100+ fotografiecursussen én 4 Fotobijbels ebooks - Nu 120 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Rick Vermue

Diffractie en het belang voor fotografie

donderdag 23 juli 2009, 20:04 door | 24.609x gelezen | 5 reacties

Diffractie is volgens wikipedia: Het afbuigen van een golf langs een ondoordringbaar obstakel. Meestal gaat het om de zijdelingse verbreding door interferentie van een golf die een opening in een ondoordringbaar scherm passeert. Voordat je nu denkt, lekker belangrijk, wat heeft dit met fotografie te maken, lees nog even verder want op wikipedia staat nog meer.

De afbeeldingsscherpte van een optisch systeem zoals een objectief of een telescoop wordt wegens de eindigheid van de golflengte altijd door diffractie begrensd.
Nu is het al weer interessanter, maar wat betekent dit nou in de praktijk.

We willen allemaal scherpe foto's kunnen maken. Dit kan op zeer veel verschillende manieren, bijvoorbeeld door je diafragma te verkleinen. Het is algemeen bekend dat objectieven niet optimaal presteren qua scherpte als ze volledig geopend zijn. Een kitlens met een verlopend diafragma van f/3.5 tot f/5.6 levert op f/8 scherpere platen dan op f/3.5 of 5.6. Op f/11 presteert hij misschien nog iets beter, de zogenaamde sweet spot. Dit is de diafragmawaarde waar de lens het grootst mogelijk oplossend vermogen heeft.

Als we het diafragma daarna nog verder gaan verkleinen naar bijvoorbeeld f/16 of f/22 gebeurd er iets raars. De scherpte neemt af in plaats van toe. De scherpte afname is toe te schrijven aan diffractie. Het licht valt nu door een te klein gaatje op de sensor waardoor het beeld niet meer scherp is. In plaats van een diafragma van f/22 is het dus verstandiger om een ND filter (Neutral Density) te gebruiken.

Diffractie, licht door een rond gat


Voor de meeste lenzen is op te zoeken wanneer diffractie optreedt. Duurdere lenzen hebben hier minder last van, en ook macro lenzen kunnen hier goed mee om gaan. De engelstalige wikipedia bevat meer info over dit fenomeen, compleet met wiskundige formules en moeilijke plaatjes.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Rick Vermue

Over de auteur

Rick verdient zijn geld sinds 2005 in het VUMC als research analist. In 2007 heeft hij een Canon 400D aangeschaft waar hij lekker foto's mee aan het nemen is. Hobby's zijn fotograferen, foto's bewerken, gamen, internetten en wandelen. Rick zijn foto's zijn te zien op zijn Flickr site.

5 reacties

  1. NielsThijssen
    Profiel  NielsThijssen schreef op donderdag 23 juli 2009 om 21:24  | reageer

    Een korte verklaring van het fenomeen diffractie, maar wellicht wat aanvullingen in de vorm van foto's waarin dit zichtbaar is (desnoods crops), dat zou zeker een aanvulling zijn.

  2. Vaans
    Profiel Vaans schreef op vrijdag 24 juli 2009 om 02:12  | reageer

    Als je dit interessante materie vindt en je niet bang bent voor een beetje technisch Engels, is dit een hele leuke link.

  3. Rick
    Profiel Rick schreef op vrijdag 24 juli 2009 om 12:58  | reageer

    Hier zijn nog wat extra info met voorbeelden: Bob Atkins en Ken Rockwell

  4. EdC
    Profiel EdC schreef op zaterdag 25 juli 2009 om 13:52  | reageer

    Rick, duidelijke inleiding. Ik wil toch even inhaken op jouw opmerking over het filter. je schrijft: 'Het licht valt nu door een te klein gaatje op de sensor waardoor het beeld niet meer scherp is. In plaats van een diafragma van f/22 is het dus verstandiger om een ND filter (Neutral Density) te gebruiken.'

    Prima, maar zet daar nu eens de hyperfocale-afstandentabel tegenover, bijvoorbeeld te vinden op www.photobase.com. f22 geeft dan een grotere scherptediepte dan f11.

    Met een ND-filter verander je iets aan de combinatie sluitersnelheid-diafragma. Met het diafragma regel je ook de DOF, ofwel de scherptediepte en dat is bijvoorbeeld van belang bij landschaps- en interieurfotografie.

  5. Bakker
    Profiel Bakker schreef op vrijdag 21 juni 2019 om 11:47  | reageer

    Goed artikel waar eens duidelijk wordt aangegeven waarom bij een klein diafragma de scherpte afneemt. Een punt wordt zoals op de foto te zien is afgebeeld als een schijf, de zgn. Airy disk. Als deze groter wordt dan de pixelgrootte neemt de schepte af.
    Diffractie is een natuurkundig verschijnsel en treed bij elk objectief op, ook bij een groot diafragma maar dan is de Airy disk meestal kleiner dan de pixelgrootte en merk je er niks van. Diffractie trekt zich echter niks aan van het prijskaartje van de lens.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Cursus Luminar AI met Nando Harmsen
Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Ook interessant

Toon alle artikelen binnen Overige

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.289 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord