Naakt of bloot? Tentoonstellingen over vrouwelijk naakt

zondag 3 februari 2019, 13:31 door Michelle Peeters | 11.082x gelezen | 2 reacties

Naakt of bloot? Deze vraag vormt de rode draad van de tentoonstellingen Naakt of bloot? Het vrouwelijk naakt in de Nederlandse schilderkunst 1875-1925 en Naakt of bloot?

Het vrouwelijk naakt in de hedendaagse kunst in Museum Jan Cunen (3 februari tot en met 19 mei 2019). Naakten van George Hendrik Breitner, Isaac Israels en Jan Sluijters gaan een dialoog aan met werk van hedendaagse kunstenaars als Lita Cabellut, Bart Hess en Carla van de Puttelaar.

Het museum voelt zich geroepen om de tegenstelling die in de huidige samenleving ten aanzien van naakt is ontstaan, zichtbaar en bespreekbaar te maken. Want waar we aan de ene kant krampachtig en preuts omgaan met bloot, worden we er aan de andere kant voortdurend mee overladen.

Isaac Israels, Vrouw in profiel, voor 'Zonnebloemen' van Van Gogh, collectie Museum de Fundatie, Zwolle en Heino/Wijhe

Naakt of bloot?

Naakt of bloot, wat is eigenlijk het verschil? Bij het kijken naar kunst blijkt er een subtiele scheidslijn te zijn tussen deze twee begrippen. 'Bloot' betekent 'zonder kleren zijn', een toestand die vaak samengaat met een gevoel van schaamte, zowel voor degene die kijkt als voor degene naar wie gekeken wordt.

'Naakt' verwijst naar een natuurlijke of artistieke vorm van naaktheid die niet tot verlegenheid stemt. Beide termen zijn echter subjectief. Wat de één als naakt ziet, ervaart een ander als bloot. Wat is voor jou het verschil? Waar trek jij de grens?

Dubbele moraal

De exposities in Museum Jan Cunen roepen de vraag op of de kijk op naakt tussen pakweg 1875 en 1925 eigenlijk wel zo anders is dan tegenwoordig. In de media worden we voortdurend geconfronteerd met bloot, terwijl de omgang daarmee een stuk gevoeliger ligt dan enkele decennia geleden.

Terwijl het internet tot in extremen toegang geeft tot alle vormen van bloot, wordt een vrouwentepel stelselmatig verwijderd van social media.

Een tendens die raakvlakken heeft met de dubbele moraal in de late negentiende eeuw: enerzijds werd de maatschappij destijds gekenmerkt door kuisheid en preutsheid, anderzijds werd er op zedelijk gebied vaak een oogje dichtgeknepen. 'Wat je niet ziet, bestaat niet' lijkt opnieuw onderdeel van de tijdgeest.

Schoonheid van het naakte lichaam

Museum Jan Cunen wil de tegenstelling die in de huidige samenleving ten aanzien van naakt is ontstaan, zichtbaar en bespreekbaar maken en onomwonden de schoonheid van het naakte lichaam vieren.

Om overeenkomsten en verschillen bloot te leggen tussen de oude en nieuwe ideeën over het vrouwelijk naakt, gaat de kunst uit het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw een dialoog aan met kunstwerken van hedendaagse kunstenaars.

Werk van vooraanstaande Nederlandse meesters als George Hendrik Breitner, Isaac Israels, Jan Sluijters en Jan Wiegers worden getoond in combinatie met werk van hedendaagse kunstenaars Lita Cabellut, Bart Hess, Carla van de Puttelaar, Viviane Sassen en Isabelle Wenzel.

Carla van de Puttelaar, Galateas, 2006
Ook wordt podium geboden aan vier jonge talenten: Charissa van Dijk, Margherita Soldati, Mariëlle Veldhuis en Meret Zimmermann. Zo koppelt het museum de blik van ruim een eeuw geleden aan de actuele discussie over het naakt in de beeldende kunst en de huidige maatschappelijke positie van het naakt.

De vergelijking tussen toen en nu biedt een andere kijk op de eigen tijd en plaatst onze omgang met het blote lichaam in een breder perspectief.

Charissa van Dijk, Look at my nipple, 2018

Over Museum Jan Cunen

Museum Jan Cunen in Oss is een inspirerende ontmoetingsplek, waar schoonheid, verbeelding en verwondering samenkomen.

Het museum wil regionale, nationale en internationale verhalen van beeldende kunst, cultuur en lokale geschiedenis toegankelijk maken voor een breed publiek, waarbij de emotie en de beleving van de bezoeker centraal staan.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Michelle Peeters is fotografe en oprichter van DeuxBleus Fotografie. Michelle herkent het bijzondere in het gewone en het gewone in het bijzondere. Ze heeft zich nooit willen specialiseren en is daardoor van alle markten thuis.

2 reacties

Donald Willemsen schreef op dinsdag 5 februari 2019 om 11:09 | reageer
Een boeiend artikel. Helaas is in verschillende sociale media het esthetisch naakt in de ban gedaan. Vooral FB maakt zich daar schuldig aan. Men moet (kinder-) pornografie en sexuele uitbuiting niet gelijkschakelen met esthetische naaktfotografie. Ik vind het nu erg doorslaan naar verbanning van het naakt omwille van de publieke opinie die is ontstaan door de afschuwelijke excessen die in de openbaarheid zijn gekomen. Als je nu een esthetische naaktfoto op FB zet, wordt die verwijderd en een naakt in volledige bodypaint laat men bij FB met rust. Ga het maar begrijpen. Het is goed dat de discussie in alle openheid gevoerd wordt.

martinphili schreef op dinsdag 5 februari 2019 om 21:51 | reageer
De politiek van Facebook is eenvoudig en eenduidig. Er is een 'huishoudelijk reglement' waarmee iedere gebruiker zich akkoord verklaard heeft bij het openen van het account. Facebook tolereert géén bloot. Geen enkel bloot. En dat doet Facebook om niet in een eindeloze discussie te komen over waar de grens tussen esthetisch en pornografisch ligt. Er is geen verschil van mening op deze manier. Facebook is daardoor ook niet verzandt in een half erotisch sociaal netwerk, men heeft de les geleerd van het falen van het chatnetwerk van Microsoft.
Het is heel simpel: wie een account heeft bij Facebook dient zich te houden aan de huisregels.
Nee, ik ben geen familie van Zuckerberg. Nee, ik heb geen aandelen en nee, ik werk niet voor Facebook. Dat dat maar even duidelijk is

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.166 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Naakt of bloot? Tentoonstellingen over vrouwelijk naakt

Naakt of bloot?

Dubbele moraal

Schoonheid van het naakte lichaam

Over Museum Jan Cunen