Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Gert Schipper

Nikon CLS; Nikon TTL-BL Flits

vrijdag 19 december 2008, 17:19 door | 29.683x gelezen | 9 reacties

Flitsfotografie is een behoorlijk complex onderwerp en je moet het goed bestuderen om het te begrijpen. Als je het goed kan toepassen is het een onderwerp wat veel voldoening schenkt en het leid tot het nemen van goede foto’s in situatie's met te weinig omgevingslicht. Dit is het derde artikel in een serie over Nikon's CLS flitssysteem.

Dit artikel is een vertaling van Nikon Practical Guide door Russ MacDonald. Russ werkt al jaren met een Nikon D200 in combinatie met SB-800 flitsers voor bruiloften en evenementen. Tekst en foto's gebruikt met toestemming.

Lees ook de twee eerdere delen:
1. Nikon CLS; twee gescheiden meetsystemen
2. Nikon CLS; Nikon TTL flits meet systeem

Nikon TTL-BL Flits
De meest geavanceerde flitsmode op een Nikonflits is TTL-BL. Oorspronkelijk stond BL voor BackLit maar vanuit marketing is er besloten om er Balanced Fill (ofwel gebalanceerde invul flits) van te maken.

Voorbeeld Invulflits


De foto hierboven is een goed voorbeeld van een persoon waarbij een invulflits is gebruikt bij een lichte achtergrond. In de eerdere hoofdstukken uit deze serie staat dat in TTL mode het camera meetsysteem geheel is gescheiden van het flits meetsysteem. Dit is echter niet altijd zo; bij TTL-BL werken ze samen.

Laten we eerst bespreken wat invulflits is en wanneer je het moet gebruiken. Het gebruik van de invulflits is nodig als de achtergrond helderder is dan het voorwerp op de voorgrond. Dit is bijvoorbeeld het geval als buiten met een zonnige dag wordt gefotografeerd en de persoon staat in de schaduw. Als je goed kijkt naar het gezicht dan zie je schaduwen onder kin, neus en in de oog holtes.

Als je zo'n opname moet maken kun je het best een invulflits toepassen maar je moet ervoor waken dat het flits licht niet gaat overheersen dus experimenteer met de FV waarde's, zet deze bijvoorbeeld op -1,0 of -1,7 stop lager op de flitser. In deze situaties werkt het Nikon TTL-BL systeem op zijn best.

Invullflits bij een raam


In de foto hierboven de personen staan voor een raam en je wilt dat de achtergrond buiten goed helder wordt belicht. Je hebt dan dus veel invullicht nodig om de gezichten bijna even helder te belichten als het buitenlicht. Zet je camera in Manualmode, ISO 200, en gebruik de meter van de camera om f/3.5 en 1/60e seconde in te stellen.

Een TTL-BL flits met -1,7 EV (exposure value = belichtingswaarde) werkt hier goed om het licht op de gezichten op natuurlijk licht te laten lijken. Je voorkomt door het verminderen van de belichtingswaarde dat de foto er geflitst uit ziet.

Wat gebeurt er?
We gaan dus hier dus uit van de flitser in TTL-BL mode, camera in P mode (matrix meting) en de gewone AF-S scherpstelmodus. Hier volgen de stappen die de camera en het flitssysteem nemen als de sluiterknop wordt ingedrukt:

1. Als de sluiterknop half wordt ingedrukt stelt het focus systeem scherp en de camera meet de belichting van het totale frame (op basis van het beschikbare licht).

2. De data van de belichtingsmeter en, mits de flitskop in de normale stand staat, de ingestelde afstand van een type D of G lens wordt naar de flits gestuurt. Dit is de enige communicatie die plaats vindt tussen het meetsysteem van de camera en het meetsysteem van de flitser.

Noot: De afstand gegevens van de D of G lens wordt alleen gebruikt door de flits in TTL-BL mode als de flitskop in de normale stand staat, als de flits kop verdraaid wordt kan het systeem niet meer bepalen wat de exacte afstand is die het licht moet afleggen. Informatie over de afstand wordt dus niet door de flitser gebruikt wanneer je indirect flits via bijvoorbeeld een plafond.

3. Als de sluiter verder wordt ingedrukt vuurt de flits zijn voorflits af. Het flitsmeetsysteem meet het gereflecteerde licht en concentreerd de meting in het midden van het frame (waar het voorwerp verwacht wordt te zijn).

4. Het flitsmeetsysteem (de sensor hiervoor zit overigens in de camera!) vergelijkt dan het gereflecteerde licht van het centrum van het frame (het voorwerp) met de data van het meetsysteem van de camera en gebruikt de afstandinstelling die de lens rapporteert. Hiermee wordt uitgerekend hoeveel flitslicht hij moet geven om het voorwerp even helder te belichten als het licht, gemeten door de camera voor het gehele frame.

Met andere woorden, hij voegt flitslicht toe om de helderheid van het voorwerp gelijk te maken aan het licht van de achtergrond.

5. De sluiter opent, de flits zendt genoeg licht uit volgens de bovenstaande berekening en de sluiter gaat weer dicht. Om dit alles goed te laten werken moeten we een paar dingen overwegen.

Ten eerste; het onderwerp kan alleen uit gelicht worden door de flits. Gebruik geen flits als het onderwerp al helderder is dan de rest van de scene.

Ten tweede; flits foto's ogen altijd vreemd als het onderwerp even helder belicht is als de achtergrond. Het onderwerp lijkt onnatuurlijk van de foto af te springen en het is duidelijk dat er is geflitst.

Subtiele invulflits
Invulflits moet subtiel zijn en als je naar de foto kijkt moet het eigenlijk lijken of er helemaal niet geflitst is. Daarom moet je ook de flitscompensatie terug zetten met -1,0 of -1,7 stop zodat het flitslicht net genoeg is om de schaduwen in het gezicht weg te werken zonder dat het opvalt.

Iets om rekening meer te houden is dat de flits niet aan de camera doorgeeft welke hoeveelheid licht hij heeft afgegeven. De camera stelt het diafragma en de sluitertijd in Auto modes (P, S of A) in alsof de flits niet op de camera is aangesloten (uiteraard wel rekening houdend met de maximale synchronisatie snelheid voor de flitser). De enige koppeling tussen de camera meting en de flits meting is dat de camera zijn meetwaarde en de afstand gegevens van de D of G lens door geeft naar het flitsmeetsysteem.

Als je de camera in de handmatige mode zet wordt het flits meetsysteem niet verteld welk diafragma of sluitertijd je hebt gekozen. Hij ontvangt alleen de gemeten belichtingswaarde van de camera en gebruikt dat als de achtergrond helderheid. De flits weet wel welk diafragma en welke ISO waarde er op de camera is ingesteld maar dit krijgt hij binnen via de contacten in de flitsschoen.

Als je de EV waarde van de camera verandert terwijl je TTL-BL op de flitser hebt ingesteld kun je vreemde resultaten krijgen. Dit komt doordat camera EV zowel de achtergrond belichting als wel de flitssterkte beïnvloedt. Als je de achtergrond belichting niet goed vindt zet dan de camera in Manual mode en stel met de Diafragma/Sluiter combinatie de gewenste helderheid van de achtergrond in.

» Lees verder: Nikon CLS; wat is flash value lock

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Gert Schipper

Over de auteur

Gert heeft in 2008 het fotograferen weer opgepakt. In het verleden heeft hij veel gewerkt met zwart-wit fotografie, maar tegenwoordig is hij volledig op de digitale toer. Hij gebruikt Nikon apparatuur en is actief bezig met strobist technieken. Gert is lid van Fotogroep Goes.

9 reacties

  1. Margo
    Profiel Margo schreef op vrijdag 19 december 2008 om 17:32  | reageer

    Goed verhaal dat ik nog eens uitgebreid ga lezen. Maar niet voordat er een T wordt gezet in plaats van een D in de zin: Wat gebeurd (gebeurt dus) er? knipoog

  2. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op vrijdag 19 december 2008 om 20:05  | reageer

    @Margo; Taalfoutjes bij voorkeur per e-mail doorsturen. We halen ze er graag uit, maar het is zo jammer om er reacties aan vuil te maken. knipoog

    @Gert; Interessant stuk!
    Leerzaam om te lezen hoe de camera met verschillende situaties om gaat.

  3. Ronald
    Ronald schreef op zaterdag 20 december 2008 om 13:45  | reageer

    Ik krijg de voorflits niet voor mekaar. Werkt die met een d300 icm een SB600?
    Zoja, hoe ?

    Tnx,
    Ronald

  4. Greenfield
    Greenfield schreef op zaterdag 20 december 2008 om 15:53  | reageer

    Margo neem de suggestie van Elja ter harte en reageer niet constant op kleine taalfoutjes. Ook de beste maken wel eens een tik- en of spelfout, ook jij. Kijk maar eens naar je reactie n.a.v. het artikel “spectaculairste foto’s van 2008”. Daar schrijf je “weird” i.p.v. werd.
    Ik vind de artikelen altijd erg goed en interessant om te lezen en daar gaat het om. Bloggers van Photofacts ga zo door.

  5. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op zaterdag 20 december 2008 om 19:43  | reageer

    @Ronald; de voorflits wordt een fractie voor de daadwerkelijke flits gegeven. Dit gaat zo snel dat je hem niet van de daadwerkelijke flits kunt onderscheiden. Echt een fractie van een seconde.
    Je Nikon D300 met SB-600 flitser zal hier zeker gebruik van maken.

    @Greenfield; Bedankt voor je reactie en compliment.
    Even voor de goede orde; ik waardeer taalcorrecties werkelijk en we doen ons best om alles zo foutloos mogelijk online te zetten. Dat lukt helaas niet altijd en waar mogelijk corrigeren we zeker.

    Wanneer ik een correctie heb doorgevoerd is het echter jammer dat de reactie over de (niet meer aanwezige) taalfout blijft staan. Dat vervuilt de reacties zo. Vandaar: taalcorrecties, ik ontvang ze graag per mail!

  6. Gert
    Gert schreef op dinsdag 23 december 2008 om 20:28  | reageer

    Beste Ronald, wat bedoel je precies met: ik krijg de voorflitsen niet voor elkaar?
    ik heb een nikon D80 en als ik in het persoonlijke inst. menu item 16( funct. knop instel op FV-vergrendeling) dan kun je als je de interne flitser open klikt de voorflits goed zien als je de functie knop indrukt, de camera vuurt nu de voorflits af en meet hier mee de flits belichting en houdt deze vast(flashValue Lock) als je nu de sluiterknop indrukt dan neemt hij de foto en vuurt de hoofd flits af, probeer dit maar eens dan kun je zien dat er wel degelijk van te voren een voor- of wel meet-flits wordt gegeven

  7. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 23 december 2008 om 22:59  | reageer

    @Ronald & Gert; Wellicht zit het verschil in de timing van de flits. Als Gert op het achterste gordijn flits ziet hij wel de voorflits, als Ronald op het voorste gordijn flitst ziet hij geen voorflits (omdat deze zo dicht op de daadwerkelijke flits zit). Daarbij zal dit ook afhankelijk zijn van de betreffende sluitertijd.

  8. Ronald
    Profiel Ronald schreef op woensdag 21 januari 2009 om 19:36  | reageer

    Bedankt voor de reacties!
    De voorflits zie je eigenlijk niet. Zie namelijk weleens mensen met canon foto's maken en zie dan echt de voorflits. Maar zou goed kunnen dat ze dan op het achterste gordijn flitsen.

    Wat heeft het achterste gordijn echt voor nut? Tenminste wat kan je ermee bereiken tov flitsen op het voorste gordijn?

  9. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op woensdag 21 januari 2009 om 20:10  | reageer

    @Ronald; In dit artikel over flitsfotografie kun je terugvinden wat het verschil is tussen het voorste en achterste gordijn.

    Ook bij Canon zul je normaal de voorflits niet zien tenzij je op het achterste gordijn flitst. Wel gebruikt Canon de flitser ook om bij te lichten om scherp te stellen wanneer het daarvoor te donker is. De flitser flitst dan meerdere malen snel achter elkaar.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Creatieve Technieken met Bart Siebelink
Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman
Toon alle artikelen binnen Strobist

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.165 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord