100+ fotografiecursussen én 4 Fotobijbels ebooks - Nu 120 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Gert Schipper

Nikon CLS; CEV compensatie in TTL mode bekeken

woensdag 4 november 2009, 12:43 door | 10.596x gelezen | 3 reacties

Flitsfotografie is een behoorlijk complex onderwerp en je moet het goed bestuderen om het te begrijpen. Als je het goed kan toepassen is het een onderwerp wat veel voldoening schenkt en het leid tot het nemen van goede foto's in situatie's met te weinig omgevingslicht. Dit is het vijfde artikel in een serie over Nikon's CLS flitssysteem.

Dit artikel is een vertaling van Nikon Practical Guide door Russ MacDonald. Russ werkt met een Nikon D3 in combinatie met SB-800 en SB-900 flitsers voor bruiloften en evenementen. Tekst en foto's gebruikt met toestemming.

Lees ook de vier eerdere delen:
1. Nikon CLS; twee gescheiden meetsystemen
2. Nikon CLS; Nikon TTL flits meet systeem
3. Nikon CLS; Nikon TTL-BL Flits
4. Nikon CLS; Wat is flash value lock

De handleiding van de Nikon SB-800 flitser zegt dat als je de flits in TTL mode zet, bij het veranderen van de belichtingscompenstatie van de camera (CEV waarde) de gehele opname donkerder of lichter wordt. Dit betekent dat de hoeveelheid flitslicht vermindert of juist meer wordt. Dus dat heb ik uitgeprobeerd.

Condities
- Normale binnen verlichting
- Onderwerp +/- 1,5 meter van de camera in het centrum van het beeld
- Achtergrond is een boekenkast op 3 meter van de camera
- Camera in Matrix meting.
- Flits in TTL mode.

De opnamen zijn direct van de camera zonder verdere bewerking behalve wat compressie ten behoeve van het uploaden.

Opname 1
Opname 1: Flits uit, camera A mode, 1/25e (door de camera gekozen), f/2.8, camera EV=0


Ik nam deze opname zonder flits, A mode en f/2.8 en in de zoeker zag ik dat de camera 1/25e selecteerde. De opname is goed belicht volgens het histogram met pixels in de zwarte schaduw links in de grafiek tot hoge lichten rechts in de grafiek. Er is wat schaduw in het gezicht en is ongeveer even helder als de achtergrond. De gele kleur is te wijten aan het gloeilamplicht en de zwakke witbalans van de Nikon D200, ik zal hier verder tijdens deze proeven niet aan sleutelen.

Opname 2
Opname 2: Flits in TTL mode. FEC (Flits Exposure Compensatie) = 0, camera A mode, 1/60, f/2.8, camera EV=0


In opname 2 wordt de flits gebruikt. Zodra de flits ingeschakeld wordt verandert de sluitertijd na 1/60. Dit is de langzaamste sluitersnelheid keuze die ik heb ingesteld op mijn camera in het CustomSettingMenu. Een snellere sluitertijd zal de achtergrond donkerder maken dan in opname 1.

Je kan zien hoe de donkere pixels tegen de linkerkant van de grafiek botsen wat betekent dat er detail verloren gaat in de schaduw. De piek pixels rechts in de grafiek zijn van het onderwerp. De grafiek laat zien dat die niet buiten de grafiek vallen dus geen opgeblazen hooglichten (als ze tegen de rechterkant opklimmen wijst dit op opgeblazen hooglichten en verliest men hierin detail).

Het onderwerp lijkt wat te helder voor de opname. Dit gebeurt omdat het flitsmeetsysteem een beetje aan de lichte kant meet op mijn Nikon D200/SB-800 combinatie. Daarom zet ik de EV op mijn flitser altijd op -0.7 voor een binnen situatie (even een zijsprongetje en heeft verder geen betekenis in deze proeven).

Het valt in de foto op dat de kleur van het licht op de boekenkast geler is dan op het voorwerp, dit komt door het lamplicht. Het onderwerp wordt door de flits belicht wat natuurlijk een stuk witter is.

Opname 3
Opname 3: Flash ON in TTL mode, FEC=0, Camera A mode, 1/100th, f/2.8, Camera ev = -2


In opname 3 heb ik de camera EV verminderd naar -2.0, Je kan zien dat de achtergrond en ook het onderwerp donkerder zijn geworden (zoals de SB-800 manual het ook uitlegt). Je kan ook zien dat de pixelpiek rechts een beetje naar links is verplaatst net als de donkere pixels tegen de linkerkant van de grafiek. De vraag die ik nu heb is waarom de camera en de flits deze verschuiving hebben veroorzaakt.

Ik stel vast dat de sluiter automatisch veranderd is naar 1/100e zodat de achtergrond donkerder wordt. Je zou verwachten wanneer je begint met 1/60 het zou veranderen naar 1/240 om twee stops donkerder te worden, echter ik heb ontdekt dat de achtergrond belichting eigenlijk 1/25 was ( de 1/60 seconde wordt bepaald doordat ik in het menu heb ingesteld dat de langzaamste sluitertijd niet onder de 1/60 sec mag komen). Twee stops hier vandaan gerekend geeft 1/100. Een behoorlijk slim systeem dus.

Onthoud dat het veranderen van de sluitertijd geen invloed heeft op de portie flitslicht omdat dit zo kort is (minder dan 1/1000 sec), een verandering van het diafragma zou dit wel hebben gedaan.
En door het veranderen van de camera EV, wordt ook de voorwerp donkerder wat betekend dat ook het flits licht verminderd wordt. Dit bewijst dat de cameraEV compensatie aan de flits wordt doorgegeven wanneer je TTL hebt ingesteld. Dus wanneer je de camera EV veranderd,veranderd ook diafragma of sluitertijd om de achtergrond te regelen en zend de EV verandering (van de camera) naar de flits waar het de Flits EV ook met de zelfde waarde veranderd om de belichting van het voorwerp aan te passen.

Opname 4
Opname 4: Geen Flits, camera in M mode, 1/25s, f/2.8, camera ev = 0


Om verder te controleren hoe de CEV de flits beïnvloed zette ik de camera in de handmatige modus met een sluitertijd van 1/25s en een diafragma van f/2.0. Opname 4 werd zonder flits genomen ter referentie. Opname 4 met histogram is precies het zelfde als opname 1 (zelfde sluitertijd, diafragma en CEV).

Opname 5
Opname 5: Flits aan in TTL mode, FEC=0, Camera M mode, 1/60s, f/2.8, camera ev = 0


In opname 5 is de sluitersnelheid verhoogd naar 1/60s. Deze opname lijkt precies op opname 2, en dit klopt ook met de verwachtingen.

Opname 6
Opname 6: Flits in TTL mode, FEC=0, Camera M mode, 1/60s, f/2.8, CEV = -2


In opname 6 is de camera in de handmatige modus en wordt er een sluitertijd gebruikt van 1/60s bij een diafragma van f/2.8. Hier kun je het effect zien van een CEV van -2.0. Vergeleken met opname 5 is het onderwerp donkerder. Ook in het histogram is te zien dat de piek aan de rechtkant wat naar links verschoven is. De achtergrond is niet anders dan in opname 5.

Dit laat zien dat de CEV verandering naar de flits gezonden wordt en de flitssterkte beïnvloed. De reden dat de achtergrond niet veranderd is omdat de verandering van CEV naar -2.0 het diafragma en de sluiter niet beïnvloed (camera staat immers in M mode). De informatie wordt wel doorgezonden naar de flits die hiermee zijn flitssterkte terug bijstelt.

In het vorige voorbeeld was de camera in diafragmavoorkeuze (A) en de CEV verandering zorgde ook voor een aanpassing van de sluitersnelheid.

Opname 7
Opname 7: Flits uit, Camera M mode, 1/250s, f/2.8, CEV=0


Deze opname laat zien dat er bij een sluitersnelheid van 1/250s nauwelijks nog achtergrond licht (het aanwezige licht in de ruimte) zichtbaar is in de foto.

Opname 8
Opname 8: Flits aan in TTL mode, FEC=0, Camera M mode, 1/250s, f/2.8, CEV=0


Dezelfde instellingen, maar dan met flitser. Wat opvalt is de donkere achtergrond; de flits belicht het voorwerp en een minimaal gedeelte van de achtergrond. Doordat de lichtsterkte kwadratisch afneemt bij toename van de afstand is het effect van de flitser op de achtergrond minimaal.

Opname 9
Opname 9: Flits aan in TTL mode, FEC=0, Camera M mode, 1/250s, f/2.8, CEV = -2,0


In opname 9 is de CEV verminderd naar -2.0 en de helderheid van het voorwerp is duidelijk verminderd in vergelijking tot opname 8. De helderheid van de achtergrond is nauwelijks veranderd want flitslicht bereikt de achtergrond amper. Dit toont aan dat je de helderheid van het voorwerp kunt regelen zonder de achtergrond te veranderen door de flitssterkte te veranderen.

Opname 10
Opname 10: Flits aan in TTL mode, FEC = -2, Camera M mode, 1/250s, f/2.8, CEV =0


Ter afsluiting; in opname 10 is de sluitertijd 1/250s, het diafragma f/2.8 en de CEV = 0. De flitser is in deze opstelling op een FEV van -2.0 gezet. Je kunt zien dat de opname precies het zelfde is als opname 9. In de histogram zit de piek rechts (de pixels van het voorwerp) op de zelfde plaats.

Conclusie
Deze testen tonen aan dat CEV data naar de flits wordt gestuurd als deze in TTL mode staat. Dit kan worden gebruikt om de flitssterkte te regelen net als de FEC op de voorzijde van de camera en de FEC instelling op de flits zelf.

» Lees verder: Nikon CLS; Hoe werkt de flitser in TTL mode

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Gert Schipper

Over de auteur

Gert heeft in 2008 het fotograferen weer opgepakt. In het verleden heeft hij veel gewerkt met zwart-wit fotografie, maar tegenwoordig is hij volledig op de digitale toer. Hij gebruikt Nikon apparatuur en is actief bezig met strobist technieken. Gert is lid van Fotogroep Goes.

3 reacties

  1. Arie
    Profiel  Arie schreef op woensdag 4 november 2009 om 17:29  | reageer

    Duidelijk stuk! Volgens mij werkt het bij een Canon camera weer net anders, de CEV werkt daar onafhankelijk van je EV van je flitser. Omdat ik een beetje duizelig werd van al die fuzzy logic en randvoorwaarden staan bij mij de flitser en de camera steeds vaker op de "M" stand. Het is even wennen maar resultaten zijn veel consistenter dan voorheen. Zit met smart om de bestelde belichtingsmeter te wachten.

  2. Henk Hulshof
    Profiel Henk Hulshof schreef op woensdag 4 november 2009 om 20:31  | reageer

    Ik vind het persoonlijk niet zo handig dat bij Nikon de flitser ook beheerst kan worden door de FEC van de 'pop-up-flash'.
    In een enkel geval gebruik ik die 'build-in-flash' als invulflits, en demp hem dan bijv. -1(F)EV.
    Maar ik vergeet het wel eens terug te zetten, met als gevolg dat wanneer ik een externe flitser gebruik, die dan wel eens dubbel gedimd wordt (ook op de flits zelf).
    Mijn SB-600 zelf geeft helemaal niet aan dat de camera al -1 (F)EV uitstuurd.....
    Het werkt op die manier niet zo doorzichtig, helaas.

  3. Mattijs
    Mattijs schreef op woensdag 4 november 2009 om 21:29  | reageer

    Goed om te weten dat het onderwerp waarop geflitst wordt anders belicht wordt door de CEV. Ik dacht altijd dat dit alleen voor de achtergrond gold.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker
Cursus Luminar AI met Nando Harmsen
Toon alle artikelen binnen Strobist

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.289 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord