Review: RRS PG-01 Panoramakop voor landschapsfotografie

vrijdag 26 maart 2021, 20:02 door Nando Harmsen | 4.022x gelezen | 0 reacties

Soms is de grootste groothoek niet groot genoeg om je landschap vast te leggen. Je kunt dan een panorama maken. Maar wat als je daadwerkelijk 360 graden rond wilt fotograferen? Dan komt een echte panorama opstelling goed van pas. In dit artikel bekijk ik de Really Right Stuff PG-01 panoramakop.

Voor een gewone panorama is het verstandig om een nodal slide te gebruiken. Hiermee wordt het rotatiepunt op de juiste plek gelegd waardoor je parallax fouten kunt voorkomen. Ik schreef een uitgebreid artikel over nodal slides, mocht je daar nog iets meer over willen weten.

Een nodal slide maakt het mogelijk om een panorama zonder parallax fouten te maken.
Dit soort nodal slides helpen je om een perfecte panoramafoto te maken. Dit is echter geschikt voor slechts één rij foto's. Wil je een panorama van meerdere rijen maken, dan zal het nodig zijn om je camera omhoog en omlaag te kantelen.

Het omhoog en omlaag kantelen kan niet ongestraft. Ook dan ontkom je niet aan parallax. Zoals je al raadt, ook daar zal een soort nodal slide voor nodig zijn. Heb je die? Dan kan panorama's maken van niet alleen 360 graden rond, maar ook nog 180 graden in verticale richting.

Draaien rond je nodal point

Bij een panorama van een rij foto's is het eenvoudig. Je plaatst de camera dusdanig dat je nodal point boven het rotatiepunt ligt. Daarvoor heb je de nodal slide. Je roteert de camera en maakt foto's met ongeveer 30% overlap.

Het is altijd handig om een nodal slide bij de hand te hebben. Zonder dat had ik deze panorama niet zo eenvoudig kunnen maken.
Wil je meerdere rijen foto's maken (multi-row panorama) Dan moet je de camera kantelen, en dit moet ook om het nodal point heen. Daarvoor moet de camera in alle richtingen vrij rond dat nodal point moeten roteren.

Een goede panoramakop zorgt ervoor dat het nodal point perfect boven het rotatiepunt blijft, ongeacht in welke richting je de camera roteert. Op deze manier voorkom je dat de statiefkop gekanteld moet worden waarmee de parallax vertekening onvermijdelijk is.

De Really Right Stuff PG-01

Het Amerikaanse merk Really Right Stuff, afgekort RRS, is gespecialiseerd in statieven, statiefkoppen en alles wat daar mee te maken heeft. RRS heeft diverse oplossingen voor het maken van de zogenaamde 'multi-row' panorama's. Een daarvan is de PG-01 panoramakop.

De RRS PG-01 set is klein, licht en makkelijk mee te nemen.
De PG-01 is opvallend omdat het een heel compact, klein, en modulair systeem is. Je gebruikt het op je bestaande statief of balhoofd. Er zijn verschillende basismodellen te krijgen, waaronder een met een leveller, een handig hulpmiddel om je panoramakop perfect horizontaal te plaatsen.

Ik heb gekozen voor de uitvoering zonder leveller, aangezien ik de PG-01 op mijn bestaande balhoofd gebruik. In principe is het onnodig om twee opties voor te levellen op je systeem te hebben, hoewel het ook geen kwaad kan.

Het systeem bestaat uit een horizontale slede met een rotatieknop, een verticale slede met eveneens een rotatieknop, en een nodal slide. Ze zijn uit elkaar te halen zodat het eenvoudig is om de set mee te nemen. Alles bij elkaar weegt het ongeveer een halve kilogram.

Zoals alles van RRS is het een echt staaltje vakmanschap, perfect vormgegeven en zonder enige concessies. Er zit een kleine inbussleutel in de verticale slede, die met een stevige magneet op zijn plaats gehouden wordt. Je hebt je gereedschap dus altijd bij je.

De RRS PG-01 is een prachtig staaltje vakmanschap. Alles werkt perfect en zonder speling. Je kunt je apparatuur er zonder zorgen aan toevertrouwen.
Elke slede en de nodal slide heeft een duidelijke schaalverdeling. De horizontale slede heeft bovendien de onmisbare waterpas bubbel aan het uiteinde van de slede. Daarmee is het levellen met je balhoofd heel nauwkeurig.

Het opbouwen van de RRS PG-01

Omdat het een modulair systeem is moet je op de plek waar je het panorama gaat maken alles opbouwen. Het is verstandig om van tevoren uit te zoeken waar het nodal point van je lens is. De schaalverdeling op de PG-01 maakt het vervolgens makkelijk om alles snel en efficiënt op te bouwen.

Het stap voor stap opbouwen van de RRS PG-01. Het horizontaal stellen is het meeste werk omdat het zo secuur moet.
Het meeste werk is het horizontaal stellen van je panoramakop. Dit is essentieel voor een goed en nauwkeurig panorama. Een balhoofd is hierbij zeker aan te raden, maar een driewegkop is ook mogelijk. De waterpas bubbel helpt uitstekend om de horizontale slede ook echt horizontaal te krijgen.

Dit horizontaal stellen van je statiefkop is het meeste werk. Het is aan te raden om de slede te roteren en op verschillende posities te controleren of de uitlijning goed is. Heb je dit eenmaal gedaan, dan kun je de rest opbouwen

De positie van de verticale slede hangt af van je camera, en het is slechts een kwestie van zorgen dat het midden van het objectief precies boven het draaipunt ligt. Ook dit kun je thuis op je gemak uitzoeken, waarna het slechts een kwestie is van het op de juiste afstand plaatsen. De schaalverdeling is er niet voor niets.

Tenslotte plaats je de nodal slide, met de camera daarop. Plaats de camera in verticale positie, wat vanzelfsprekend is als je een normale (Arca-Swiss) statiefplaat op je camera hebt. Wie een L-bracket heeft zou de camera ook horizontaal kunnen plaatsen.

In de praktijk

Met de RRS PG-01 is het mogelijk om niet alleen zonder parallax 360 graden rond te fotograferen, maar ook met de camera in elke gewenste hoek. Zo kun je niet alleen maar é(n rij foto's maken, maar meerdere boven elkaar. Of eentje waar de horizon niet precies in het midden is.

Wil je een echte 360/180 graden foto hebben, dan zijn een aantal zenith (recht naar boven) en nadir (recht naar beneden) foto's nodig. Met de RRS PG-01 is dit zonder problemen te doen.

Eenmaal goed opgesteld, geeft de RRS PG-01 je alle vrijheid in het roteren van de camera. Ook het zenith en de nadir opnamen zijn geen probleem.
De RRS PG-01 is niet geschikt voor echte grote camera's, hoewel ik de PG-01 al jaren zonder problemen met een Canon EOS 5D mark IV heb gebruikt. Ik zie de deze compace panoramakop als bijzonder geschikt voor de mirrorless camera's, die over het algemeen wat kleiner van formaat zijn.

Wil je 360/180 graden foto's maken, dan kan een lang objectief wel een probleem opleveren. Hoe langer je objectief wordt, hoe verder het nodal point uit de camera zal liggen. Is dat te ver naar voren, dan komt de camera bij verticale rotatie tegen de basis van de RRS PG-01 aan.

De benodigde lengte van de nodal slide hangt af je objectief. Als je objectief te lang is, zoals deze Canon EF 16-35mm, loop je met de RRS PG-01 tegen de grenzen aan.

Een te lange nodal slide zal een beperking opleveren bij het kantelen van de camera. Een 360/180 graden panorama wordt dan moeilijk, of zelfs onmogelijk. Natuurlijk werkt de adapter die dit objectief op deze camera nodig heeft niet in het voordeel.
Dit is natuurlijk een gevolg van de compacte uitvoering, waardoor de hoogte van de verticale slede niet voldoende is. Een klein compact ultra-groothoek objectief is vooral voor de 360/180 opnamen aan te raden. De foto's tonen een Laowa 12mm ultra-groothoek dat aan die eisen voldoet.

Wil je echter met een tel objectief een multi-row panorama maken, dan levert de compacte vorm van de RRS PG-01 geen probleem op. Dergelijke panorama's worden immers zelden of nooit 360/180 graden rond gemaakt.

Het gewicht dat de RRS PG-01 kan dragen is 3,6 kilogram, meer dan voldoende voor een flinke DSLR met een geschikt objectief. Je kunt voor een hoge resolutie multi-row panorama zonder probleem een 70-200mm f/2,8 objectief gebruiken. Het zal alleen niet meer mogelijk zijn om 180 graden in verticale richting te gaan.

Panorama's met een 70-200mm objectief stelt je in staat om enorme resoluties te behalen. Een 360/180 graden panorama is dan niet mogelijk, maar waarschijnlijk heb je dat dan niet meer nodig.

Conclusie

Ik heb de RRS PG-01 al enkele jaren in gebruik. Het is een heel compacte set die eenvoudig in je tas mee kan. Zo heb je altijd de mogelijkheid om een perfecte panorama foto te maken. Dat kan een multi-row hoge resolutie panorama zijn, of een 360/180 graden panorama.

De panoramakop is van perfecte kwaliteit, gemaakt van hoogwaardige materialen. Alles past naadloos op elkaar. Er is geen enkele speling, zelfs niet na jaren gebruik. Dat is wel zo fijn, aangezien je een dure camera en objectief aan dit systeem toevertrouwd.

De PG-01 is, net als alle andere producten van RRS gebaseerd op het Arca-Swiss systeem. Heb je dit niet, dan moet je wel een statiefplaat van dit systeem voor je camera hebben.

De basis van de PG-01 kan op elke willekeurige statiefaansluiting geplaatst worden. Er zit namelijk een 3/6" schroefdraad in die eventueel met een verloop eenvoudig naar een 1/4" aangepast kan worden. Zo kun je ook het statiefplaatje van jouw statief aan bevestigen.

Als je statiefaansluiting geen Arca Swiss is, dan kun je de kop ook rechtstreeks op de statief aansluiten. Of met een verloop naar een 1/4" draad op je statiefplaatje.

Wat mij heel goed bevalt

Bijzonder robuust en perfecte afwerking
Compact en lichtgewicht
Modulair opgebouwd
Gemakkelijk mee te nemen (altijd bij de hand)
Ingebouwde waterpas bubble
Een inbussleutel is magnetisch weggewerkt in de panoramakop
Eenvoudig en flexibel in het gebruik
Draagvermogen tot 3.5 kilogram
Kan zonder probleem gebruikt worden met een 70-200mm objectief
Kwaliteit/prijs verhouding is heel gunstig
Ook (beperkt) bruikbaar als schommelkop

Wat mij minder goed bevalt

Minder geschikt voor grote DSLR camera's
De hoogte van de verticale slede is niet voldoende voor grote objectieven
Horizontaal uitlijnen kan lastig zijn
Geen pouch voor vervoer meegeleverd
Prijs is relatief hoog
Slecht leverbaar

Alternatieven

Er zijn natuurlijk alternatieven voor de RRS PG-01. Merken zoals Caruba, Jobu, en Falcon Eyes hebben soortgelijke systemen. Maar de prijzen van deze systemen liggen vrijwel gelijk aan die van de RRS PG-01. Ze zijn echter zwaarder en groter, waardoor het minder geschikt is om zomaar even mee te nemen,

Vanuit dat perspectief is de kwaliteit/prijs verhouding van de RRS PG-01 niet eens zo slecht. Gezien mijn ervaringen met de RRS statiefkoppen, L-brackets en andere producten denk ik dat het de prijs en de wachttijd voor levering meer dan waard is.

Je kunt de RRS PG-01 zelfs inzetten als een schommelkop. Gebruik je een schommelkop vaak, dan zou ik toch een echte schommelkop aanraden. Maar voor soms voldoet de RRS PG-01 uitstekend.
Maak overigens niet de fout dit product te verwarren met een schommelkop. Hoewel de RRS PG-01 wel als dusdanig gebruikt kan worden, mits je binnen het maximaal toelaatbare gewicht blijft, kan een echte schommelkop niet gebruikt worden om een panorama zonder parallax te maken.

Ontdek meer over landschapsfotografie!

Momenteel is het Landschapsweek bij Photofacts Academy; de hele week schrijven we over landschapfotografie én we hebben een leuke actie.

Word nu lid bij Photofacts Academy en je ontvangt gratis het boek De Landschapsbijbel gratis (ter waarde van 25 euro). Bovendien betaal je nu tijdelijk niet 159 euro, maar slechts 119 euro voor je lidmaatschap.

In totaal dus maar liefst 65 euro voordeel!

Met een Photofacts Academy lidmaatschap krijg je toegang tot meer dan 85 verschillende fotografiecursussen, waaronder meerdere cursussen over landschapsfotografie.

» Direct lid worden (korting + gratis landschapsfotografieboek)

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

0 reacties

Er zijn nog geen reacties op dit artikel.
Deel als eerste jouw mening over dit onderwerp!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

43.571 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Review: RRS PG-01 Panoramakop voor landschapsfotografie

Draaien rond je nodal point

De Really Right Stuff PG-01

Het opbouwen van de RRS PG-01

In de praktijk