5 Dagen Deal: 100+ fotografiecursussen + boek - Nu 100 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Johannes Klapwijk

De geboorte van een libel

vrijdag 14 mei 2010, 23:52 door | 13.369x gelezen | 21 reacties

Al vaker had ik uitsluipende libellen gefotografeerd, maar nog nooit had ik de tijd genomen om het hele proces, dat meerdere uren duurt, vast te leggen op de gevoelige plaat. Gemotiveerd door de vele uitsluipende libellen tijdens mijn workshop had ik eindelijk eens wat motivatie om er echt de tijd voor te nemen.

Achteraf gezien had ik toch willen proberen rustiger achtergronden te krijgen, maar de libel draait nog wel eens om het stokje wat dan weer een heel andere en soms minder mooie achtergrond geeft. Ik denk dat ik de volgende keer toch ga proberen de libel volledig vrij te krijgen, maar een hele ochtend bij een libel zitten doe je niet even snel over. Toch ben ik erg blij met de serie en de leerervaring op dit gebied. Het zal wel volgend jaar worden voor ik er weer zin in en tijd voor heb.

Zoals ik vorig jaar al vertelde leven libellen het grootste deel van hun leven onderwater als libellen larve. Pas na één of soms meerdere jaren is de larve volgroeid en klaar om zijn laatste stadium in te gaan: ze kruipen uit het water, laten zich opdrogen en vorvolgens begint een van de mooiste wondertjes in de natuur. De huid barst open en uit een lelijk donkerbruine larve groeit een dier dat volledig anders is gebouwd en zelfs in staat is te vliegen!

Mijn dag zag er zo uit:
5:30 De wekker gaat, ik wil er vroeg zijn, zodat ik zeker weet dat ik nog wel een larve kan vinden die nog niet is begonnen.

6:30 Ik ben ter plekke en zoek de slootrand af: veel al uitgeslopen smaragdlibellen (deze dieren sluipen veelal ook 's nachts uit, zodat ze 's ochtends bij het eerste licht direct op kunnen warmen voor het vliegen). Ik vind een geschikte larve die zijn plekje al gekozen heeft. De larve is nog nat. Een leuk detail is dat ik nu al weet dat ik de larve van een vrij zeldzame soort heb. De larve heeft namelijk een rij haakjes op zijn rug, wat wijst op de bruine korenbout.

Uitsluipende bruine korenbout


7:30 Nog steeds geen activiteit bij de larve, hij is inmiddels opgedroogd. Ik vermaak me ondertussen met het zoeken en fotograferen van andere libellen en maak nog een paar leuke foto's. Elke keer even terug naar de larve om niks te missen.

9:15 De zon komt er eindelijk even door (ik kwam aan in de regen) en 5 minuutjes late kan ik als ik het diertje op de rug kijk een eerste scheurtje in zijn pantser zien. Als eerste komen de behaarde schouders tevoorschijn. Ergens wel jammer dat nu de zon schijnt, het resultaat is totaal verschillend.

Uitsluipende bruine korenbout


Nog geen minuut later breekt ook de kop er uit en binnen tien minuten hangt heel het bovenlijf uit de larvehuid.

Uitsluipende bruine korenbout


10:30 Na lange tijd te hebben gehangen buigt de larve zich naar boven, grijpt zich vast om vervolgens zijn achterlijf er uit te wurmen. Een belangrijk moment wat helaas in twee seconden gebeurd en waarbij het dier zich in dit geval een beestje zijwaarts boog waardoor ik niet kop en lijf scherp kreeg. Al genoeg reden om nog een keer een serie te maken!

In hoog tempo beginnen de gele, gerafelde stompjes op de rug uit te groeien tot vleugels. Ook het lichaam zou nu al niet meer in de larvehuid passen.

Uitsluipende bruine korenbout


11:10 De vleugels hebben bijna hun uiteindelijke formaat, maar zijn nog niet doorzichtig. Je kunt al wel de gele aderen herkennen..

Uitsluipende bruine korenbout


11:30 Het lichaam is nog wat meer richting het uiteindelijke formaat gegroeid en de vleugels worden steeds helderder. Ik heb stevige trek en na nog een laatste foto besluit even heen en weer te rijden naar het restaurantje vijf minuten verderop om gauw iets naar binnen te werken.

Uitsluipende bruine korenbout


12:15 Uitgegeten wilde ik graag nog wachten tot het dier zijn vleugels zo ver had ontwikkeld dat ze open gingen. Ik had geluk, het was zonnig en vijf minuten nadat ik terug was gingen de vleugels open.

Uitsluipende bruine korenbout


13:00 Ik ben tevreden en ga lekker naar huis om de resultaten te bekijken. Als ik nog de hele middag had gewacht zou ik aan het einde van de middag het onderstaande beeld kunnen fotograferen. Dit exemplaar was 's nachts uitgeslopen en kon ik 's ochtends dus prachtig op kleur fotograferen.

Uitsluipende bruine korenbout


Nu lijkt deze libel op een vrouwtje met zijn bruine lijf en zwarte driehoekjes, maar als ik over twee weken terug zou komen zouden de mannetjes van deze soort een blauwe gloed over het oranjebruin hebben, terwijl de vrouwtjes dezelfde kleur behouden. Nog twee weken laten zijn de mannetjes grijsblauw berijpt met zwarte krassen van beschadiging. Dus mocht je denken dat een libel er heel zijn leven hetzelfde uitziet: niet bepaald. knipoog

Leerpunten van deze oefening: zoek een larve die erg goed vrij hangt, zodat je altijd een rustige achtergrond hebt, ook als hij gaat draaien. Kies een dag met constant weer, ik denk dat volledig bewolkt de meest consistente resultaten geeft. Nadeel daarvan is dat het uitsluipen nog langer duurt..

Maar al doende leert men en al met al heb ik toch mijn eerste reeks van deze bijzondere metamorfose in de natuur.

Cursus Herfst- en Macrofotografie

Heb je zin om ook eens een poging te wagen om met herfst- of macrofotografie aan de slag te gaan? Ik denk dat mijn cursus herfstfotografie en cursus macrofotografie voor Photofacts Academy een hele mooie start kan zijn en volop kan inspireren om zelf het veld in te gaan en mooie macrofoto's te maken.
Johannes Klapwijk

Over de auteur

Johannes Klapwijk heeft zich al een jaren intensief toegelegd op natuurfotografie. In het voorjaar en de zomer ligt de nadruk op macrofotografie. Maar ook grotere onderwerpen binnen de natuurfotografie boeien: van vogels tot landschappen.
Johannes verzorgt ook workshops in natuurfotografie.

21 reacties

  1. EdC
    Profiel EdC schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 00:11  | reageer

    Dit is nu natuurfotografie. Een hele dag op één stek blijven om niets te missen. Ik kan me voorstellen dat je dat niet iedere vrije dag kunt opbrengen. Mooie reportage!

  2. tonv
    Profiel tonv schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 03:13  | reageer

    Wat een wonderlijk schouwspel heb je vastgelegd! En wat een passie heb je voor natuurfotografie. Ik geniet elke keer weer van je blogs.

  3. Henk Hulshof
    Profiel Henk Hulshof schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 10:20  | reageer

    Wat een waanzinnige goede serie!
    Iedereen kent het verhaal van de rups en de vlinder, maar dat er uit het 'monster' van de eerste foto ook zo'n prachtbeest kan komen wist ik helemaal niet!
    Ik vind dit meer dan alleen fotografie; dit is tevens lesmateriaal/naslagwerk/documentaire..... zeg het maar!

  4. RobertW
    Profiel RobertW schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 10:52  | reageer

    Wow! en ik bewonder je geduld vrolijk

  5. Jaap
    Jaap schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 12:19  | reageer

    Respect, wat een topserie.

  6. Michel
    Profiel  Michel schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 12:28  | reageer

    Heel erg gaaf om de transformatie te zien op foto! Nou ben ik toch wel heel erg benieuwd met welke lens je deze foto's gemaakt hebt? Zijn libelles goed te benaderen of is enige afstand wenselijk ?

  7. aradilon
    aradilon schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 13:19  | reageer

    Super artikel, handig en met mooie foto's geïllustreerd!

  8. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 15:51  | reageer

    Erg leuk al die positieve reacties! Hartelijk dank vrolijk

    @Michel: al mijn macro foto's worden genomen met de sigma 150mm macro. Mijns inziens een erg fijne lens voor macro fotografie omdat hij een fijne werkafstand heeft. Daar is wel een statief bij nodig knipoog

    Wat betreft de benadering van libelles: deze was dus aan het uitsluipen en dan lopen ze niet weg en is benaderen dus geen probleem. Overdag libellen benaderen is andere koek, dan word heeel langzaam bewegen noodzakelijk.

  9. Margo
    Profiel Margo schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 17:12  | reageer

    Prachtig hoor, ik had dit proces al eens bij (wwww.)Marmein(.nl) gezien en me erover verwonderd. Mooie voorbeelden van macrofotografie!

  10. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 17:15  | reageer

    Ik ben idd zeker niet de eerste die een serie maakt van het uitsluipen. Ik denk wel dat weinig mensen wachten tot zelfs de vleugels open gaan dus dat in die zin de lengte van de serie vrij uniek is. Maar tegelijk is er nog wat ruimte voor verbetering, dus misschien dat ik er volgend jaar een volledige bewolkte en windloze dag voor vrij vraag.

  11. jan
    jan schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 17:20  | reageer

    Prachtserie, Johannes. Maakt me toch wel benieuwd naar je voorbereiding/aanpak. Ben je ook beroepsmatig geïnteresseerd in je onderwerpen, waardoor je weet waar ze zijn, op welk moment en wat er dan gaat gebeuren (en hoelang dat duurt?) Of is dit allemaal ervaring in het veld opgedaan? Bewondering voor je geduld, toewijding en resultaten.

  12. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 17:25  | reageer

    Het Jan, naar mijn mening krijg je de allerbeste foto's wanneer je je echt goed voorbereid en wanneer je je onderwerp kent. In dit geval ben ik meerdere jaren lang al vaker op deze spot geweest en ook ben ik me heel goed bewust van de uitsluipperiodes en vliegtijden van libellen. Het is niet beroepsmatig, maar mijn fotografie hobby word gecombineerd met mijn liefde voor de natuur, ik vind het geweldig om dingen te ontdekken en mag ook graag met verrekijker buiten lopen. Dus in die zin combineer ik liefde voor (en daardoor ook kennis van) de natuur met het vastleggen van al dat moois. Wel is het steeds meer de uitdaging geworden om al dat moois ook extra mooi vast te leggen in plaats van alleen maar te registreren.

    Ik heb in een aantal artikeltjes ook tips gegeven over het goed voorbereiden en inlezen voor je een foto gaat maken.

  13. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 17:26  | reageer

    Met andere woorden, ik wist (door ervaring in het veld) dat er die dag een goede kans was op uitsluipende bruine korenbouten en de bruine korenbout is een van mijn lievelingslibellen. Ik ga ook over twee weken nog een keertje kijken omdat de mannetjes dan langzaam hun mooie blauwe kleur aan het krijgen zijn.

  14. Arend
    Arend schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 19:49  | reageer

    Fascinerend! Wat een prachtige serie en leuk geschreven!

  15. jan
    jan schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 20:19  | reageer

    @ Johannes.
    Leuk om te weten hoe je het doet. Van het fotograferen van vlinders weet ik dat je er steeds meer bedreven in wordt door vaker terug te keren bij je onderwerp (al is het tropisch warm in Emmen), maar in de vrije natuur spelen ook de elementen mee plus dat je op het goede moment op zoek moet. Ben benieuwd naar naar je blauwe mannetjes...

  16. MCH
    Profiel MCH schreef op zaterdag 15 mei 2010 om 22:28  | reageer

    WOW wat gaaf Johannes. Wat ik vorige week zag zie ik nu terug in je serie, alleen is dit wel een hele mooie libel. Ik had nog wel wat foto's willen zien tussen foto 2 en foto 3. Maar goed gelukt!! Volgend jaar ga ik wel een keer mee om het hele proces te pakken!

  17. Hans
    Hans schreef op zondag 16 mei 2010 om 00:30  | reageer

    Een prachtige serie Johannes,
    Je hebt het hele proces erg goed in beeld gebracht.
    Nog bedankt voor de geweldige workshop, dat is zeker een aanrader voor liefhebbers van dit soort fotografie, je kennis en kunde heb je erg duidelijk overgebracht aan ons.

  18. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zondag 16 mei 2010 om 07:35  | reageer

    @MaddyChristine: bedankt voor je enthausiaste reactie vrolijk Ik heb inderdaad wel wat weinig foto's gekozen om het proces te tonen, maar als je echt pootje voor pootje wilt laten zien word het wel een hele lange reeks. Ik ben bang dat het hele proces fotograferen niet helemaal gaat passen in een workshop, maar wie weet valt er wat te regelen.

    @Hans: bedankt voor je positieve feedback, ik vond het ook weer erg geslaagd gisteren!

  19. Margo
    Profiel Margo schreef op zondag 16 mei 2010 om 13:38  | reageer

    Ik bedenk me dat dit wel eens een heel leuk onderwerp zou kunnen zijn voor een time-lapse filmpje!

  20. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op zondag 16 mei 2010 om 18:11  | reageer

    De ellende voor een timelapse filmpje is helaas dat het dier (zeker bij wat wind) zich nog weleens wil draaien waardoor dit idee me wat lastig lijkt.. zeker als hij bijvoorbeeld ook nog omhoog klimt zoals op de ena-laatste foto.

  21. Peter van Veen
    Profiel  Peter van Veen schreef op maandag 17 mei 2010 om 07:25  | reageer

    Prachtig vastgelegd Johannes. En dat je dat geduld kunt opbrengen om een halve dag voor één libel te liggen vind ik nog steeds knap!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Creatieve Technieken met Bart Siebelink
Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra
Toon alle artikelen binnen Natuurfotografie

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.732 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord