Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Bas Meelker

10 tips voor betere landschapsfoto's

vrijdag 5 november 2010, 16:09 door | 25.766x gelezen | 17 reacties

Het maken van een mooie foto van een landschap is nog niet zo gemakkelijk, naast een goede blik, de juiste apparatuur en voorbereiding vergt het ook geduld en timing. In dit artikel 10 tips voor betere landschapsfoto's.

Tip 1: bereid je voor


Een goede voorbereiding in de landschapsfotografie is cruciaal. Scout van tevoren je locatie, gebruik Google Earth en foto's van andere fotografen. Is de locatie interessant tijdens zonsopkomst of zonsondergang? Of juist bij strijklicht? Zijn er geen storende elementen aanwezig?

Zorg ervoor dat, voordat je de deur uitgaat, je weet waar je welke foto wilt maken, wanneer je daar moet zijn en welke omstandigheden je nodig hebt. Hoe beter je voorbereiding, hoe groter de kans op een geslaagde landschapsfoto.

Tip 2: Maak gebruik van het mooiste licht


De mooiste tijd voor landschapsfotografie zijn de uren rond zonsopkomst en zonsondergang. Dat ligt voor de hand, maar binnen deze tijdspanne kan het licht ook dramatisch veranderen. Zorg dat je continu bij de les blijft en houdt het licht in de gaten. Kleine nuances kunnen genoeg zijn om van een mooie foto een super foto te maken en die momenten wil je niet missen.

Kijk niet naar het landschap, maar lees het licht! Zorg in ieder geval dat je een uur voor zonsopkomst bij je locatie bent en als je een zonsondergang fotografeert, ga dan pas weg als het licht echt verdwenen is.

Zonsondergang boven het Ijsselmeer

Tip 3: Ken je materiaal en gebruik de juiste techniek


Het gemakkelijkste onderdeel in de landschapsfotografie, maar toch gaat het hier vaak mis. Zorg dat je de juiste techniek gebruikt. Werk met kleine diafragma's rond de f/16 en een zo laag mogelijke ISO voor zo gedetailleerd mogelijke foto's. Gebruik nooit de autofocus maar stel handmatig scherp. Niet je camera maar jij wilt bepalen waar je scherpte-diepte begint. Belicht het liefst handmatig of in diafragma-voorkeuzestand en bedenk dat de enige goede belichting de belichting is zoals jij hem wilt. Ga dus ook bewust om met onder- of overbelichting.

Tip 4: Gebruik een statief en draadontspanner


Voor een zo gedetailleerd mogelijke landschapsfoto is stabiliteit essentieel bij het maken van de foto. Gebruik indien mogelijk ALTIJD een statief en zorg dat je een stabiel statief gebruikt. Hoe stijver en zwaarder je statief, hoe beter. Gebruik daarnaast een draadontspanner. Zeker bij lange sluitertijden is een draadontspanner ideaal.

Als je daarbij ook nog de spiegel-opklapfunctie in je camera gebruikt (je klapt eerst de spiegel op, wacht een paar seconden en maakt dan pas de foto) doe je er alles aan om trillingen zoveel mogelijk tegen te gaan. Het resultaat is een haarscherpe, heldere en gedetailleerde foto.

Zonsopkomst boven het Leekstermeer

Tip 5: Wees een weerman of vrouw


Om te kunnen bepalen of je de juiste weersomstandigheden aantreft op de door jou uitgekozen locatie is het handig de weersvoorspellingen van tevoren te raadplegen. Waar komt de wind vandaan? Drijft er bewolking binnen of blijft het helder? Wanneer is het hoog of laag water? Allemaal zaken die je van tevoren kunt raadplegen, waardoor je beter kunt inschatten of het interessant is om naar een bepaalde locatie te gaan.

Daarnaast is het handig om veel te weten over het weer. Zo zorgt bijvoorbeeld een koude nacht na een warme dag vaak voor grondmist. Verdiep je in het weer, doe er je voordeel mee en kijk vooral vaak omhoog!

Tip 6: Zorg voor een goede compositie


De regels voor een goede compositie zijn vast bekend: pas de gulden snede toe, zorg voor een lijnenspel en een 'point of interest' en creëer diepte door gebruik te maken van een voorgrond onderwerp. Besef je dat deze regels er niet voor niks zijn. Door ze toe te passen, houd je rekening met hoe de mensen naar je foto kijken. Je spreekt hun gevoel voor verhoudingen, balans en harmonie aan.

Zorg ervoor dat je deze regels kent en ze toepast. Bedenk daarbij dat hoe minder spectaculair de locatie of de omstandigheden zijn, hoe belangrijker deze regels worden. Gebruik ze als een handvat, als startpunt voor je foto. Minder is vaak meer.

Ochtendgloren bij de Smildervaart

Tip 7: Maak gebruik van grijs-gradatie (verloop) filters


Grijs-gradatie filters behoren tot de standaard uitrusting van iedere landschapsfotograaf. Mits goed toegepast, zorgen ze voor een uitgebalanceerde belichting in situaties waarbij de lichtmeter van je camera het meestal laat afweten. Denk aan zonsondergangen en -opkomsten, waarbij er vaak sprake is van erg grote verschillen tussen donker (meestal de voorgrond) en licht (meestal de lucht).

Door een grijs gradatie filter te gebruiken ben je in staat om de details in je donkere voorgrond te behouden zonder dat je luchten uitgeslagen (overbelicht) worden. Daarnaast zorgen grijs-gradatie filters voor langzamere sluitertijden waardoor niet alleen de kleuren mooier worden, maar je ook mooie effecten gaat krijgen in voorbij drijvende wolken of beweging op water.

Let op: tegenwoordig kun je ook digitaal grijs gradatie filters nabootsen achter je computer, maar de hierboven beschreven effecten kun je nooit achteraf toevoegen. Er gaat dus niets boven ouderwets handwerk ter plekke!

Tip 8: Visualiseer


Ik zeg wel eens dat dromers de mooie foto's zien en doeners maken ze ook. Met dromers bedoel ik mensen die in staat zijn om de foto te visualiseren voordat ze hem gemaakt hebben. Kijk niet naar het landschap zoals je het op dat moment ziet, maar probeer te visualiseren hoe het landschap eruit zou zien onder de meest mooie omstandigheden en hoe je camera dat vast gaat leggen. Kijk dus tweedimensionaal. Hierdoor zul je gemakkelijker een mooie locatie weten te herkennen en weet je precies wanneer (onder welke omstandigheden en welk seizoen) je er moet zijn.

Herfst in het Dwingelderveld

Tip 9: Pak ook eens je telelens


Veel landschapsfoto's worden gemaakt met groothoeklenzen. Dat ligt voor de hand. Hoe wijder je hoek, hoe dramatischer de effecten van een lijnenspel en diepte in je compositie. Vraag jezelf echter af of dit altijd de beste keuze is. Kijk naar je gehele blikveld en bepaal welk gedeelte voor jou het meest fascinerend is.

Is dat een klein gedeelte aan de horizon? Pak dan je telelens en isoleer dat gedeelte. Gebruik je ogen daarbij als een zoomlens. Je materiaal en dus ook je lenzen zijn niet meer dan hulpmiddelen die jou moeten helpen om de foto te maken die jij in je hoofd hebt. Gebruik dus ook al je hulpmiddelen. Ik maak regelmatig landschapsfoto's met mijn 500mm lens.

Tip 10: Zorg dat je er bent


Je kunt nog net zo goed je materiaal en de techniek beheersen en je hoofd vol hebben met mooie landschapsfoto's die je nog wilt maken, maar als je niet bereid bent om te zorgen dat je een uur voor zonsondergang op je locatie bent of laat in de avond nog achter je statief staat, zul je de foto nooit maken. Uiteindelijk zul je er toch moeten zijn. Ben je daartoe bereid? Nee? Niet erg, maar realiseer je dan dat je bepaalde foto's niet zult maken.

Uiteindelijk gaat het maar om één ding: hoe groot is je passie voor de landschappen om je heen? Hoe graag wil je die foto maken? Jouw enthousiasme en gedrevenheid bepalen uiteindelijk met welke foto's je thuis gaat komen. Bedenk daarbij altijd dat je passie voor de natuur en landschappen om je heen belangrijker is dan je passie voor de fotografie.

Veel succes!

Zonsopkomst onder de rook van Groningen

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Bas Meelker

Over de auteur

Bas Meelker is full-time landschaps- en natuurfotograaf. Zijn foto's worden gebruikt voor boeken, tijdschriften, kaarten en kalenders en verschillende reclame-uitingen. Daarnaast geeft Bas workshops en lezingen op het gebied van landschapsfotografie. Bas schrijft geregeld artikelen voor fotomagazines.

17 reacties

  1. Liesbeth van Asselt
    Profiel  Liesbeth van Asselt schreef op vrijdag 5 november 2010 om 16:26  | reageer

    Ha Bas, welkom op Photofacts!

  2. tonv
    Profiel tonv schreef op vrijdag 5 november 2010 om 16:36  | reageer

    Een verhaal vol geestdrift dat op Photofacts gretig aftrek zal vinden. Postings in de sfeer van 'hoe het moet' scoren doorgaans het hoogst. Ik wilde nog even iets kwijt over zo klein mogelijke diafragma's: Bij vrijwel elk objectief treedt na f/11 diffractie op. Bovendien is de scherptediepte bij f/11 (zeker met een groothoek) veelal vergelijkbaar met f/16 maar dat diafragma geeft een kwalitatief betere RAW.

  3. nldazuu
    Profiel nldazuu schreef op vrijdag 5 november 2010 om 16:46  | reageer

    kijk weer iets geleerd.....ja tonv dit soort zaken lees ik graag net als jouw fotoshoots in china! f/16...da's een goede...zat nu rond de f/8 /f/10 op 15 mm...mooi.....super foto's maar ach da's oud nieuws voor een professional....

  4. Paul Oosterlaak
    Paul Oosterlaak schreef op vrijdag 5 november 2010 om 17:17  | reageer

    Voor optimale scherpte is f/8 vaak veel beter vanwege diffractie wat bij hoge resolutie aps-c camera's zoals de 550D en 7D snel een probleem wordt. Ook de lens zelf is niet zo goed meer boven f/11.
    f/8 op aps-c of f/11 op fullframe levert bijna altijd wel genoeg scherptediepte op, zeker als je hyperfocaal focust.

  5. Bas Meelker
    Profiel Bas Meelker schreef op vrijdag 5 november 2010 om 17:19  | reageer

    Dank allen! @Tonv dank voor de aanvulling!

  6. Bas Meelker
    Profiel Bas Meelker schreef op vrijdag 5 november 2010 om 17:23  | reageer

    @Pauk en tonv. De reden dat we in de landschapsfotografie vaak van kleinere diafragma's gebruik maken heeft voornamelijk te maken met de langzamere sluitertijden die hierdoor gecreëerd worden en de daarbij behorende effecten op de kleuren/beweging in lucht en water. Vaak doen we dat in combinatie met grijsfilters. Dat de optische kwaliteiten dan iets teruglopen nemen we dan voor lief.

  7. MarcelG
    MarcelG schreef op vrijdag 5 november 2010 om 17:54  | reageer

    Bas, helaas moet ik hier dan toch TonV en Paul Oosterlaak toch nog steeds gelijk geven. Je schrijft (in een overigens verder heel goed geschreven en onderbouwd artikel!!) namelijk het volgende:

    -
    Werk met kleine diafragma's rond de f/16 en een zo laag mogelijke ISO voor zo gedetailleerd mogelijke foto's.
    -

    Als het gaat om 'n zo gedetailleerd mogelijke foto dan is f/16 vanwege de diffractie dus juist niet goed. Wil je de langere sluitertijden dan is 'n neutraal grijsfilter altijd aan te bevelen boven een te klein diafragma.

    Wil je zo veel mogelijk detail (scherpte én scherpte diepte) dan is f/8 op 'n groothoek al meer dan genoeg, en f/11 op een tele ook, zeker als je hyperfocaal focust.

    Het klinkt als muggenziften, maar er komen hier ook veel bezoekers die eigenlijk nog niet precies weten hoe 't zit, en als die jou instructie volgen (f/16 voor zo veel mogelijk detail) dan komen ze helaas bedrogen uit.

  8. Jaap B.
    Jaap B. schreef op vrijdag 5 november 2010 om 18:32  | reageer

    Werkelijk indrukwekkende foto's en inderdaad een zeer goed onderbouwd verhaal. Ik merk dat voor mij de grootste uitdaging bij landschap fotografie inderdaad is: 'er zijn op het moment dat het er toe doet'. Daarnaast mis ik soms ook wel een beetje een database of iets dergelijks met plaatsen die door andere fotografen worden aangemerkt als mooi. Mijn mooiste foto's zijn daarom eigenlijk genomen omdat ik ergens toevallig was. Bijv. zeilen op de waddeneilanden of hiken door de Chileense bergen. Ik denk idd dat de kwaliteit enorm omhoog gaat als je niet fotografeert tijdens het reizen, maar reist om te fotograferen.

  9. Bas Meelker
    Profiel Bas Meelker schreef op vrijdag 5 november 2010 om 19:08  | reageer

    @MarcelG: Ook jij bedankt voor de correctie. Het klopt ook wat tonv en Paul zeggen. Voor een optimale detaillering kun je het beste rond de f8/f11 diafragmeren. Zie mijn vorige reactie maar als een correctie op dat punt in mijn artikel.

    Even ter verduidelijking: Het werken met kleine diafragma's doen we met name om de sluitertijden nog langzamer te maken. De voordelen die we kunnen behalen met het creëren van nog langzamere sluitertijden kunnen opwegen tegen de optische nadelen. Maar dat is natuurlijk een keuze die iedereen voor zich moet maken. De techniek die we gebruiken moet in dienst van ons staan. Het moet jou helpen om de foto te kunnen maken die je in je hoofd hebt. Daarin probeer ik altijd een zo goed mogelijke balans te vinden tussen een zo hoog mogelijke optische kwaliteit en de technieken die ik nodig heb om die betreffende foto te kunnen maken. Ik raad ook zeker iedereen aan om te kijken wat voor jouw landschapsfotografie in de praktijk het beste werkt. Ik hoop dat jullie iets aan deze aanvulling hebben!

  10. Peter van Veen
    Profiel  Peter van Veen schreef op vrijdag 5 november 2010 om 19:47  | reageer

    Welkom op Photofacts, Bas. Goed artikel, goeie tips. Nu nog het laatste punt: vooral veel doen!

  11. Arno
    Profiel  Arno schreef op vrijdag 5 november 2010 om 21:16  | reageer

    Hoi bas, welkom hier als medeblogger op photofacts. Geweldig dat je hier ook je bijdrage komt leveren. Ik ben al jaren fan van je prachtige beelden.

  12. stefansegers
    Profiel stefansegers schreef op vrijdag 5 november 2010 om 22:01  | reageer

    bas, top foto's!

  13. tonv
    Profiel tonv schreef op zaterdag 6 november 2010 om 04:56  | reageer

    @Bas
    Los van het diafragma verhaal moet ik natuurlijk niet vergeten je van harte te verwelkomen als collega-blogger! Misschien overbodig te zeggen maar je foto's zijn top!

  14. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zaterdag 6 november 2010 om 08:45  | reageer

    Welkom Bas en mooie foto's en goede tips!

  15. Paul Oosterlaak
    Paul Oosterlaak schreef op zaterdag 6 november 2010 om 11:21  | reageer

    Het verhaal van de lange sluitertijden was ik nog niet eerder tegengekomen en dat klinkt erg interessant. Ga ik zeker een keer uitproberen. ND-Filters staan nog steeds op de wenslijst. Leuk Sint/Kerst cadeautje.

  16. giovanni1942
    Profiel giovanni1942 schreef op dinsdag 9 november 2010 om 10:55  | reageer

    Bas, ben al vrij lang fan van je, en natuurlijk komt dat door die geweldige landschapsfotografie die je ons voortovert.
    Heb vorige maand op Terschelling (het Wad heeft altijd wat) geprobeerd wat van jouw tips in de praktijk toe te passen, en dan merk ik pas wat een kwaliteit jij in jouw prachtplaten legt.
    Blijf vooral veel bloggen en tips geven hier, van harte WELKOM!

  17. Nouks
    Profiel  Nouks schreef op woensdag 10 november 2010 om 15:35  | reageer

    Wat een prachtige foto's maak je zeg!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
De Portretbijbel door Elja Trum
Creatieve Technieken met Bart Siebelink
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.189 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord