. Het probleem is echter dat er vaak te veel flitslicht is, ook bij het laagste vermogen (of ook bij TTL met een flitscorrectie van -3 stops). Wat kan hier de oplossing zijn?

Donald Willemsen schreef op maandag 7 maart 2022 om 07:12 | reageer
@Martin Smit, als je de flitskop kan draaien of kantelen, vermindert het licht ook in de richting waar je fotografeert. Een andere optie is een diffuser op de flitser zetten . Dat spreidt het licht en dus ook de intensiteit van het licht in de richting waar je fotografeert. Probeer het eens. Wie weet, helpt het.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.165 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Betere flitsfoto's in vier eenvoudige stappen

1. Vergeet je ingebouwde flitser

2. Flits indirect

3. Haal je flitser van je camera

4. Vergroot je lichtbron