Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Antonette de Groot

Handmatig fotografen? Terug naar A(f)?

maandag 30 december 2019, 21:21 door | 6.692x gelezen | 11 reacties

'Leer fotograferen in de M stand'. Heel wat fotocursussen proberen mensen hiermee binnen te halen. 'Een echte fotograaf fotografeert alleen in M' is een uitspraak die al jaren in fotoland in gehoord wordt. Maar is dat wel zo? In dit artikel een alternatieve kijk op deze stelling.

Diafragmavoorkeuze


Vooropgesteld: Het is zeker zo dat je als serieuze fotograaf of enthousiasteling moet weten hoe je moet fotograferen in de M stand. Er zijn altijd situaties waarin je alles zelf in de hand wil houden, bijvoorbeeld als je met studioflitsers aan de slag gaat.

Maar, in bijna alle andere situaties is het zo dat als je in de M stand werkt je je het diafragma, sluitertijd en ISO instelt op basis van wat de camera je aan informatie geeft over belichting. Je past daarop je instellingen aan.

Brug


Hoe kies je dan die instellingen als je in de M-stand werkt op basis van wat de camera heeft gemeten? Bij mij werkt het zo dat ik in mijn hoofd een aantal marges hebt zitten die passen bij die situatie.

Bijvoorbeeld: Bij een bepaalde situatie wil ik dat mijn diafragma rond de f4 zit, mijn sluitertijd mag maximaal 1/500 zijn maar sneller is geen probleem en mijn ISO wil ik graag onder de 4000 houden. Wat nu als ik in mijn camera dezelfde marges kan instellen die ik in mijn hoofd heb? Is het dan nog nodig dat ik voor elke situatie alles handmatig instel?

Heb je een camera met een met een elektronische viewfinder dan heb je al een groot voordeel, je ziet namelijk hoe je uiteindelijke opname gaat worden qua belichting. En zou dat niet zijn wat je wil, kun je dat al voor de opname aanpassen.

Hoe gebruik ik wat ik hiervoor beschreven heb in de dagelijkse praktijk.
Mijn camera staat ingesteld op de diafragma voorkeuze stand: de A. Bij andere merken heet dit ook wel Av. Ik heb mijn ISO ingesteld op Auto, waarbij ik een bovengrens aangeef die bij die situatie past.

Vaak kies ik voor 4000, is het een donkere situatie waarbij het 'hebben' van de foto belangrijker is dan eventuele ruis dan gaat deze verder omhoog. Dus: Familieshoot buiten maximaal ISO 4000. Evenement bij slechte lichtomstandigheden, waar het moment te allen tijde vastgesteld moet worden? Dan gaat mijn ISO naar 10.000 en hoger.

Kasteel


Op mijn Sony camera kan ik een minimale sluitertijd instellen bij het gebruik van ISO auto in de A stand. Deze minimale sluitertijd laat ik afhangen van de situatie. Stel ik deze in op de standaard stand, dan houdt de camera rekening met het aantal mm dat ik gebruik, dus bij een 200 mm lens zal de sluitertijd dan niet onder de 1/200 komen.

Je kunt ook een vaste waarde instellen, bijvoorbeeld 1/1000 als je snel bewegende onderwerpen aan het fotograferen bent.

Vooral in situaties zoals een fotoshoot buiten waar je meer bezig wilt zijn met de mensen die je aan het fotograferen bent dan met je instellingen is dit heerlijk.

Ook al is het een tweede natuur om met één oog je instellingen in de gaten te houden en bij te stellen, als je dit niet hoeft te doen geeft dat in elk geval voor mij een groot gevoel van vrijheid.
Deze instellingen combineer ik meestal met de continue Autofocus en Eye Autofocus.

Bij zo'n shoot kan een instelling zijn – afhankelijk van het aantal mm van mijn lens en het aantal mensen dat op de foto moet- : Diafragma op f4, ISO auto tussen 100 en 4000 en min sluitertijd 1/250.

Wil ik snel mijn belichting iets bijstellen dan gebruik ik de +/- knop op de camera. En ook al zet je je camera op A, de M stand zit er nog steeds op dus als er iets echt niet gaat de voorkeuze-stand alsnog naar M.

Groenten


De sfeer in een foto wordt grotendeels bepaald door het gebruikte diafragma. En juist dat wil ik als fotograaf zelf in de hand hebben bij het soort foto's dat ik maak. Als ik dat zelf bepaal mag van mij de camera, in veel situaties, de andere instellingen zelf bepalen binnen de marges die ik bepaald heb.

Zijn er ook nadelen aan deze manier van werken? Enige nadeel in deze vind ik dat als de ISO tegen de grens aanloopt die je hebt aangegeven, de sluitertijd niet vast staat. De camera zal niet over de grens van de ISO gaan, maar wel de sluitertijd langer maken dan wat je als ondergrens had ingesteld. Een oogje op de sluitertijd houden is dus wel verstandig.

Ook wordt de belichtingsmodus die je kiest belangrijker dan wanneer je 'op het oog' je instellingen doet in de zoeker of op het scherm achterop de camera. Soms scheelt het enorm – zoals bijvoorbeeld met de hooglicht-lichtmeetfunctie – als je een andere belichtingsmodus kiest.

Ik vind mezelf geen 'mindere' fotograaf als ik ervoor kies om een aantal keuzes aan de camera uit handen te geven. Het kunnen kiezen welke stand het beste past bij de situatie en de mogelijkheden van je camera kennen vind ik belangrijker dan elke foto zelf in willen stellen.

Fruit


Heel groot voordeel vind ik dat een wisseling in situatie niet altijd hoeft te betekenen dat je je camera opnieuw in moet gaan stellen. Kruipt de zon achter de wolken? Zolang dat nog past binnen de marges die je hebt aangegeven dan heb je niet ineens onderbelichte foto's bijvoorbeeld.

Ook geeft het werken op deze manier mij een enorm gevoel van vrijheid. Na een korte wenperiode weet je dat je op je camera kan vertrouwen en maakt het je hoofd vrij om meer te kunnen stoppen in het creatieve proces van foto's maken in plaats van, ook als geoefende M fotograaf, continu je instellingen te wijzigen en te controleren.


Aan de slag met de Sony Alpha


Heb jij ook een Sony a7 of a9 camera? Een camera met ontzettend veel mogelijkheden! Zoveel dat het lastig kan zijn om er het maximale uit te halen. Zou jij dat wel willen? In mijn cursus Aan de slag met de Sony Alpha op Photofacts Academy laat ik je zien hoe je alles uit je camera kunt halen.
Antonette de Groot

Over de auteur

Antonette vindt veel facetten van fotografie leuk. In haar eigen studio Amfion fotografie maakt ze vooral portretten en geeft ze ook workshops. Getrouwd met Johan en moeder van Ghislaine. Hier op photofacts schrijft ze graag doe-het-zelf artikelen en productreviews.

11 reacties

  1. Hay Herben
    Hay Herben schreef op dinsdag 31 december 2019 om 14:47  | reageer

    Ik ben het volledig met je eens, waarom koop je een dure automatische camera en vervolgens gebruik je hem niet volledig. Zelf heb ik Canon EOS 5. Hij staat altijd op de automatiek voor een eerste reactie als ik wat zie. Na deze eerste foto kijk ik of ik het zelf nog beter kan en maak ik er nog een. Als je niet automatisch werkt bij een reportage dan ben je meestal te laat voor de foto die je wil hebben.

  2. Guill.
    Guill. schreef op dinsdag 31 december 2019 om 14:47  | reageer

    Interessant artikel. Maar waarom geen cursus voor de A6000-reeks.

  3. Jan Spoel
    Jan Spoel schreef op dinsdag 31 december 2019 om 16:35  | reageer

    Prima artikel, M is niet altijd maatgevend. Als actie fotograaf, waarbij je het toestel altijd paraat moet hebben, stel ik mijn camera standaard in op alles automatisch. Moet ik onverwachts iets schieten heb ik altijd iets. Mijn basis instellingen , dat zijn ook de instellingen waarmee ik mijn camera's opberg, zijn ( Canon Eos 1DX ) met een 70/200 zoomlens en met een 20/35 zoomlens, Witbalans A, P, Al Servo H, ISO A , met bovengrens 1600 ) spotmeting.
    Afhankelijk van de omstandigheden maak ik aanpassingen in M, Av, Tv, diafragma, ISO, belichtingmeting enz
    Klaar voor gebruik betekent ook volle accu's, 1 reserve accu en geformateerde lege kaarten. Opslag altijd in Jpeg en RAW
    vr.gr. Jan Spoel
    .

  4. Ien
    Profiel Ien schreef op dinsdag 31 december 2019 om 17:05  | reageer

    dank voor deze info Antoinette, heel leerzaam, maar was nog leerzamer geweest als je bij de mooie foto's de instellingen ook had gemeld, want t'ja ik leer heel graag van goede fotografen.

  5. martinphili
    Profiel martinphili schreef op woensdag 1 januari 2020 om 10:31  | reageer

    Die M was toch ook voor 'alleen als het Moet'?
    Groot gelijk heb je. Die camera rekent véél sneller dan dat de snelste fotograaf kan.

  6. gast schreef op woensdag 1 januari 2020 om 11:02  | reageer

    leuk ! bedankt voor de tips... leerzaam

  7. Ton
    Ton schreef op woensdag 1 januari 2020 om 11:20  | reageer

    Ik gebruik bijna altijd de A stand soms de S stand als ik een snelle sluiterstand wil hebben .En de M stand gebruik ik alleen bij mijn studio flitsers

  8. Antonette de Groot
    Profiel  Antonette de Groot schreef op woensdag 1 januari 2020 om 22:35  | reageer

    Iedereen bedankt voor de reacties!
    @guill We hebben gekozen voor de a7/a9 reeks omdat eigenlijk alle functies van de 6000 reeks ook op de a7/a9 reeks te vinden zijn maar niet andersom.

    @ien Dank voor de aanvulling, heb ik helemaal niet aan gedacht! Ik probeer dat nog aan te passen.

  9. Mac
    Mac schreef op donderdag 2 januari 2020 om 09:28  | reageer

    de M-stand is bij mij de meest gebruikte stand. Doe veel actie fotografie en veel dans in theater. En allebij met snel veranderend licht. Neem gewoon een gemiddelde meting, en zet alles vast. En ja dan gebeurt het weleens dat er wat overbelicht of onderbelicht is, maar dat is dan jammer. En in theater heb je zowiezo kleurzweem door alle lichten, dus ook WB zet ik gemiddeld vast.

  10. Bernard
    Profiel Bernard schreef op donderdag 2 januari 2020 om 22:15  | reageer

    Goed artikel en leuk om het daar eens over te hebben. Het wordt naar mijn mening vaak overdreven en soms lijkt het wel een hype. Fotografeer jij niet op "M"? Man, wat moet er dan in vredesnaam van je foto's terecht komen? vrolijk

    Ik houd van simpel en heb een paar ijzeren regels waar ik me aan houd:
    1) ik werk zoveel mogelijk met de soft spot van het objectief )*
    2) is dieptescherpte van belang dan op stand "A"
    3) is sluitertijd van belang dan op stand "T"
    4) in principe werk ik met een zo laag mogelijke ISO, maar ik gebruik deze wel om de "A" of de "T" te compenseren indien nodig. Hoge ISO waarden zijn voor de Canon EOS 5D4 niet zo'n probleem.

    )* De meeste objectieven presteren optimaal bij de halve lensopening. Dit is 1 diafragma kleiner dan de grootste lensopening. Bijvoorbeeld een f/2.8 objectief presteert doorgaans optimaal op f/4.0


  11. ErikvanRosmalen
    Profiel  ErikvanRosmalen schreef op vrijdag 3 januari 2020 om 09:34  | reageer

    Helder verhaal Antonette!

    Zelf werk ik wel voornamelijk op M, maar dat is omdat ik portretten maak in een statische, geënsceneerde setting, met flitslicht. Zodra ik meer 'actie' moet vastleggen kies ik inderdaad ook regelmatig voor Av of Tv. Met name als ik bijvoorbeeld productieprocessen of iets dergelijks moest volgen, waar niet per se een tweede kans beschikbaar was....

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra
Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman
Toon alle artikelen binnen Column

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.748 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord