Even puzzelen met cropsensoren en scherptediepte

 Paul Oosterlaak schreef op maandag 5 december 2016 om 20:31  | reageer

"
Foto 9: Scherptediepte wordt beïnvloed door meer dan alleen diafragma. Ook brandpunt en afstand tot het onderwerp bepaald hoe de scherptediepte zal zijn, zoals in dit voorbeeld te zien is. Alle foto's zijn met f/2,8 gefotografeerd, maar met een andere afstand tot het onderwerp en brandpunt (zie deze pagina voor meer uitleg over scherptediepte)."

Je haalt hier scherptediepte en achtergrondonscherpte door elkaar. Scherptediepte is met grotere brandpuntsafstand en zelfde kadering altijd even groot. De achtergrondonscherpte wordt met een groter pupil (brandpuntsafstand : diafragmagetal) meer.

Voor een nog andere uitleg over dit onderwerp: https://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1738681 (vooral het eerste deel over equivalentie).

 Paul Oosterlaak schreef op maandag 5 december 2016 om 21:39  | reageer

Ik snap wat je bedoelt, maar dat is iets anders dan scherptediepte. Dat is gewoon achtergrondonscherpte. Ik wil het niet op een technische discussie uit laten komen, want de rest van je artikel is goed en duidelijk (kuddo's daarvoor), maar een kleine nuance kan denk ik geen kwaad, zodat je niet alleen voor de "leek" duidelijk bent, maar ook nog theoretisch correct bent.

 Paul Oosterlaak schreef op maandag 5 december 2016 om 22:44  | reageer

Het is jouw artikel natuurlijk en je mag schrijven wat je wil. Overigens staat er op je website bij dit verhaal een fout: "De juiste verdeling is altijd 1/3 voor het scherpstelpunt, en 2/3 achter het scherpstelpunt."
Dat is een misconcept. En dat weet je ook, want anders zou je nooit hyperfocaal kunnen focussen.

 Donald Willemsen schreef op dinsdag 6 december 2016 om 08:31  | reageer

Zeer informatief artikel. Ik wist al wel dat de cropfactor een rol speelt in de scherpte/diepte. Dit artikel maakt het verschil met een fullframe heel duidelijk. Ik werk zelf met een cropcamera van canon, omdat een fullframe voor mij niet betaalbaar is. Wat mij betreft kunnen de foto's uit een cropcamera vrijwel net zo goed zijn als uit een fullframe. Het belangrijkste verschil is feitelijk de beeldhoek. Natuurlijk is er ook een verschil in de wijze waarop de pixels verdeeld zijn op de sensor, maar dat laat ik voor het gemak even buiten beschouwing. Het maakt natuurlijk wel een deel van het kwaliteitsverschil tussen de 2 typen camera's.

@Jan - een klein diafragmagetal (bijv f2.8) geeft een grote diafragma-opening, waarbij je een kortere sluitertijd hebt en een kortere scherptediepte. Bij een hogere diafragmagetallen heb je in principe langere sluitertijden maar is er meer scherptediepte. Een groot diafragma (laag getal) is te vergelijken met een kraan die vol open staat: dan is je emmer (hoeveelheid licht die nodig is om je foto te 'vullen', dwz te belichten) snel vol. Een klein diafragma (hoog getal) is enigszins te vergelijken met met een dun penseeltje (dun straaltje licht) - hiermee kun je fijner schilderen dan met een dikke kwast. Er zijn op internet wel plaatjes te vinden van hoe dit precies werkt.
Het grappige is dat je dat ook met je oog kunt testen. Ik ben zelf bijvoorbeeld bijziend en zie onscherp in de verte, maar als ik door een heel klein gaatje kijk, zie ik dat stukje toch redelijk scherp!

Worden sluitertijden te lang heb je wel weer kans op bewegingsonscherpte (te ondervangen met hogere isowaarden/beeldstabilisatie of statief).

 Paul Oosterlaak schreef op dinsdag 6 december 2016 om 19:06  | reageer

@Peter: het probleem met middenformaat is dat de lenzen ervoor niet zo lichtsterk zijn en je dus voor de kleinste scherptediepte nog altijd bij kleinbeeld moet zijn.

Er is iets wat ik niet snap.
Ik trek zelf met een Nikon D90, DX sensor en dus ook onderhevig aan de crop factor 1.6.
Bij mijn weten enkel van toepassing bij het gebruik van Fullframe lenzen op een DX camera. Dan word een 85mm x 1.6 inderdaad een 136mm.
Maar als ik op dat toestel met DX sensor een DX lens van 85mm gebruik blijft die, draai of keer het hoe je wilt, een 85mm lens.

Ja Paul, als dat zoals ik zei een fullframe lens is!
Als dat een DX lens is blijft dat een 85mm.
Misschien dat ze bij Canon maar één soort lenzen verkopen. Maar bij Nikon heb je lenzen voor DX en Lenzen voor FX.
Als je een DX lens op een FX body zet krijg je vignetering, lenswaarde :1.5.
Als je een FX lens op een DX body zet krijg je een grotere brandpuntsafstand, lenswaarde x1.5.
En dus als je een DX lens van 85mm op een DX body zet ...
Is dat: 85mm x 1 = 85mm!!!
Net als dat je een FX lens op een FX body zet.
Dan is dat 85mm x1 = 85mm me dunkt.

@Peter
Of (simpel gezegd) de scherptediepte ook met de cropfactor vermenigvuldigd kan worden klinkt logisch. Of het recht evenredig is, is echter de vraag. Ik weet het niet en het is interessant om dat eens nader te bekijken. Met programma's als dofmaster.com is het eenvoudig te controleren of dit inderdaad zo werkt.

@Henk Pruij
Dit alles over scherptediepte is totaal niet afhankelijk van dure of goedkope apparatuur. Ook met een eenvoudige (maar uitstekende) 350D of HX300 heb je te maken met scherptediepte en cropfactors. Laat je dus niet afschrikken door duurdere apparatuur.

@Ward Van Nuffelen
Brandpuntafstand is een fysisch gegeven van een lens, daar kan geen fabrikant iets aan veranderen. Objectieven voor cropcamera's (EF-S voor Canon en DX voor Nikon) zijn daar niet anders in. Deze objectieven zijn namelijk gebouwd voor kleinere sensoren en hebben alleen maar een kleinere beeldcirkel. Daarom zullen ze vigneteren ze op fullframe camera's indien ze daarop zouden passen.
Kijk eens naar een compact camera als vergelijk; een camera die vaak een cropfactor heeft van 5. De brandpunt afstand van die lens ligt in de orde van 5mm tot 35mm, maar omgerekend is dat dan 25mm tot 175mm. Dit is ook een lens voor een cropsensor.
Lees mijn artikel over cropfactor maar eens. De linkis http://www.nandoonline.com/artikelen/de-cropfactor Met name het hoofdstuk "Cropfactor versus brandpuntsafstand. Misschien wordt het dan duidelijker. En anders kun je het zelf altijd controleren indien je van een vriend of kennis een FF objectief kunt lenen: zet je cropcamera op statief en fotografeer met een DX en FX objectief dezelfde brandpuntsafstand. Dan zul je het verschil zelf ervaren.

Natuurlijk moet je in de DOF Master de circle of confusion invullen, pas dan hebben de gegevens uit de DOF calculator waarde. Gelukkig heeft de DOFmaster een tabelletje hiervoor. Je kan natuurlijk ook een APP op je telefoon plaatsen, bijvoorbeeld de DOF Calculator van Khapa Shapa.