Nachtfotografie deel 4: Architectuur

donderdag 11 februari 2010, 12:33 door Ton Vingerhoets | 12.713x gelezen | 18 reacties

Gezien mijn voorliefde voor architectuurfotografie zal het niemand verbazen dat ik hiermee mijn serie nachtfotografie afsluit. Architectuur is een hoofdstuk apart en vraagt veel expertise om jezelf op dat vlak te onderscheiden. Bij daglicht heb je weer met heel andere factoren te maken als 's nachts. Overdag ben je vaak aan het vechten met hinderlijke schaduwen en de juiste zonstand, 's nachts loop je al snel te tieren dat je alweer reflectie in je lens hebt en je statief moet verplaatsen.

Dit jaar verwacht ik een aantal nieuwe projecten van Soho China te gaan fotograferen. In mijn artikel 'Hoe fotografeer je een wolkenkrabber?' heb ik het een en ander verteld over deze toonaangevende real estate company. In de nabije toekomst zal ik zeker een aantal van hun Beijing projecten onder de loep nemen. Want een ding is zeker, China zet niet alleen economisch maar ook architectonisch de toon. Wat in Beijing, Shanghai (World Expo 2010) en Guangzhou op dat vlak gebeurt kent zijn weerga niet.

Duidelijke briefing
Misverstanden tussen opdrachtgever en fotograaf zijn aan de orde van de dag en ontstaan vaak door een onduidelijke briefing. Ik heb geleerd dat een duidelijke omschrijving van wat een opdrachtgever voor ogen heeft essentieel is voor het slagen van een shoot. Want wanneer een klant roept dat het 'eigentijds' moet zijn kan dat van alles betekenen. Schiet je voor een architectenbureau dan wil men hun creaties het liefst volledig in beeld zien terwijl designers helemaal freaken op details en een projectontwikkelaar vooral plaatjes wil die verkopen. Het is dus van belang voor wie je fotografeert!

Google maps
Bij (nachtelijke) architectuurfotografie speelt de omgeving een allesbepalende rol. Want hoe wil je een gebouw volledig tot zijn recht laten komen wanneer het is omringt met lelijke bebouwing? Welke posities kun je innemen en op welke afstand bevinden die zich van je onderwerp? In dat opzicht is Google Maps een zegen voor de architectuurfotograaf. Vanachter je beeldscherm kun je de omgeving bestuderen en voorbereidingen treffen. Ook kun je op die manier nauwkeurig vaststellen wat het licht doet gedurende de dag om ongewenste schaduwen van aanpalende gebouwen te vermijden.

Architectuur bij nacht

Hoog of laag
Wanneer je een product fotografeert kun je snel van positie en invalshoek veranderen voor een grote variatie. Met gebouwen ligt dat helaas anders. Ook daar is variatie gewenst en dat betekent dat je in bepaalde gevallen de hoogte in moet. Vanaf de grond kun je met een (extreme) groothoek het perspectief gebruiken voor een dynamisch ogend beeld. Zulke foto's gaan al snel op elkaar lijken dus voor broodnodige afwisseling moet je toch echt naar hogere regionen. Met wat inventiviteit lukt het me meestal wel om een hoog buurgebouw te vinden waar ik het dak op kan.

Dat is niet helemaal zonder risico want wanneer er en stevige bries staat wordt het opletten, iets dat ik tijdens mijn wolkenkrabbershoot in Shanghai heb ondervonden. Ook is het vaak een heel gedoe voordat je toestemming krijgt om 's nachts op het dak van een gebouw te fotograferen. Met de alsmaar toenemende veiligheidsvoorschriften wordt het er bepaald niet eenvoudiger op. Toch is dat de aangewezen manier om spectaculaire overview of skyline shots te maken.

Architectuur bij nacht

Perspectivische vertekening
'Gebouwen horen recht te staan' is een vaak gehoord gezegde. Daar ben ik het niet helemaal mee eens want zoals jullie op de foto's kunnen zien gebruik ik graag een (extreme) groothoek voor een spannend perspectief. Toch willen architecten hun gebouwen vaak met rechte lijnen gefotografeerd zien. En wil je zo'n tent er helemaal op krijgen zul je toch met een brandpuntafstand van 16 tot 24 mm aan de slag moeten. Dat betekent dat je de groothoekvertekening vervolgens in de nabewerking moet corrigeren. Feitelijk is dat een aanslag op je file en biedt een TS-E ofwel tilt shift lens de oplossing.

Canon heeft onlangs twee juweeltjes van tilft-shift lenzen op de markt gebracht die te boek staan als ultieme architectuur- en landschapobjectieven. In mijn artikel 'De ultieme groothoek' heb ik ruim aandacht besteed aan de Canon TS-E 24 f/3.5L MKII die door veel pro-shooters wordt gezien als de beste groothoek ooit door Canon gemaakt. De echte liefhebbers van dit objectief raad ik aan de review op The Digital Picture eens door te lezen. Het is om van te watertanden maar dat mag ook wel voor een groothoek van bijna tweeduizend euro!

Architectuur bij nacht

Hinderlijke lichtbronnen
Als er iets frustrerends is aan nachtfotografie dan zijn het storende lichtbronnen die je beeld afbreken. Het is dan ook een kunst om detail en stofuitdrukking in je hooglichten te houden. Sorry, maar belichten op rechts gaat hier niet op. Conventionele fotografie schiet al snel tekort en daarom fotografeer ik 's nachts architectuur met exposure bracketing. Door de bank genomen maak ik drie verschillende belichtingen die ik later in Canon's Digital Photo Professional samenvoeg (exposure fusion) zodat er een mooi egaal histogram ontstaat. In extreme gevallen zijn zelfs meer belichtingen raadzaam.

Nabewerking
Wanneer het file na samenvoeging een mooi histogram heeft kan de nabewerking eigenlijk pas beginnen. Een van de eerste stappen in mijn workflow is de kleurzweem checken waar in de meeste gevallen aan moet worden gesleuteld. En dan natuurlijk lensvertekening, CA en vignetting. Vervolgens de gebruikelijke stappen om de kleuren perfect te balanceren en de scherpte op te krikken (LAB mode). En helaas ontkom je vaak niet aan (tijdrovend) wegklonen van objecten die je liever niet in beeld hebt. Al bij al is nachtelijke architectuurfotografie een tijdrovende bezigheid!

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Woont en werkt in Beijing. Na een loopbaan als art director heeft hij zich in China gevestigd als fotograaf. Naast commerciële fotografie reist hij door China om de mooiste plekken vast te leggen. Een scherp oog voor detail, kleur en vorm zijn herkenbaar in zijn karakteristieke, levendige foto's.

18 reacties

Johannes Klapwijk schreef op donderdag 11 februari 2010 om 15:13 | reageer
3 heeft een leuk perspectief! Zoals altijd een paar strakke platen met interessante info.

Niels schreef op donderdag 11 februari 2010 om 20:05 | reageer
Ton: ik zou graag een paar keer met je mee willen lopen en zo deze techniek met een kenner uitproberen!
Alleen is de afstand de bottelnek...

Wederom een mooi artikel en prachtige platen!

Hoe hoog sta je wel niet bij foto 2?

tonv schreef op donderdag 11 februari 2010 om 20:16 | reageer
@Niels
Een ticket is niet zo duur en de fun maakt alles goed! Foto 2 heb ik gemaakt op een dak van om en nabij 100 meter hoog bij een straffe wind. Was opletten geblazen!

FlandersPhotography schreef op donderdag 11 februari 2010 om 20:48 | reageer
@Ton, fotografeer je allemaal op openbare plaatsen of zijn er ook plaatsen bij die je op voorhand moet vastleggen? De laatste foto is echt enorm goed geslaagd! Groeten, Patrick

EdC schreef op donderdag 11 februari 2010 om 21:19 | reageer
Messcherp, dat blauwverlichte gebouw op foto vier. Spectaculiare foto. De derde foto lijkt me een typisch TonV-stadsgezicht, als ik jouw portfolio bekijk. Mooi blog waarin je weer wat laat zien van jouw manier van werken.

Je hebt helder uitgelegd wat het dilemma voor een fotograaf is: jouw eigen voorkeur vastleggen, of die van de opdrachtgever. Volgens mij doe jij het één, zonder het ander te laten. De opdrachtgever een top-foto, jij een andere topfoto.
Ik vraag we wel af hoe andere nachtfotografen er in slagen de lichtkrans om de gebouwen wegkrijgen. Of is het mist of smog in de lucht die niet weg te krijgen is?

Arno schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 01:05 | reageer
Aan licht geen gebrek daar in China kunnen ze in New York nog wat van leren. Maar over 2 weken zit ik in Las Vegas en zal daar die nieuwe 1d eens aan zijn oren gaan trekken in het donker

tonv schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 03:49 | reageer
@FlandersPhotography
In de regel werk ik voor opdrachtgevers die toestemming hebben geregeld, zeker wanneer het gaat om skyline- of overview shots op een rooftop. Als fotograaf heb je in China meer bewegingsvrijheid in het openbaar dan in Nederland alhoewel de veiligheidsmaatregelen er stringenter worden.

@EdC
Met dat dilemma worstel je al snel. Mijn opdrachtgevers zijn doorgaans trendsetters (Soho China) en geven me behoorlijk wat 'speelruimte. De lichtkransen hinderen mij persoonlijk niet. Ze worden veroorzaakt door de
toenemende smog in de grote Chinese steden. Economische groei eist z'n tol.

@'Arno
"Geld spielt keine rolle' is een motto dat in China nieuwe invulling krijgt. Met een verwachte economische groei van 10% (of meer) kun je de peertjes best een uurtje langer laten branden. In de VS zijn ze vooral bezig de broekriem aan te halen. Ben benieuwd hoe laat 't licht uit gaat in Las Vegas...

Lucien schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 07:05 | reageer
Zoals altijd weer strakke platen. Maak je ze ook weleens in zwart/wit?
Ik probeer zelf ook wel eens snachts te schieten, maar in Nederland heb je vaak van die geel/bruine wolken. Afvallicht van de straatlampen. Niet veel aan te doen, behalve weghalen in Photoshop.

Exposure fusion is niet hetzelfde als HDR? Wat is het verschil eigenlijk.

Jaap schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 10:17 | reageer
Waanzinnige foto's. Vooral foto 3 geeft het gevoel dat het gebouw tot in de hemel reikt. Ik zou ook wel iets meer willen weten over exposure fusion. Ik gebruik zelf soms HDR, of ik maak een aantal verschillend belichte foto's die ik dmv layers in photoshop combineer. Wat is nu precies het verschil tussen exposure fusion en HDR?

tonv schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 12:03 | reageer
@lucien en Jaap
Op Digital Photography School wordt haarfijn uit de doeken gedaan wat het verschil is. Als je de tekst moet geloven is EnfuseGUI de aangewezen tool voor exposure of zelfs focus blending voor meer DOF. Omdat ik er niks uit kon krijgen gebruik ik nog steeds de HDR optie in PS4. Daarmee merge ik een serie RAW's om een zo evenwichtig mogelijk histogram te creëren.

@Lucien
Tot nu toe heb ik dergelijk architectuur (nog) niet in zwart wit geschoten.

Arno schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 12:55 | reageer
@Ton: Ik denk dat ik uiteindelijk (of wat teveel biertjes) eerder het licht uit doe dan Vegas want als je ziet wat ze naast ons hotel hebben gebouwd: www.citycenter.com dat begint weer een beetje op die mooie foto's van China te lijken

tonv schreef op vrijdag 12 februari 2010 om 14:26 | reageer
@Arno
Ik moet zeggen dat het verdacht veel weg heeft van nieuwe shopping malls die overal in Beijing en Shanghai uit de grond worden gestampt. Het kan de Chinezen allemaal niet groots en glimmend genoeg zijn.

Arno schreef op zondag 14 februari 2010 om 00:22 | reageer
Tja, die chinezen geven ons met die 10% economische groei wel even het nakijken

tonv schreef op zondag 14 februari 2010 om 03:14 | reageer
@
Dat is zo Arno maar het zijn dan ook ongelooflijk harde werkers en de beste ondernemers die ik tot nu toe heb gezien. En daarnaast is China vooral een "wij-samenleving' terwijl in Nederland (en het westen) het 'Ik' bepalend is. Dat mechanisme is in grote mate debet aan hun economisch wonder.

Arno schreef op zondag 14 februari 2010 om 10:22 | reageer
@Ton: daar zit zeker de kern alleen denk ik dat ondernemers hier ook harde werkers zijn alleen door de betutteling en regelgeving moe worden geslagen. Vandaar dat ik mijn heil een aantal weken per jaar op zoek in het buitenland om even wat visie bij te tanken.

tonv schreef op zondag 14 februari 2010 om 13:01 | reageer
@Arno
Bij die mening sluit ik me helemaal aan. Ik prijs me gelukkig dat ik geen tent meer hoef te runnen in Nederland. En een leven zonder blauwe brieven vind ik ook best aangenaam. Voorlopig blijf ik hier nog een tijd plaatjes schieten...

EdC schreef op zondag 14 februari 2010 om 19:24 | reageer
Even het een-tweetje Arno-TonV doorbreken, maar wel aansluiten op hun discussie. Te zware regeldruk voor ondernemers, ben ik het mee eens. Maar wat is een acceptabele regeldruk? We leven (met uitzondering van Ton, dan) in een land waar de overheidsdienaren verantwoordelijke worden gehouden voor alles wat er mis gaat. Elk 'ongelukje' leidt dan tot een nieuwe wet. En vergeet de regeldruk niet die bedrijven aan hun partners/leveranciers opleggen. En zouden fotografen (zoals andere ambachtslieden) niet graag bij wet het monopolie op uitoefening van hun beroep willen krijgen?

Nu dan maar weer verder on-topic.

tonv schreef op maandag 15 februari 2010 om 02:03 | reageer
@EdC
Het heeft te maken met de Nederlandse aard; Het willen ordenen, struktureren en helderheid scheppen. Op zich lovend maar de ontstane situatie is verre van ideaal, zo niet onwerkbaar. Maar met elkaar houden we dat op de een of andere manier toch in stand, ook dat is een prestatie.

In de Nederlandse samenleving is falen taboe. Het systeem voorziet in een fijnmazig stelsel van wetten, regels en protocollen waarachter je jezelf kunt verschuilen ingeval je als diender steken laat vallen. Angst regeert want je moet altijd het beste jongetje van de klas zijn.

Maar nu terug naar fotografie...

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.189 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Nachtfotografie deel 4: Architectuur