Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Stefan Sterkhuis

Foto's en copyright; auteursrecht uitgelegd

maandag 17 november 2008, 20:13 door | 54.651x gelezen | 35 reacties

Copyright symboolVeel fotografen zijn -soms terecht- bang dat een ander met het werk aan de haal gaan waar zij soms weken of wel maanden mee bezig zijn geweest om te maken. Omdat te voorkomen zet de fotograaf zijn of haar naam op de foto, al dan niet voorzien van een groot copyrightteken. Is het eigenlijk wel nodig om een groot ontsierend logo te publiceren op je foto?

Datzelfde copyright heeft in Nederland echter helemaal geen juridische betekenis. In Nederland werken wij niet met copyrights maar met de Auteurswet. Deze wet regelt het auteursrecht op literatuur, wetenschap en kunst.

Artikel 1 van het Auteursrecht luidt als volgt:
"Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld."

Dit houdt dus feitelijk in dat een fotograaf, als maker of rechthebbende van een werk van kunst, het exclusieve recht heeft om dit openbaar te maken, en te verveelvoudigen. Hier valt dus ook onder dat een ander geen kopieën en/of reproducties mag maken, of het werk tentoonstellen of verkopen zonder de toestemming van de maker van dit werk.

In 1991 is er een uitspraak geweest van de Hoge Raad, de hoogste rechtsprekende instantie van Nederland, dat een auteursrecht van toepassing is als deze een originele stempel van de maker heeft meegekregen of een eigen oorspronkelijk karakter heeft. Dit is vastgelegd in het Van Dale/Romme-arrest en lagere rechtbanken volgen over het algemeen arresten van de hoge raad op in hun eigen vonnis.

Een foto van bijvoorbeeld de Nachtwacht kan alleen auteursrechtelijk beschermd zijn als de reproductie verschilt van het origineel door bijvoorbeeld grote kleurwijzigingen, of door het bijvoorbeeld bijmaken van extra personen. Een exact kopie zal dus nooit auteursrecht krijgen, en een vermelding dat auteursrecht is voorbehouden heeft dan ook weinig nut.

Auteursrecht ontstaat automatisch door een creatieve daad en is geldig tot 70 jaar na het overlijden van de maker. Je hoeft er geen registratie of aanvraag voor te doen maar het recht wordt jou automatisch toegekend.

Een ander kan, en mag, dus wel reproducties van het werk maken maar het werk moet zo significant anders zijn dat de originele kenmerken van maker niet meer herkenbaar zijn.

Overdragen auteursrecht
Fotografen die hun werk verkopen voor bijvoorbeeld publicatie doen er goed aan het auteursrecht te behouden. Om het moment dat je het auteursrecht overdraagt mag de nieuwe eigenaar letterlijk alles doen met het originele werk en heeft de originele maker daar niets meer in te zeggen. Verstandiger kan het zijn om de kopende partij bijvoorbeeld eenmalig een licentie te geven om het werk te gebruiken voor publicatie in bijvoorbeeld een tijdschrift. Zo voorkomt de fotograaf een hoop ellende als het werk voor heel andere dingen gebruikt wordt.

Wil de fotograaf toch het auteursrecht overdragen dan mag de prijs daar ook naar zijn en hoger zijn dan publicatierecht. Vervolgens moet een zogeheten “Onderhandse akte”worden opgesteld. In deze akte moet duidelijk zijn dat het gaat om de overdracht van het auteursrecht en ook alle bepalingen en voorwaarden moeten opgenomen zijn. Beide partijen moeten dit ondertekend hebben.

In het geval dat de fotograaf het werk in loondienst gemaakt heeft geld in veel gevallen een automatische en stilzwijgende overgang van de auteursrecht naar de werkgever tenzij anders overeen gekomen.

Inbreuk
Opzettelijk inbreken op andermans auteursrecht is een misdrijf waar een geldboete en zelfs een vrijheidsstraf op staat. Het is dan ook mogelijk van dit misdrijf aangifte te doen bij de politie. In de praktijk gaat Justitie echter alleen over tot vervolging indien de originele maker kan aantonen dat hij of zij grote economische schade heeft geleden als gevolg van deze inbreuk.

Gebruikt bijvoorbeeld een groot magazine een foto waarvoor zij geen toestemming heeft gekregen van de originele maker dan kan deze een aantal dingen doen. Als fotograaf moet jij je op zo’n moment afvragen wat je wilt bereiken. Je kan behalve aangifte ook op het civielrechtelijke gebied een en ander proberen af te dwingen op grond van de Auteurswet.

Een optie is om het blad aan te schrijven, en om rectificatie te vragen. In dit geval zal het blad de volgende editie een rectificatie moeten plaatsen op een eventueel door jou omschreven plek. Voor een kleine afbeelding op pagina 52 is het natuurlijk niet redelijk om te vragen op een pagina grote rectificatie op de voorpagina.

Ook is het mogelijk om direct een rekening te sturen. De kans bestaat dat het blad deze voldoet maar daarna zal je hier nooit meer wat van horen.

Effectiever kan het zijn om gewoon met het blad in gesprek te gaan, wellicht heeft het blad nog interesse in meer foto’s en kan het jou, als fotograaf een leuke opdracht opleveren.

Mocht het bovenstaande niet werken dan kan jij, al dan niet met behulp van een rechtsbijstandverzekering, een civielrechtelijke zaak starten waarin je alsnog probeert een vergoeding of rectificatie af te dwingen. Bedenk wel altijd in de eis dat deze binnen proporties is. Een claim van € 1000,- zal voor een niet beroepsfotograaf veel te hoog gegrepen zijn terwijl deze voor een beroepsfotograaf misschien wel te laag is.

Heeft het dus zin om een groot copyright teken op een foto te plaatsen? In juridische zin sta je ook zonder naamsvermelding al duidelijk in je recht. Het kan natuurlijk wel handig zijn om op die manier mensen naar je website toe te trekken en nog even te benadrukken dat het recht echt bij jou ligt. Een te groot logo kan een goede foto ook weer verpesten.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Stefan Sterkhuis

Over de auteur

Stefan Sterkhuis is inmiddels ruim 8 jaar bezig met fotografie. Wat begon met het schieten van kiekjes kreeg meer en meer vorm. De inhoud werd serieuzer en zijn kijk op fotografie gevormd. Inmiddels doet Stefan veel met straatfotografie. Het leven vastleggen zoals het is, kritisch en soms rauw.

35 reacties

  1. EdC
    Profiel EdC schreef op maandag 17 november 2008 om 22:08  | reageer

    Duidelijk verhaal, Stef. Dank daarvoor. Cruciaal is het stempel (in creatieve zin) dat de fotograaf op zijn werkstuk drukt, begrijp ik. Lijkt me gelijk ook het lastige. Als ik langs een auto loop en daarvan een snapshot maak en die op Flickr plaats, wat is dan mijn recht als iemand die foto in drukwerk gebruikt? De foto is geen werk van kunst. 'Iedereen maakt zo'n foto van een auto' Valt een willekeurige foto van een sinterklaasoptocht onder het auteursrecht? Je bent de maker, maar wat is je recht (op een vergoeding voor gebruik)?

  2. MarcelG
    MarcelG schreef op maandag 17 november 2008 om 22:19  | reageer

    Ed, als iemand die foto als drukwerk gebruikt maakt ie inbreuk op jouw auteursrecht. Simple as that.
    Elke willekeurige foto valt onder het auteursrecht, alleen datgene wat er op staat kan daar afbreuk aan doen (daarom ook 't voorbeeld van de foto van de Nachtwacht - de gehele afbeelding is 'van Rembrandt' omdat er niets gedaan is aan compositie/kleuren/etc).
    De foto die jij maakt van een auto is door jou gemaakt ; jij bepaald onderwerp, uitsnede, compositie, kleuren, etc. Jouw foto dus.

  3. EdC
    Profiel EdC schreef op maandag 17 november 2008 om 22:51  | reageer

    @MarcelG. Volgens mij ligt het niet zo simpel. Surf maar naar de zaak van webwinkel De Roode Roos tegen concurrent De Rooij (juni 2008). Het auteursrecht heeft betrekking op kunst, niet op elke foto. Maar je hebt wel weer gelijk als je praat over compositie. Dan praat je over kunst. Een snapshot is geen kunst. Dus is formeel geen sprake van auteursrecht. Overigens, ik maak geen snapshots van auto's. Ik heb vandaag wel weer op mijn wijze een foto van een vrachtauto in een stad gemaakt.

  4. Charles
    Profiel Charles schreef op maandag 17 november 2008 om 23:17  | reageer

    Als je ziet wat er op het gebied van foto, video en tekst-rechten allemaal overtreden wordt, dan doet zo'n juridisch stukje als hierboven bijna komisch aan.
    Met 25 jaar ervaring als videoproducent kan ik er een boekje over vol schrijven. Het recht van de brutaalsten, en veel vaker dat van de domsten, geldt hier. Ik heb het niet over prof. fotografen of uitgevers, maar over de rest van de wereld. Toegegeven, niemand vertelt mensen dat er zoiets als een auteursrecht bestaat.

  5. tonv
    Profiel tonv schreef op dinsdag 18 november 2008 om 02:40  | reageer

    Wat Charles zegt snijdt hout. Temeer in de hedendaagse internetcultuur is de algemene opvatting dat wat je van het web kunt graaien vrij bruikbaar is voor elke denkbaar doel. In feite stelt dit 'denken' nieuwe normen aan het begrip auteurswet. Nog een kanttekening: het auteursrecht is feitelijk niet overdrachtelijk, je kunt wel een andere partij een 'licentie voor onbepaalde tijd' geven wat op hetzelfde neerkomt. Voordat ik in de fotografie ben gedoken heb ik 25 jaar een ontwerpbureau gehad en het nodige meegemaakt op het vlak van auteursrechten. Mijn bureau was aangesloten bij de BNO die overigens uitstekende algemene voorwaarden hebben opgesteld die afdoende bescherming bieden als het gaat om auteursrecht. Ach ja, het is en blijft een 'heet hangijzer'...

  6. MarcelG
    Profiel MarcelG schreef op dinsdag 18 november 2008 om 10:32  | reageer

    Ed, bedankt voor die referentie ; ik heb het vonnis net gelezen, en ik moet eerlijk bekennen dat m'n broek bijna afzakte...

    Productfotografen zijn dus vogelvrij; iedereen mag die foto's dus gewoon jatten, want er rust geen auteursrecht op... Hoe zit dat dan met de foto's die Joop van Tellingen maakt?

    Dat zijn 100% kiekjes, waar geen enkele creativiteit bij komt kijken, en alleen 'bijzonder' zijn vanwege datgene wat afgebeeld is - een blowende celebrity of een vluchtige kus van de ene BN'er aan de andere.
    Mag Privé die foto's dan gewoonweg overnemen van de Story, omdat er geen auteursrecht op rust?

    Hetzelfde geld voor veel persfotografie; er is vaak allerminst sprake van creativiteit, maar vaker meer van op de juiste plaats zijn op het juiste moment. Geldt er dan net zoals bij productfotografie (een erg arbeidsintensief werk) dat er geen auteursrecht op rust?

    Schandalige uitspraak van een incompetente rechter als je 't mij vraagt...

  7. Charles
    Profiel Charles schreef op dinsdag 18 november 2008 om 10:58  | reageer

    Bij elke foto die gemaakt wordt, ongeacht wat erop staat, ligt het recht toch bij de fotograaf?

  8. MarcelG
    Profiel MarcelG schreef op dinsdag 18 november 2008 om 11:21  | reageer

    Charles, dat is dus volgens de rechter in Arnhem niet het geval.
    Ik citeer: "Wil een foto een auteursrechtelijk beschermd werk zijn, dan zal zij moeten voldoen aan de criteria die blijkens de jurisprudentie voor auteursrechtelijk beschermde werken in het algemeen gelden, te weten dat het werk een eigen oorspronkelijk karakter bezit dat het een persoonlijk stempel van de maker draagt. Er moet dus sprake zijn van een creatieve prestatie, niet te verwarren met een technische prestatie."

    Productfotografie is volgens de rechter géén creatieve prestatie.
    Dus, géén auteursrecht. Ik denk dat deze zelfde beredenering ook hoog gehouden zou kunnen worden bij de gemiddelde persfoto, net als de gemiddelde papparazzi-foto in de Privé of Story.

  9. Brian dSLR.nl
    Brian (dSLR.nl) schreef op dinsdag 18 november 2008 om 11:50  | reageer

    Bij persfotografie gelden weer heel andere regels. Wanneer een foto nieuwswaarde heeft, is het bijvoorbeeld weer van ondergeschikt belang wie er op de foto staat. Iemand kan dan dus geen aanspraak doen op het portretrecht en dus gewoon in de krant terecht komen. Een standaard zin die ik opneem in mijn EXIF informatie luidt: "De fotograaf is niet verantwoordelijk voor gevolgen welke voortvloeien uit het gebruik en/of openbaarmaking c.q. publicatie van deze foto.", maar heel feitelijk gezien is dat een onnodige regel omdat het in mijn geval bijna altijd nieuwsfotografie betreft. Toch wil ik het risico niet lopen dat een rechter ooit een werk als documentair bestempeld, want dan kunnen betrokkenen wel het portretrecht doen gelden.

    Er zijn dus zoveel valkuilen en er is zoveel tegenstrijdige jurisprudentie dat er voor bijna elke regel weer een uitzondering te bedenken valt. Mijn advocaat waarschuwde mij ooit eens omdat de tegenpartij een veel betere advocaat had. Letterlijk zei hij me, "De beste advocaat wint de zaak, niet de partij die het gelijk heeft", en zo is het maar net.

  10. Charles
    Profiel Charles schreef op dinsdag 18 november 2008 om 12:05  | reageer

    Als productfotografie géén creatieve prestatie is, dan volg ik het verhaal niet meer. Ach, de rechtspraak rammelt al net zo als veel andere disciplines.

  11. Pabras
    Pabras schreef op dinsdag 18 november 2008 om 12:32  | reageer

    Dat betekend dus dat alle stock foto's die je maakt niet beschermt zijn?

    Ik wilde nog wel een serie gaan maken over kerstballen. Dat kan ik nu wel vergeten(een bal is een bal, wat ik er ook mee doe) knipoog

    Dit kan toch niet waar zijn. Iedere foto is een uiting van creativiteit, zelfs al is het de bedoeling een text zo goed mogelijk uit te laten komen.

  12. MarcelG
    Profiel MarcelG schreef op dinsdag 18 november 2008 om 12:42  | reageer

    Brian, ik snap dat er andere regels gelden t.a.v. onder andere portretrecht ; maar ik mag toch hopen dat de nieuwsfoto's die jij maakt auteursrechtelijk beschermd zijn?! Anders kan elke krant er mee gaan lopen, zonder dat er bij jou brood op de plank komt...of mis ik nu iets?

  13. Brian dSLR.nl
    Brian (dSLR.nl) schreef op dinsdag 18 november 2008 om 13:28  | reageer

    @MarcelG| Helaas mis je iets vrolijk
    Het gebeurt zeer regelmatig dat ik ergens foto's maak die een krant halen en dat die foto's even later in een of ander weblog opduiken. Je krijgt dan met een aantal problemen te maken waar je jezelf totaal niet tegen kunt beschermen en waar je het recht ook nog eens geheel tegen je hebt:

    a) weblogs worden vaak anoniem bijgehouden door iemand, je weet dus gewoonweg niet wie jou foto's gestolen heeft.
    b) Probeer maar eens aangifte te doen wegens het onterecht gebruiken van je nieuwsfoto. Zelfs al probeer je de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten) advocaat in te schakelen, dan krijg je nog te horen dat dit geen haalbare zaak is.

    Ik ben er zodoende maar mee gestopt om achter misbruikers van mijn foto's aan te zitten tenzij het een commerciële uitgave betreft. Een krant die mijn foto's gebruikt krijgt een rekening, een weblog die hetzelfde doet, jammer dan.

  14. Arnoud Engelfriet
    Arnoud Engelfriet schreef op dinsdag 18 november 2008 om 14:03  | reageer

    Bij de Roode Roos-zaak ging het wel om een specifiek soort productfoto's: een neutrale weergave van vitaminepotjes op een witte achtergrond. Dat is zo zakelijk dat ik de uitkomst (geen creativiteit) wel kan billijken. Maar daaruit kun je niet concluderen dat elke productfoto dus onbeschermd is. Je moet als fotograaf gewoon iets toevoegen waardoor de foto jouw stempel draagt. Een invalshoek, een schaduw, een positionering, aankleding, ruimte genoeg.

    Bij nieuwsfoto's lijkt het me dat er altijd wel auteursrecht op zit. Daar zit immers altijd de hand van de fotograaf in. Waar ga je staan, hoe snel ben je met je foto. En je kijkt toch altijd even door je zoeker om het object goed uit te laten komen.

    De vuistregel die ik vroeger heb geleerd: als een opgehangen beveiligingscamera of een fotohokje diezelfde beelden zou maken, dan zit er geen auteursrecht op. Een potje pillen kun je op de stoel in een fotohokje zetten, dus foto's die alleen datzelfde laten zien zijn niet beschermd.

  15. Hoo Gan Tan
    Hoo Gan Tan schreef op dinsdag 18 november 2008 om 14:44  | reageer

    In het licht van Orphan Works in de USA is het misschien wel handig om elk beeld, die je op internet gooit te voorzien van een copyright teken, vergezeld van je naam.

  16. NielsThijssen
    Profiel  NielsThijssen schreef op dinsdag 18 november 2008 om 20:26  | reageer

    Nu nog vervolg-artikelen "Portretrechten", en wellicht nog meer vormen vrolijk

  17. EdC
    Profiel EdC schreef op dinsdag 18 november 2008 om 21:27  | reageer

    Een zin in het verhaal van Stef fascineert mij: "Een foto van bijvoorbeeld de Nachtwacht kan alleen auteursrechtelijk beschermd zijn als de reproductie verschilt van het origineel door bijvoorbeeld grote kleurwijzigingen, of door het bijvoorbeeld bijmaken van extra personen".
    Ik heb in een Parijs museum een foto gemaakt van een zelfportret van Van Gogh. Dat museum heeft de auteursrechten, stelt zij op prentbriefkaarten en in boekjes. Geen idee of dat juridisch klopt (Van Gogh is langer dan 70 jaar dood, dus het auteursrecht op zijn werk is vervallen). Als ik nu met een bewerkingsprogramma de kleuren ga veranderen, dan ben ik lekker creatief bezig. Vervalt dan het recht van het museum (als ze het al bezat) en komt het recht op exploitatie van het nieuwe beeld dan aan mij toe?

  18. MarcelG
    Profiel MarcelG schreef op woensdag 19 november 2008 om 16:57  | reageer

    Ed, dat is inderdaad een interessante vraag.
    Als ik het goed begrepen heb is die foto inderdaad dan jouw foto, en heb jij het auteursrecht daarop.

    Maar, bovendien opent dit ook nog eens een deur naar een andere discussi : je hebt zoiets als de Creative Commons licentie, en daarbij kun je als maker van een werk aangeven dat er geen bewerking gemaakt mag worden van je werk.

    Dat staat dus vrijwel haaks op deze zinsnede, waarin gesteld wordt dat als je het werk bewerkt/aanpast het auteursrecht vervalt.
    Voorbeeld : Ik pak Anton Corbijn's foto van Miles Davis, veran'der 'm van zwart/wit naar blauw/groen, en maak de ogen van Miles Davis knalrood.

    Vervolgens claim ik dat dat *mijn* werk is, en verkrijg auteursrecht.
    Ik kan me heel goed voorstellen dat Anton Corbijn niet echt blij is met mijn bewerking, laat staan met de claim dat die bewerking niet onder zijn auteursrecht valt.....

    Als hij z'n werk onder de bovengenoemde CC licentie verspreid is het klip en klaar, maar het lijkt mij dat de CC geen wettelijke basis heeft, ook gezien de uitspraak in de zaak De Roode Roos vs De Rooij. De Roode Roos was daar namelijk ook bijzonder helder in de licentie van de foto's : geen verspreiding/gebruik onder welke voorwaarde dan ook.

    (Zie dit even helemaal los van de juridische zaken omtrent portretrecht, waar Miles Davis (en diens erven) aanspraak op kunnen maken om op die manier bezwaar te maken tegen mijn bewerking van dat portret)

    Al met al zijn dit soort juridische zaken voor mij een reden om te onderzoeken in hoeverre aansluiting bij een fotografische vakbond/vereniging nuttig zou zijn. Heeft iemand daar ervaring mee?

  19. Hans
    Profiel Hans schreef op woensdag 19 november 2008 om 17:04  | reageer

    Mag ik een boek hierover aan iedereen aanraden? 'Buiten Beeld' auteursrecht voor fotografen, een uitgave van focusmedia. Diverse cases, uitgebreide behandeling van alle ter zake doende wetgeving, etc. Ik heb geen aandelen, even voor de duidelijkheid.

    grt, Hans

  20. EdC
    Profiel EdC schreef op woensdag 19 november 2008 om 18:01  | reageer

    @Hans, het gaat er hier niet om of je aandelen hebt, maar de auteursrechten. vrolijk De rechten op een boeken kunnen meer opleveren (ongeveer 10 procent van de netto-verkoopprijs en een jaarlijkse leenrechtvergoeding).

  21. Hans
    Profiel Hans schreef op woensdag 19 november 2008 om 18:53  | reageer

    @EdC: Helaas heb ik die ook niet knipoog
    Is die link (naar een eerder artikel) trouwens automatisch ingevoerd of heeft één van de gewaardeerde sitebeheerders dat gedaan?

  22. gast schreef op woensdag 19 november 2008 om 19:04  | reageer

    Dat linkje zal wel door Elja zijn aangemaakt. Mooi. Ik heb het boek maar gelijk besteld. Bij Bol, om Elja te matsen.

    Overigens blijven auteursrecht en portretrecht interessante materie.

    Waar ik zelf tegenaan loop is het feit van onzorgvuldige opslag. Ik verbied nu opname in beeldbanken of weggeven/doorgeven.

  23. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op woensdag 19 november 2008 om 19:10  | reageer

    @Hans; Link had ik inderdaad toegevoegd.
    Leek me een mooie toevoeging voor meer info. vrolijk

    @Gast; Thx. knipoog

  24. Hans
    Profiel Hans schreef op woensdag 19 november 2008 om 19:29  | reageer

    @Elja: Je zit er bovenop, scherp hoor!

    Om terug te komen op het onderwerp, het auteursrecht ligt zwaar onder vuur, met 'dank' aan het www. Als prof (misschien ook wel als amateur) kun je bijna dagelijks werk hebben aan alle mogelijke vormen van jatten. Om moedeloos van te worden. Af en toe ga ik nog wel eens op zoek naar illegaal gebruik, maar het blijft bij steekproefjes. Een erg vervelend bijverschijnsel van het internet, iedereen denkt dat alles altijd maar gratis is. Soms zijn plaatjesdieven zo onsnugger om een foto vanaf m'n site te dieplinken, dat levert dan wel weer mogelijkheden op (verwijzingen naar copyrightteksten of naar een andere, meer vileine foto)

  25. Hans
    Profiel Hans schreef op donderdag 20 november 2008 om 14:09  | reageer

    Trouwens, ik krijg allerlei meldingen dat er nieuwe berichten zijn gepost in deze 'draad' (vinkje gezet rechtsonder) maar er zijn na mijn eigen bericht helemaal geen postings gedaan. Bugje?

  26. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op donderdag 20 november 2008 om 14:14  | reageer

    @Hans; Geen bug, we hebben alleen de laatste dagen wat veel last van spam berichten. Die halen we zo snel mogelijk weg, maar de melding van een nieuwe reactie is dan al verstuurd.

  27. Hans
    Profiel Hans schreef op donderdag 20 november 2008 om 14:30  | reageer

    Ah, helder. En dat terwijl er juist een paar enorme spammers uit de lucht schijnen te zijn gehaald...

  28. EdC
    Profiel EdC schreef op vrijdag 21 november 2008 om 17:57  | reageer

    Met dank aan Elja en Hans. Ik heb het boek 'Buiten Beeld' inmiddels in huis. Een aanrader! Basis is oorspronkelijkheid. Dus Pabras kan zijn serie over kerstballen gerust maken. Zelfs één foto uit die reeks zonder toestemming overnemen is een schending van het recht. En bewerking van een foto levert niet zonder meer een oorspronkelijk beeld op.

  29. joostvanderborg
    Profiel joostvanderborg schreef op zondag 23 november 2008 om 20:44  | reageer

    @MarcelG: Je schrijft:
    "Dat staat dus vrijwel haaks op deze zinsnede, waarin gesteld wordt dat als je het werk bewerkt/aanpast het auteursrecht vervalt.
    Voorbeeld : Ik pak Anton Corbijn's foto van Miles Davis, veran'der 'm van zwart/wit naar blauw/groen, en maak de ogen van Miles Davis knalrood."

    Auteursrecht vervalt niet bij aanpassingen. Het kan wel zo zijn (zoals in het voorbeeld van de Nachtwacht" dat je auteursrecht verkrijgt bij een bewerking van een werk waar de auteursrechten zijn vervallen (doordat de maker al 70+ jaar dood is). In het voorbeeld wat je zelf geeft heeft Corbijn de auteursrechten nog, en mag jij überhaupt geen bewerking maken. Auteursrechten op de bewerking verkrijg je daar niet mee.

  30. MarcelG
    Profiel MarcelG schreef op dinsdag 25 november 2008 om 16:31  | reageer

    Joost ; bedankt voor je toelichting, ik snap 'm.
    - rust er nog auteursrecht op 'n werk, dan is bewerken niet toegestaan, zonder toestemming van de auteur
    - rust er geen auteursrecht op 'n werk, dan is bewerken toegestaan, en verkrijg je auteursrechten op de bewerking als die substantieel verschilt van 't orgineel.
    Maar, hoe zit 't dan met 'n museum wat zegt 'copyrights' te hebben op de afbeelding van 'n Van Gogh, of bijv. de Nachtwacht?

  31. EdC
    Profiel EdC schreef op woensdag 26 november 2008 om 16:46  | reageer

    @MarcelG: ik ga ervan uit dat het auteursrecht hier niet geldt. Het museum kan op een oud schilderij geen auteursrecht hebben. Schenking of koop staat los van auteursrechten. Maar een museum mag wel eigen regels hanteren om eigendom te exploiteren, zoals een fotografieverbod. Maar als dat verbod er niet is, dan mag je een oud kunstwerk reproduceren. Of weet iemand nog een wet of jurispudentie die dat aan banden legt?

  32. Willy
    Profiel Willy schreef op donderdag 27 november 2008 om 01:09  | reageer

    Interessant verhaal...
    Ik ga er van uit, dat mensen die je afbeelding willen jatten, er uiteindelijk wel een manier voor vinden om dat ook te doen. Aangezien ik best veel foto's voor verenigingen maak, is de kans heel reëel dat mijn foto's gekopiëerd worden, ook al probeer ik dat voor te zijn. Daarom zet ik in al mijn foto's een goed zichtbaar en uitermate beeldverstorend watermerk. Want ik heb al eens ooit de reactie gehad dat ik k*tfoto's maakte.

    Wat bleek? De verzender van het bericht had een aantal van m'n foto's van het internet gejat en laten afdrukken bij een centrale. Nou, je kunt natuurlijk wel nagaan hoe je foto's er uit zien na sterk gecomprimeerd te zijn en teruggebracht naar 400x600 pixels. Die foto's zien er dus inderdaad niet meer uit op 10x15 of zelfs nog groter. Ik heb de bewuste verzender van dat bericht maar een korte reactie toegestuurd, dat-ie dan maar beter moest opletten wat-ie had gejat. Verder ook geen actie op ondernomen, daar schiet je toch niks mee op.

  33. MetalliccAddict
    Profiel MetalliccAddict schreef op woensdag 14 maart 2012 om 21:07  | reageer

    Als ik een aantal foto's gebruik voor "persoonlijke doeleinden" dan bewerk kan ik het dan als mijn "werk" zien enn heb ik er dan auteursrecht op?

  34. EdC
    Profiel EdC schreef op woensdag 14 maart 2012 om 23:29  | reageer

    @MetalliicAddict. Waarom zet je 'persoonlijke doeleinden' tussen haakjes. Je wekt de suggestie dat het niet zo is. Maar wat zijn persoonlijke doeleinden? Jezelf verrijken met het werk kan een persoonlijk doel zijn. Als je bedoelt dat je het doet voor oefening: ja, dat mag. Maar je mag er niet mee naar buiten treden in een fotoclub, op internet, in print of in een winkel.

    Antwoord op jouw vraag: nee, je hebt het auteursrecht niet, maar je schendt wel de rechten van de oorspronkelijk maker.

    De vraag is overigens niet zo algemeen te beantwoorden. In het auteursrecht gaat het om de schepping van een nieuw en oorspronkelijk werk, en dan zal een rechter meestal kijken naar creatieve elementen zoals kadrering, pose van mensen of compositie van objecten, gebruik van hulplicht en de hoek van de opname.

    Je kunt door bewerkingen een nieuw en oorspronkelijk werk maken, maar dan moet je wel heel kunstzinnig bewerken. Een metalllic-tooltje uit Elements of Paintshop gebruiken is onvoldoende. De oorspronkelijke maker kan je voor de rechter slepen voor schending van zijn rechten (en dan gaat het niet alleen om auteursrecht).

  35. Teedeevee
    Profiel Teedeevee schreef op dinsdag 18 februari 2014 om 12:54  | reageer

    Goed en duidelijk uitgelegd!

    Klein vraagje mbt mijn specifieke situatie; sinds kort ben ik verplicht om op m'n facturen die ik naar m'n klant (uitgever) te schrijven "rechten beelden ...(naam uitgever)..."
    Veel keuze had ik hierin niet, er werd duidelijk gemaakt dat ze dit vanaf nu eisten, wat deed vermoeden dat ze -indien ik weigerde- wel iemand anders zouden zoeken.
    Maar nu vraag ik me af hoe vàst ik daarmee zit?
    Er werd geen uitgebreide bepaling gegeven aan die zin "rechten beelden...", dus moet ik er vanuit gaan dat dit over een totale overdracht gaat, en dat ik hierbij àlle rechten verlies om deze beelden nog aan iemand anders aan te bieden?
    En indien dat het geval is, kan ik daar vanonder uit, door andere beelden -die ik niet aan hen overgeleverd heb op ftp, maar wél in dezelfde shoot gemaakt zijn- aan te bieden aan andere klanten? (Het gaat over interieurfotografie)

    Gezien de delicate situatie is dit iets dat ik niet direct met hen kan bespreken...

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Portretfoto's Bewerken in Lightroom Classic
Creatieve Technieken met Bart Siebelink
Toon alle artikelen binnen Overige

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.748 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord