Luchtfotografie vanuit het raam van een vliegtuig

maandag 3 februari 2014, 22:56 door Joris Van de Putte | 13.977x gelezen | 9 reacties

Vakantie begint al zodra je een stap uit je deur zet op weg naar je reisbestemming. Voor fotografen wil dit zeggen dat je tijdens je vlucht al mooie foto's kan maken vanuit het raam van het vliegtuig. De meesten geven echter gauw op omdat de resultaten tegenvallen. In dit artikel wil ik enkele tips geven om met wat planning en geluk toch verrassende resultaten te behalen.

Voorbereiding

Bij het boeken van je vlucht of het inchecken reserveer je uiteraard een plaats aan het raam. Tracht zo ver mogelijk van de vleugel af te zitten, dus voor of juist achterin het vliegtuig. Denk ook na of de rechter- dan wel de linkerkant betere foto's zal opleveren.

Hou hierbij rekening met de startrichting van het vliegtuig (tegen de wind) en het zicht op je onderwerp die dat oplevert, het tijdstip van de dag (de zon in je raam ruïneert je foto), het meestal rechtlijnige traject van het vliegtuig tussen vertrek en aankomst (je wil eerder foto's van een kustlijn dan van de zee), en zo voorts. Een portie geluk moet je ook wel hebben in dit alles, natuurlijk.

Vliegtuigraam

Geluk moet je ook hebben met het beschikbare raampje. Kleine krassen en dergelijke zullen niet zichtbaar zijn op de foto. Inwendige vlekken kan je reinigen met wat voorhanden is. Het glas kan vervormingen hebben die op de foto zichtbaar worden als onscherpe gedeelten, vooral als je onder hoek foto's neemt. Tracht dit tijdens de vlucht al te optimaliseren door je foto maximaal vergroot te controleren op je cameradisplay.

Welk objectief

Ik heb optimale resultaten met mijn Samyang 85mm f/1.4 objectief. Stel handmatig scherp op oneindig, test vooraf waar het objectief juist scherp staat en onthoud deze positie. Diafragma zet ik meestal op f/2.8, waar deze lens het scherpst is.

Langere objectieven hebben minder zin omdat je dan details van het landschap fotografeert die meestal toch niet scherp zullen zijn. Kortere objectieven laten eerder teveel lucht en vliegtuig zien.

Camera instellingen

De foto's schiet je in RAW mode omdat je intensief zal nabewerken. Op de camera kies je de diafragma voorkeuze stand (Av of A). Op je display zal je meestal heiige foto's zien die dus zeer weinig contrast hebben. Maak je niet ongerust, dat krijgen we wel goed in de nabewerking.

De contrastrijkste foto's verkrijg je kort na het starten of voor het landen. Ook als het vliegtuig een scherpere bocht maakt in de richting van je raampje kan je foto's maken van het landschap onder je.
Vermijd foto's te maken die landschapsgedeelten tonen op zeer grote afstand.

Vanuit een vliegtuig kan je algauw meer dan 100 kilometer ver kijken. Op je foto zijn deze afstanden echter zelfs met intensieve nabewerking nauwelijks meer te redden. Ze hebben weinig contrast en de details zijn onscherp. De beste foto's neem je van het landschap bijna direct onder het vliegtuig.

Compositie

Het vliegtuig beweegt snel. Om een foto te maken met een goede compositie moet je dus snel je foto kunnen visualiseren en afdrukken. Kleine correcties maak je later in de nabewerking. Neem meerdere foto's als er iets bijzonders is in het landschap zoals de skyline van een stad of een rechthoekig wegenpatroon.

Ook 's avonds of 's nachts kan het landschap mooi zijn. Een foto maken vraagt hier echter meer van je camera omdat het snel vliegen vooral op lage hoogte zeer korte sluitertijden vraagt. Met mijn 85mm objectief plaats ik de camera in sluitertijd voorkeuze mode op 1/100 seconde en pas ik de diafragma en de ISO waarden aan om toch nog een goed belichte foto te bekomen. In nabewerking kan je de foto wat donkerder maken om meteen de ruis mee te onderdrukken.

Nabewerking

In de nabewerking, wil je als eerste het contrast versterken. Als je je foto in RAW genomen hebt, beschik je over meer grijstinten zodat langzame kleurovergangen in het landschap natuurlijk overkomen op je foto. Verder zal je merken dat hoe hoger het vliegtuig komt, hoe sterker de blauwe waas over je foto. Hierdoor gaat gras er blauwig uitzien.

Dit corrigeer je met de witbalans. De foto's genomen bij het opstijgen en landen vertonen een vrij snelle overgang naar blauw in functie van de hoogte, dus is het bij elke foto opnieuw zoeken naar de juiste witbalans.

Vaak zal je merken dat wat dichterbij in de foto ligt, contrastrijk en donker is. Alles wat verderaf ligt is juist helderder. Dit kan je compenseren door een gegradueerd filter toe te passen in Camera RAW of Lightroom zodat je foto mooi egaal belicht oogt. Als laatste kun je jouw foto bijsnijden voor een optimale compositie zodat je tevreden kijkt naar jouw luchtfoto.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

De Belgische Joris woont en werkt in Saoedi-Arabië en pakt daarom regelmatig het vliegtuig. Fotografie is zijn hobby.

9 reacties

Rita Lynn schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 09:10 | reageer
Gebruik beslist geen polarisatie filter (of juist wel) De ramen in een vliegtuig zijn van een kunststof en bij gebruik van een pola filter krijg je dan spanningsvlekken te zien. Dit kan heel mooi zijn maar vaak niet de bedoeling. Birefringence (dubbele breking) genaamd. Soms zie je dit ook wel op de doosje van DVD's / CD's

Hans schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 12:11 | reageer
Is het maken van foto's wel toegestaan?

Louis schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 12:52 | reageer
Ja dat mag per 1 juni 2013

Donald Willemsen schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 14:07 | reageer
@ Louis. Voor Nederland heb je gelijk, maar ik vrees dat het voor veel andere landen niet geldt. Het lijkt me verstandig vooraf te googlen en informatie in te winnen over wat wel en niet mag. Er zijn al verschillende malen bijvoorbeeld vliegtuigspotters in het buitenland gearresteerd op verdenking van spionage terwijl ze gewoon vliegtuigen van de burgerluchtvaart aan het fotograferen waren.

debezigebij schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 17:32 | reageer
Ik maak al jaren foto's/films vanuit het vliegtuig en hierover is nog nooit wat gezegd. Wij vliegen in de regel met Amerikaanse toestellen dus ook personeel en nooit heeft iemand mij dat verboden. En Amerikanen zijn heus qua beveiliging in de luchtvaart heel erg streng. Het is juist zo leuk om vanaf de start tot het slot je vakantie op beeld vast te leggen.

Joris schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 17:53 | reageer
Er zijn twee aspecten aan het maken van foto's vanuit een vliegtuig : veiligheid en registreren van gevoelige beeldinformatie. Wat het eerste betreft, is de camera een elektronisch toestel dat de navigatieapparatuur van het vliegtuig kan verstoren. Je volgt daarom strikt de instructies van het boordpersoneel.

Wat betreft het registreren van gevoelige beeldinformatie denk ik dat je hier verstandig moet mee omgaan. De informatie is eigenlijk vaak zo al beschikbaar op Google Earth. Aangenomen dat je interesse puur artistiek of voor het documenteren van je reis bedoeld is, kan je zelfcensuur toepassen als er b.v. militaire installaties zouden opstaan. Of je publiceert ze niet, maar houdt ze voor je eigen familiealbum. Zelf heb ik nog geen problemen ondervonden en ik leef nochthans in een zeer gevoelig land wat dat betreft !

Henk Heijnen schreef op dinsdag 4 februari 2014 om 19:32 | reageer
Ik heb zelf in Australië van uit een helikopter gefotografeerd. Het was een heel leuke vlucht langs Uluru(vroeger Ayers rock) en de Kata Tjuṯa (vroeger Olga's).

Fotograferen deed je door de -volgens mij plastic/pexiglazen- ramen. Gevolg was dat er best een flinke blauwe zweem over de foto heen zat. Voor een groot deel valt dat door de witbalans op de Raw foto's te corrigeren maar wat verder weg is en in de schaduw blijft dan toch veel blauw over.

Hebben jullie hier ervaring mee en hoe lossen jullie dat -simpel- op? De foto van de link ga ik nog eens opnieuw omzetten met LR want sinds 2004 zijn de raw converters een stuk beter geworden.

Alex Trommelen schreef op donderdag 6 februari 2014 om 09:52 | reageer
Als je achterin een airliner zit heb je vaak last van vertekening door de hete uitlaatlucht van de motor die onder de vleugel hangt. In dat geval is een plaats vóór de vleugel aan te bevelen.

Roxanne schreef op vrijdag 7 februari 2014 om 23:09 | reageer
Ik heb ook regelmatig foto's gemaakt door de raampjes van een vliegtuig, ging eigenlijk wel goed, maar ik heb wel begrepen dat je tijdens het stijgen en tijdens de landing niet mag fotograferen. Heb dat dan ook nog niet gedaan, alhoewel me dat erg leuk lijkt. Binnenkort vlieg ik weer naar Spanje, ik zal eens navragen in het vliegtuig. Bedankt voor dit interessante artikel.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.189 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Luchtfotografie vanuit het raam van een vliegtuig

Voorbereiding

Vliegtuigraam

Welk objectief

Camera instellingen

Compositie

Nabewerking