100+ fotografiecursussen én 4 Fotobijbels ebooks - Nu 120 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Nando Harmsen

10 Tips voor het optimaal gebruik van een statief

maandag 7 september 2020, 20:02 door | 9.161x gelezen | 23 reacties

Sommigen vervloeken een statief omdat het zo groot, zwaar en onhandig is, anderen zweren erbij. Het opzetten kan een ellende zijn als je het niet op een goede manier doet. Maar ook het niet goed opletten bij het opzetten kan leiden tot ongewenste situaties.

Ik zie vaak fotografen het statief op zo'n manier gebruiken, dat het een garantie voor mislukte foto is, en in het ongunstige geval tot ongelukken kan leiden. Niemand wil zijn of haar dure apparatuur kapot zien vallen omdat een statief niet goed opgezet is.

Ten Guidelines tripod use 00.JPG

Een statief gebruiken is erg prettig. het geeft rust bij je fotografie. Zorg wel dat je het statief goed opzet.


Ik heb 10 tips voor je, die kunnen helpen om op een juiste manier met een statief om te gaan. Het is niet moeilijk, het vergt alleen een beetje discipline om je eraan te houden. Het voorkomt ellende, en maakt van het gebruik van een statief een veel prettigere ervaring.

1. Spreidt de statiefpoten uit tot de aanslag



Wanneer je de statiefpoten uitzet, doe dit dan tot de aanslag. Stop niet halverwege. Door de statiefpoten niet voldoende ver uit te zetten staan de poten niet ver genoeg uit elkaar waardoor het niet stabiel staat. Bij een grotere spreidstand kan het statief door het gewicht van je camera ook verder weg zakken.

Ten Guidelines tripod use 02

De aanslag bij het uitzetten van de statiefpoten is er niet voor niets. Maak er gebruik van.


2. Zorg dat de statiefkop zoveel mogelijk waterpas staat



Balans is belangrijk. Zorg daarom dat je de statiefkop zo recht mogelijk staat. Dan is het gewicht perfect over de drie poten verdeeld. Gebruik daarvoor de verschillende hoeken waaronder de poten gezet kunnen worden, en schuif de poten zover uit als nodig is om de kop zoveel mogelijk horizontaal te krijgen.

Ten Guidelines tripod use 04

Hou de kop van je statief zoveel mogelijk horizontaal, en gebruik de statiefpoten om dit voor elkaar te krijgen. Zo is het gewicht perfect verdeeld.


3. Hou je camera en lens in balans



Hoe groter je lens wordt, hoe verder het gewicht uit het centrum van je statief komt. Gebruik daarom altijd een statiefgondel als je lens die heeft. Daarmee heb je de beste balans, en voorkom je dat je camera weg zakt. Als je gewicht ver genoeg uit het centrum van je statief komt, kan een zware lens het statief omtrekken, zeker als je geen rekening houdt met punt 2 in deze lijst.

Ten Guidelines tripod use 05.JPG

Gebruik de juiste manier om je camera op het statief te zetten. Heeft je lens een statiefgondel, gebruik 'm dan ook. Balans is belangrijk.


4. Wees voorzichtig met extra spreidstand van je statiefpoten



Met een grote spreidstand van de statiefpoten kan het statief minder snel omvallen. Je kunt ook op oneffen grond het statief recht zetten (weer punt 2). Maar gebruik het dan niet met maximaal uitgeschoven poten. Hou ze zo kort mogelijk.

Ten Guidelines tripod use 06

Dit is niet goed. Je maakt er een onstabiel geheel van, dat niet alleen veert, maar waar ook het risico is dat de statiefpoten knakken.


Ver uitgeschoven poten kunnen zorgen voor een verende beweging. Dan is de stabiliteit weg. Is je camera heel zwaar, dan kan het in het slechtste geval voorkomen dat je statiefpoot ook knapt. Let dus op, en doe het niet zoals in het voorbeeld hieronder.

5. Schuif de onderste poten van je statief eerst uit



Dit gaat een beetje tegen de algemene stelregel in, dat je eerst de dikste poten moet uitschuiven voor een betere stevigheid. Maar dat zou dan ook betekenen dat je nooit je onderste poten zou moeten gebruiken, iets wat je altijd doet als je het statief heel hoog zet. De stevigheid is dan zelfs nog minder dan wanneer je alleen de onderste uitschuift.

Ten Guidelines tripod use 07

de onderste poten eerst. Niet alleen als je in water fotografeert. Als je eerst de bovenste uitschuift, moet je altijd reiken om bij de ontgrendeling te komen.


Door eerst de onderste uit te schuiven, maak je het jezelf makkelijker om het statief recht te zetten, aan te passen, omdat je niet naar de grond moet reiken om de statiefpoten te ontgrendelen. Bovendien is het bij het gebruik in water niet ideaal als je statief klemmen of ringen onder water verdwijnen. Je wilt niet elke keer met je hand onder water om het statief te verzetten.

6. Voorkom het gebruik van de middenkolom



De centrale middenkolom geeft je extra hoogte. Maar wees voorzichtig daarmee. Door deze te gebruiken maak je het statief minder stabiel De middenkolom is als een vlaggemast waar je camera op staat. Heb je wel eens een vlaggenmast in de wind gezien?

Ten Guidelines tripod use 08

Hoe hoger de middenkolom uitgeschoven wordt, hoe onstabieler alles wordt. In dit geval is zelfs een zuchtje wind voldoende om het statief om te laten vallen.


Natuurlijk is de instabiliteit minder bij lichte camera's dan bij zware. Maar voorkomen is beter dan genezen. Wees dus terughoudend in het gebruik van de middenkolom.

7. Gebruik CD's of koffiebekers voor gebruik in los zand



Herken je het, dat je aan zee, of in een modderige omgeving, last hebt van het wegzakken van je statiefpoten? Dan ben je niet de enige. De oplossing daarvoor is het vergroten van het oppervlak van je statiefpoot. Soms zijn daar speciale schoteltjes voor, die onder je statief gemonteerd kunnen worden. Fotografeer je vaak op plekken waar het wegzakken gebeurd? Kijk dan wat je statiefmerk daarin aan biedt.

Ten Guidelines tripod use 12.JPG

Zie je de schoteltjes onder de statiefpoten? Die voorkomen dat je poten het zand in zakken, doordat de oppervlakte vergroot is. Je kunt ook CD's of koffiebekertjes gebruiken.


Je kunt ook een huis-tuin-en-keuken oplossing gebruiken. Heb je nog CD's van Frans Bauer of Gerard Joling, gebruik die dan als onderzetter. Andere CD's die je niet meer gebruikt kun je natuurlijk ook gebruiken. Eventueel kun je de statiefpoot in een wegwerpbekertje zetten. Zorg er wel voor dat je dit alles niet achter laat.

8. Plaats twee statiefpoten tegen de windrichting of waterstroom in



Bij harde wind, of in stromend water, is het verstandig om twee statiefpoten tegen de wind- of stroomrichting in te plaatsen, en het derde been met de wind- of stroomrichting mee. Mocht het hard waaien, of de stroming heel sterk zijn, dan moet het statief over die derde poot heen getild worden, wat best wat moeite kost.

Ten Guidelines tripod use 11

Je zag het al in de vorige foto, hoe het statief in stromend water moet staan, met een poot met de stroomrichting mee. Doe dit ook met wind en storm. Het zorgt ervoor dat de wind meer moeite heeft om je statief om te blazen.


Hoewel dit helpt voor je stabiliteit, mag je het statief onder die omstandigheden nooit alleen laten. Voorkom dat het statief om waait, of door de stroming omgeduwd wordt. Want een enkele rukwind, of een flinke gold, kan het stevigste statief doen omvallen.

9. Pas op met het gebruik van de haak onder je statief



De haak onder het statief kan gebruikt worden om je tas aan te hangen. Het gewicht van je tas trekt het statief naar beneden, waardoor het minder snel om zal vallen. Maar pas op. Een tas kan gaan slingeren in de wind, of als je er tegenaan stoot.

Ten Guidelines tripod use 13

Een tas onder je statief? Pas op dat het niet gaat bewegen. Het zorgt voor trillingen, en kan ervoor zorgen dat het statief omgetrokken wordt als het teveel beweegt.


Een slingerende tas zal het statief juist weer onstabiel maken, en in het slechtste geval het statief omtrekken. Beter is een touw met een lus aan de haak te bevestigen, en op het touw gaan staan terwijl je het dan strak trekt.

10. Ga niet boven het maximum gewicht van je statief en statiefkop



Dit punt vloeit mede voort uit het vorige punt. Een fototas is vaak zwaar, en een statief kan maar een bepaald gewicht dragen. Meestal is een camera alleen niet zo zwaar dat je over het gewicht heen gaat, maar als je een tas onder het statief hangt kun je wel over dat gewicht heen gaan.

Ten Guidelines tripod use 14

Dit is natuurlijk overdreven, maar het vertelt wel duidelijk dat je niet over het maximaal toelaatbare gewicht van je statief en statiefkop heen moet gaan.


Hou in ieder geval het maximaal toelaatbare gewicht voor het statief in het oog. Gebruik daarom niet een heel klein licht statief voor een grote zware camera. Bedenk ook dat de meeste statieven meestal wel wat gewicht kunnen hebben, maar dat de statiefkop ook een maximaal gewicht heeft.

Bonus tip: Zorg dat de statiefkop goed vast zit en alles goed en soepel werkt.



Als laatste wil ik een heel belangrijke tip geven. Zorg ervoor dat je statief in orde is. De klemmen of draairingen van je statiefpoten moeten goed en soepel werken. Ze moeten de poten perfect vastklemmen. Zorg dat dit het geval is. De statiefkop moet goed op het statief geschroefd zitten. Controleer dit regelmatig.

Maar let ook op de statiefplaat die je op de camera of je lens plaatst. Zorg dat die goed vast zit. Alleen als alles in orde is, ben je zeker van een foto die niet bewogen is, en dat je de camera veilig op een statief hebt staan. Het laatste wat je wilt, is een statief dat om valt doordat het niet in orde is, of omdat je het niet goed gebruikt.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Nando Harmsen

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

23 reacties

  1. Jan Willem
    Jan Willem schreef op dinsdag 8 september 2020 om 10:55  | reageer

    Echt goede tips, maar deze is toch wel briljant: "heb je nog CD's van Frans Bauer of Gerard Joling, gebruik die dan als onderzetter"
    vrolijk

  2. Donald Willemsen
    Profiel Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 september 2020 om 10:56  | reageer

    Dankjewel voor deze statieftips. Ik heb er toch weer wat van kunnen opsteken. Toch nog even een vraagje. Ik gebruik een balhoofd op mijn Redged statief. Telkens als ik de camera gemonteerd hebt en het balhoofd heb vergrendeld, zakt de camera nog altijd iets door. Ik heb me laten vertellen dat de bal van het balhoofd dan te klein zou zijn en dat ik dus een balhoofd moet aanschaffen met een groter bal. Is dat juist?

  3. Nando
    Profiel Nando schreef op dinsdag 8 september 2020 om 11:15  | reageer

    @Donald:
    Niet alle balhoofden zijn van gelijke kwaliteit. Met name de goedkopere balhoofden kunnen wel eens wat "creep" vertonen (zoals dat in het Engels zo mooi heet). Dat betekent dat ze nooit perfect vastgezet kunnen worden. Hoe groter de bal, hoe minder snel dit gebeurd, maar een goed kwaliteit balhoofd heeft dit ook niet bij een kleine bal.
    Ik gebruik een balhoofd met een 5,5cm bal, en die heeft het absoluut niet. Vast is vast. Mijn kleine Gitzo reisstatief heeft een balhoofd van ongeveer 2,5 centimeter (gok ik), en die heeft het ook niet. Een goedkoop balhoofd dat ik ooit gehad heb, met een 4 cm diameter had het altijd.
    Bedenk dat ook het gewicht van je camera een rol speelt, en hoe ver het gewicht uit het centrum hangt. (zie punt 3).

  4. Donald Willemsen
    Profiel Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 september 2020 om 11:40  | reageer

    @Nando, hartelijk dank voor het antwoord op mijn vraag. Ik zal een beter balhoofd moeten gaan aanschaffen.

  5. Harry Iwema
    Harry Iwema schreef op dinsdag 8 september 2020 om 12:05  | reageer

    Goed en duidelijk verhaal 🙂👍

  6. W.Oldhoff
    W.Oldhoff schreef op dinsdag 8 september 2020 om 13:57  | reageer

    Hoi Donald
    Een balhoofd van 55 cm is dat niet een beetje zwaar
    Hierbij helpt Frans Bouwer niet echt

  7. Hjet
    H'jet schreef op dinsdag 8 september 2020 om 14:34  | reageer

    En zo komen we ook af van Gerard en Frans..vrolijk

  8. Donald Willemsen
    Profiel Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 september 2020 om 15:39  | reageer

    @W.Oldhoff, ik denk dat Nando bedoelt 5,5 cm. Een bal voor een balhoofd met een diameter van meer dan een halve meter zal niet de bedoeling zijn. Het antwoord van Nando op mijn vraag laat niets aan duidelijkheid te wensen over

  9. Clement Coclez
    Clement Coclez schreef op dinsdag 8 september 2020 om 15:56  | reageer

    Nando, een balhoofd met een 55 cm bal???

  10. Maurice
    Maurice schreef op dinsdag 8 september 2020 om 16:44  | reageer

    Prachtige tip die CD's, heb er meteen in mijn fototas gestopt. "Een mens is slim, ... maar hij moet leven" zei mijn vader zaliger altijd knipoog

  11. Paul
    Paul schreef op dinsdag 8 september 2020 om 16:55  | reageer

    En dan heb je nog de snelkoppelplaat.
    Heb een reisstatief met en plaatje van swiss, dat stomme ding gaat vanzelf loszitten aan de camera/objectief kant, en altijd gepriegel om het goed te krijgen.
    Op m'n zware thuisstatief van Giottos zit een dikke diabolo vormige ring, die je met de hand muurvast kan zetten en die dan bij montage op het statief nogeens wordt aangeklemd doordat ie naar het statief wordt getrokken (moeilijk uit te leggen). Als die vast zit, zit ie ook vast!

  12. Dirk Borst
    Dirk Borst schreef op dinsdag 8 september 2020 om 17:13  | reageer

    Beste Donald, hartelijk dank voor alle tips i.z. het goed gebruik van een statief. Ik neem aan dat je grootste balhoofd 55 mm. is en geen 55 cm.!

  13. alfred
    alfred schreef op dinsdag 8 september 2020 om 17:24  | reageer

    Goedenavond allen,

    Erg fijn deze info, maar wat is als voorbeeld een goed stief.
    waar alles oké is!
    art Alfred

  14. Donald Willemsen
    Profiel Donald Willemsen schreef op dinsdag 8 september 2020 om 18:31  | reageer

    Sommige mensen spreken mij aan over het artikel om mij lof toe te zwaaien. Onterecht overigens. Nando heeft dit uitstekende artikel geschreven en niet ik. Dus, sommige mensen dienen de reacties nog eens heel goed te lezen.

  15. Gert
    Gert schreef op dinsdag 8 september 2020 om 20:26  | reageer

    Goed artikel met leuke tips. Maar ... De onderste Poten eerst uit te schuiven, is dan wel handig, maar de maximale stevigheid krijg je toch door alle poten ongeveer hetzelfde percentage uit te schuiven. Dan zijn de poten het stijfst.

  16. Paul
    Paul schreef op dinsdag 8 september 2020 om 22:38  | reageer

    Klopt wel Gert, maar hij gaf ook een reden op.
    Bediening blijft binnen handbereik......

  17. Nando
    Profiel Nando schreef op woensdag 9 september 2020 om 10:11  | reageer

    @Paul;
    Dat je arca-swiss plaatje los komt te zitten, ligt aan het ontwerp van het plaatje en niet dat van de statief aansluiting die arca swiss heet.
    Mocht je last hebben van het roteren, overweeg een L-bracket.

    @Gert;
    Als je die maximale stevigheid vreest met je onderste poten, gebruik ze dan ook niet als je het statief zo hoog mogelijk zet. Juist dan is de stevigheid het minst, niet als je alleen de onderste poten gebruikt. Probeer het maar eens uit.

    @allemaal;
    Ik zei 55cm balhoofd, maar dat is misschien mijn eigen hoofd. Ik bedoelde natuurlijk 5,5 cm, ofwel 55 mm.
    Dank je wel voor alle correcties daarvoor vrolijk
    (ik heb het aangepast)

  18. Nando
    Profiel Nando schreef op woensdag 9 september 2020 om 10:12  | reageer

    @Alfred;
    Er zijn verschrikkelijk veel goede statieven, maar een goed statief is meestal wel wat duurder.
    Welke geschikt is voor jou hangt af van je apparatuur, het doel waarvoor je het gebruikt, en het budget dat je hebt.

  19. bart
    bart schreef op woensdag 9 september 2020 om 10:19  | reageer

    En nog zeer belangrijk,en niet vermeld:zet je beeldstabilisatie uit!

  20. Nando
    Profiel Nando schreef op woensdag 9 september 2020 om 10:35  | reageer

    @Bart;
    Heel goed. Beeldstabilisatie uit.
    De meeste beeldstabilisatie systemen kunnen wel registreren als er vanaf statief gefotografeerd wordt, maar een kleine tik tegen een statief, of een windvlaag, en je beeldstabilisatie springt in en je foto mislukt.
    Dank je voor het toevoegen.

  21. Jacqueline
    Jacqueline schreef op donderdag 10 september 2020 om 15:05  | reageer

    Dank je voor deze goeie tips. Heb je ook tips over hoe het statief te reinigen? Sinds ik hem in de storm op het strand gebruikt heb is hij een beetje stroef geworden.

  22. Roland
    Roland schreef op zaterdag 12 september 2020 om 11:30  | reageer

    Een heel interessante info heel duidelijk gebracht.

  23. Nando
    Profiel Nando schreef op dinsdag 29 september 2020 om 09:06  | reageer

    @Jacqueline:
    Het is altijd verstandig om je statief regelmatig te reinigen. Het hangt een beetje af van welk statief je gebruikt, hoe goed dat dit gaat. In principe moet je het mechanisme dat de poten vergrendeld bij het uitschuiven uit elkaar halen, reinigen met een sopje, lichtjes invetten waar nodig, en weer in elkaar zetten. Met een schroef verbinding is dit makkelijker dan met een klemsysteem.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Sportfotobijbel
Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.289 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord