Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Elja Trum

Een telelens is geen basisbehoefte

maandag 13 juli 2015, 23:51 door | 42.824x gelezen | 13 reacties

Een telelens heeft blijkbaar een soort magische aantrekkingskracht op mensen. Niet alleen veel beginnende fotografen willen er per se een hebben, maar ook als je ergens aan het fotograferen bent krijg je regelmatig de vraag hoeveel keer zoom de lens is die je gebruikt. Waarom deze aantrekkingskracht zo vaak voor komt is me niet duidelijk. Voor veel foto's heb je namelijk erg weinig aan een stevige telelens.

Canon 70-200L f/2.8; Lichtsterke telelens
Als je dan een telelens koopt is een lichtsterk exemplaar aan te raden (maar prijzig).

Nu is de vraag 'hoeveel keer zoom is je lens' altijd al een redelijk onzinnige; het aantal keer zoom zegt namelijk erg weinig over een lens. Hoe groter het aantal maal zoom, hoe slechter de lens doorgaans is. Zelf werk ik het liefst met lenzen die maximaal drie a vier keer zoom zijn, denk bijvoorbeeld aan een 24-70 lens (circa 3 keer zoom) en een 70-200 objectief (nog geen 3 keer zoom).

Ook zegt het aantal maal zoom bijna niks over het bereik. Zoals je in mijn voorbeelden hierboven ziet hebben twee hele verschillende lenzen (een standaard zoom en een telezoom) beide ongeveer het zelfde aantal maal zoom. Liever praat ik dus over het bereik in de vorm van brandpuntsafstanden, dat zegt veel meer over een objectief Je moet dan natuurlijk wel begrijpen wat het brandpuntsafstand getal in houdt. Dat lijkt in het begin wellicht wat lastig maar als je er eenmaal aan gewend bent is het wel zo handig.

Begin met een goede standaard lens


Goed, los van het aantal maal zoom gedoe wilde ik het hebben over het passie voor telelenzen bij veel beginnende fotografen. In de praktijk is een telelens namelijk helemaal niet zo noodzakelijk als velen lijken te denken. Er zijn zeker een aantal toepassingen waarbij een stevige telelens niet mag ontbreken, zoals sport- en natuurfotografie. Als dat onderwerpen zijn die je aantrekken is een telelens wellicht wel een goede aanschaf. Alle andere beginnende fotografen kunnen hun geld beter stoppen in een goede lichtsterke standaard zoom lens.

Bij een goede lichtsterke lens denk ik dan aan een constante f/2.8 (of uiterlijk een f/4.0) objectief. Met constant bedoel ik dat de lichtsterkte niet varieert tijdens het in en uitzoomen. Deze blijft altijd f/2.8. De lichtsterkte is niet het enige voordeel aan een dergelijk objectief. Met een dergelijk klein groot diafragma kun je namelijk ook heel goed gebruik maken van een kleine scherptediepte. Daarmee kun je bijvoorbeeld portretfoto's maken waarbij je onderwerp mooi scherp is tegen een onscherpe achtergrond. Precies het soort foto's die het voordeel van een digitale spiegelreflex boven een compact camera duidelijk maken.

Zo'n 85 procent van alle foto's die ik maak zijn genomen met een 24-70 f/2.8 lens op mijn camera. Ik raad je dan ook aan om eerst een goede standaard zoom objectief bij je body te kiezen en pas later te besluiten of je als tweede lens een tele, groothoek of bijvoorbeeld marcolens wilt.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken


Dit artikel is voor het laatst bijgewerkt op 13 juli 2015.
De eerste publicatiedatum is zondag 4 mei 2008, 19:41.
Elja Trum

Over de auteur

Elja Trum is oprichter van Photofacts, online fotografiecursussite Photofacts Academy en het blog Teslafacts. Hij schrijft sinds 2006 over fotografie. Elja is ook auteur van boeken over zwart-wit-, flits- en portretfotografie.

13 reacties

  1. EdC
    Profiel EdC schreef op zondag 4 mei 2008 om 21:37  | reageer

    Altijd een goed advies: kies een objectief dat past bij het werk dat je wilt maken. De afgebeelde 20-200 is een goede voor het portretteren van grote en kleine mensen en van dieren. Het is ook de standaardlens voor fotografen op persconferenties, toneelopvoeringen en congressen (lichtsterkte belangrijk als er niet veel licht is; de f/4 uitvoering is wel goedkoper, maar als semi-prof of prof kan je dan net even tekort komen). Op dpreview.com is net een review gepubliceerd met vergelijkingen.

    Wil je vooral in huizen, bedrijven, magazijnen of landschappen fotograferen, dan staat een lange lens wel interessant, maar je hebt er niks aan. Een groothoek is dan veel beter.

  2. Roel
    Profiel Roel schreef op zondag 4 mei 2008 om 21:59  | reageer

    Een heel herkenbare observatie. Zelf heb ik kort geleden bij mijn 17-50mm lens (wel f/2.8 trouwens knipoog inderdaad een 70-300 telelens gekocht. Een belangrijke reden daarvoor was dat ik in dat bereik helemaal geen lenzen had, en ik dus ook niet precies wist of ik niet iets miste.

    Nu heb ik er nog niet heel veel mee gefotografeerd, maar wel al voldoende om te merken dat het niet helemaal de jusite lens voor mij is. Het plan is nu om er nog een jaar of 2 mee te fotograferen, vervolgens met Exposureplot te bepalen welke brandpuntsafstanden ik vaak gebruik, om op basis daarvan een of meerdere lenzen aan te schaffen. vrolijk

  3. EdC
    Profiel EdC schreef op zondag 4 mei 2008 om 22:11  | reageer

    @Roel. Waarom wilde je een lens erbij hebben? 17-50 mm is voor heel veel werk prima. Landschap, binnenshuis, straatfotografie en in 50 mm-stand zelfs nog redelijk een portretlens. Een lens kopen omdat ik in een bereik nog niets heb, dat vind ik persoonlijk geen goede reden om geld uit te geven. Ik mis nog wel een paar telelenzen, maar zo vaak kom ik niet in de verleiding een torenvalk te spotten.

  4. Roel
    Profiel Roel schreef op zondag 4 mei 2008 om 22:58  | reageer

    @EdC, de 17-50 is inderdaad een hele allround lens. Ik miste gewoon een stukje telebereik, daarvoor wilde ik een lens aanschaffen. Omdat ik niet zeker wist hoever mijn 'gewenste' bereik zou moeten gaan ben ik voor de 70-300 gegaan.

    Er zijn zeker een aantal foto's waar deze lens me goed bevallen is. Zoals bv:
    http://flickr.com/photos/roel/2338505124/
    http://flickr.com/photos/roel/2429042538/
    Maar mijn ervaring is dat ik, als startende amateur, bewuster foto's maak met lenzen met een beperkter of vaste brandpuntsafstand. Dus daar wil ik meer naartoe.

  5. RobertW
    Profiel RobertW schreef op maandag 5 mei 2008 om 07:56  | reageer

    Ik ben begonnen met de 'kitlens' voor de 5D, de 24-105L F4 (hoewel je dit nauwelijks een kitlens kan noemen, gezien de uitstekende kwaliteit). Omdat ik in donkere situaties toch net die ene stop te kort kwam, heb ik de 24-70L 2.8 erbij gekocht, die toch scherper is dan de 24-105L F4. Dit is nu inderdaad ook mijn standaardlens. De 70-200L 2.8 IS is de perfecte aanvulling daarop. Voor de groothoek zit een 17-40L in mijn tas, maar ook daar mis ik soms de extra stop. Een 16-35L 2.8 II zal er dan ook wel komen. De helige drie-eenheid... 16-35L 2.8II, 24-70L 2.8 en 70-200L 2.8 IS. Meer heb je niet nodig.

    Wat wel een aanrader is, is een standaard 50mm. Hiermee word je gedwongen om in je onderwerp te duiken.

  6. Zonnevogeltje
    Zonnevogeltje schreef op maandag 5 mei 2008 om 08:29  | reageer

    Je hebt volgens mij helemaal gelijk. Ik heb zelf om te beginnen een Sigma 17-70 gekocht en een tweedehands 35-300mm. De 35-300 heb ik inmiddels weer doorverkocht. Inmiddels merk ik dat ik vaak te weinig groothoek heb en voor de ene keer dat ik de telezoom mis wel een crop kan maken. Ik ben dan ook aan het sparen voor de nog uit te komen Tamron 10-24.

  7. botter17
    Profiel botter17 schreef op maandag 5 mei 2008 om 12:29  | reageer

    Goed stuk. Heel herkenbaar ook. Zelf gebruik ik op dit moment de Tokina 50-135mm f/2.8 Als mijn standaard lens. In kleine ruimtes gaat de Tamrom 28-75 f/2.8 erop.

    Maar een telelens is ideaal om kinderen mee te fotograferen. En vooral in hun eigen omgeving (geen studio). je pakt dan de echte emotie van een kind, ongehinderd door een vervelende fotograaf die zonodig een plaatje van ze wilt maken.

  8. Serge
    Profiel Serge schreef op maandag 5 mei 2008 om 20:28  | reageer

    Een objectief moet je kopen omdat je het nodig hebt voor het soort fotografie dat je beoefent, niet omdat er nog een vakje in je tas niet opgevuld is. Ik heb een groothoekzoom, standaardzoom en een 85mm voor portret. Meer heb ik voor mijn soort foto's niet nodig.

  9. Peter van Veen
    Profiel  Peter van Veen schreef op dinsdag 6 mei 2008 om 09:09  | reageer

    Heel herkenbaar. "Hoever kan ie inzoomen?" is ook zo'n veelgestelde vraag. Kun je natuurlijk geen zinnig antwoord op geven zonder met brandpuntafstanden te komen. Maar ja, dat wordt dan weer vaak net te technisch.

    [QUOTE]Met een dergelijk klein diafragma kun je namelijk ook heel goed gebruik maken van een kleine scherptediepte. [/QUOTE]
    Volgens mij bedoel je hier een groot diafragma...

  10. Margo
    Profiel Margo schreef op woensdag 7 mei 2008 om 07:33  | reageer

    Klein diafragma, grote scherptediepte, groot diafragma - kleine scherptediepte.
    Ik denk dat beginnende fotografen indruk willen maken met zo'n kanon. Ikzelf heb er ook niet veel behoefte aan. De keren dat ik denk: had ik nu maar een stevige telelens zijn te tellen op de vingers van één hand. Een macrolens en een groothoek zijn voor mij boeiender, hoewel ik de laatste bij m'n Canon 300D nog niet heb. Ik kan me wel voorstellen dat mensen die gek zijn op het fotograferen van bijvoorbeeld vogels of wild, niet zonder kunnen.

  11. Peter
    Profiel Peter schreef op woensdag 14 mei 2008 om 15:04  | reageer

    De vraag: "hoe veel zoom is die lens" is uiteraard een onzinnige, maar heeft verder ook niet veel met fotografie mbv SLR's te maken. Het is een begrip wat veel meer van toepassing is op compact cameras en een andere doelgroep van gebruikers! Die hebben vaak geen zin in termen als focal length bladiebla. 5x zoom, 10x zoom dat soort dingen zijn meer een marketing trucje om je product beter te verkopen.
    Bij compactcameras is het ook meer van toepassing, omdat bijna alle compacts bij ca. 36 mm (equivalent) beginnen. Dus is het nagenoeg universeel te gebruiken.

    Dan over de telelens. Uiteraard is het onzin te zeggen welke lenzen "basis behoefte" zijn. Maar de rede waarom telelenzen gebruikt worden is vaak helemaal verkeerd! Zoals je in je voorbeelden aangeeft zou de lens gebruikt worden om tal van dingen te fotograferen die te ver weg zijn om met je standaar lens te fotograferen. Tuurlijk, het is erg makkelijk om even je tele te pakken als een onderwerp ver verwijderd is, maar je kan ook minder lui zijn en er naar toe lopen.
    Iets wat vaak niet door (beginnende) fotografen wordt ingezien is dat je met een lens met grote focal length, je perspectief "samengedrukt" wordt. Je krijgt een heel mooi 2 dimensionaal beeld (in tegenstelling tot wide angle lenzen) met platgeslagen perspectief. Andere rede om je telelens te gebruiken is het feit dat je erg weinig scherptediepte kan krijgen, zodat je je onderwerp vrij kan maken van de achtergrond.
    Dus nee, een telelens hoeft geen basisbehoefte te zijn, maar het is een unieke lens waarmee je unieke effecten mee kunt bereiken! Hetzelfde geld voor een wide-angle lens, waarmee je juist heerlijke diepte kan creeren ("3-dimensionaal" beeld)

  12. leo
    Profiel leo schreef op vrijdag 26 februari 2010 om 01:13  | reageer

    Ik heb mijn Canon 24-70 f2.8 verkocht toen de 24-105L F4.0 uitkwam. De IS vangt ruimschoots het verlies aan lichtsterkte op. Dit geldt niet voor bewegende onderwerpen, maar ik heb portretten bij 1/6 sec uit de hand genomen die scherp zijn. Voor het echte lichtsterke werk heb ik primes, daar komt geen enkele zoom aan. RobertW schrijft dat de 24-70L scherper is dan de 24-105L en daar heb ik zelf niets van gemerkt, ook in reviews over beide zooms komt dit niet tot uiting. Ik vond de 24-70L ook erg groot (zeker met de onmisbare zonnekap)voor een standaardzoom, niet prettig als je ermee in achteraf straatjes rond loopt. Een zoom heeft ontegenzeggelijk zijn voordelen, maar denk toch ook eens na over een set vaste brandpunten. Lichtsterker, kleiner en de kwaliteit is bijna altijd beter. Het leert je anders te fotograferen. Een telelens heeft zeker zijn toepassingen, zoals Peter mooi omschrijft.

  13. John Statue
    Profiel John Statue schreef op dinsdag 4 november 2014 om 15:48  | reageer

    "Zoveel mensen zoveel wensen" is het spreekwoord. Ik zou zo gouw niet weten welk spreekwoord ik zou moeten gebruiken om dat in fotografie toe te passen. Want we hebben het hier niet over wensen maar over de ervaring met het 24-105 mm objectief. Maar als we het hebben over de objectieven, dan kan ik alleen maar spreken over mijn ervaring met Canon objectieven. Ik heb er velen gehad. Van de goedkoopste Canon 50 mm prime (de zg "plastic fantastic) die zelfs ook heel scherpe foto's maakt. de Canon 28-200 IS, de 70-200 IS 4.0 en de 70-200 IS 2.8 type I. Voor wat betreft de scherpte van de 4.0 IS of de 2.8 IS doen ze toch niet echt voor elkaar onder. Het scheelt alleen veel in prijs en ook heel veel in gewicht. Deze vorig genoemde lenzen heb ik niet meer. Wel daarna de 70-200 2.8 IS type II aangeschaft. Ach een mens wil wel eens wat anders niet? Wel recentelijk de nieuwe Canon 35mm 2.0 IS. En al enkele jaren daar tussen steeds de Canon 24-105 4.0 IS gehad. Ik heb hem wel eens verkocht om gewoon weer een hele nieuwe te hebben. Dit is in vergelijk met andere lenzen voor mij nog steeds "DE" allround lens. Als ik de tijd heb of mijzelf de tijd gun, stel ik mijn camera in op "handmatig". In kombinatie met de driehoek van ISO-Av-Tv en draaien aan de belichtingswiel, maak je de perfecte foto. Maar ik doe nogal veel projecten en dan heb je niet "even" de tijd om handmatig in te stellen. Om verzekerd te zijn van scherpe foto's, stel ik dan meestal in op een Av (diafragma) 11 mijn ISO op 200 (even afhankelijk van de donkerte van het weer) maak mijn profiel keuze (landschap-neutraal etc). Op deze manier kan ik bij een maximale zoom op 124mm altijd nog weer een mooie uit/deelvergroting maken. Ik kan niet anders zeggen dat ik mijn RAW opnamen (soms) met een kleine nabewerking in Lightroom, geweldige foto's maak met een scherp beeld. Zelfs toen ik filmpjes maakte met mijn Canon 7D en nu met mijn Canon 5D Mk III, zijn de filpmjes met de 24-105 geweldig scherp. Voor mij nog steeds een Allround toplens!


Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman
Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.165 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord