De antieke Steinheil München Macro-Quinar 100mm f/2.8

vrijdag 26 december 2025, 14:28 door Nando Harmsen | 65x gelezen | 0 reacties

Ik zocht naar een antiek macro-objectief en ontdekte de Steinheil München Macro-Quinar 100mm f/2.8. Dit objectief uit 1968 ziet er niet alleen bijzonder uit, het werkt ook op een bijzondere manier. Hoe bruikbaar is het in de moderne fotografie?

Moderne macro-objectieven leveren een bijna perfect beeld op. Ze zijn scherp van hoek tot hoek, vertonen nagenoeg geen chromatische aberratie en vertonen een boterzachte bokeh.

Tegelijkertijd wordt er wel eens gezegd dat ze karakter missen. Met andere woorden, het beeld is te perfect, te klinisch. Dit is natuurlijk een kwestie van persoonlijke voorkeur en smaak.

De Steinheil München Macro-Quinar 100mm f/2.8. Is dit een objectief met karakter?

Vintage macro

Het karakter van een objectief wordt bepaald door de manier hoe het beeld gevormd wordt, door de lensfouten die er zijn. Dat kan variëren van een simpel vignet tot vervormingen buiten het centrum van het beeld.

Vintage objectief voor macro-fotografie. Tussenringen zijn niet nodig.
De unieke lensfouten zijn een argument om met vintage objectieven te werken. Je zoekt ook het objectief met de kenmerkende uitstraling in het beeld dat je aanspreekt. Je houdt ervan, of je houdt er niet van. Ik vind het prachtig.

Voor mijn (semi-)macrofotografie gebruikte ik normale vintage objectieven met tussenringen. Je krijgt er geen 1:1 macro door, maar dat is ook zelden nodig voor paddenstoelen, insecten en bloemen. Zeker niet als sfeer je doel is.

Kleverig koraalzwammetje van een paar millimeter groot, gefotografeerd met de Steinheil München Macro-Quinar.
Een echt antiek macro-objectief levert toch wel meer mogelijkheden op. Zodoende ontdekte ik de Steinheil München Macro-Quinar 100mm f/2.8. Een objectief dat uit 1968 komt en een 1:1,3 vergroting kan halen.

Ik had nog nooit van het merk gehoord. Het valt ook niet mee om er inhoudelijke informatie over te vinden. Het komt natuurlijk uit Duitsland, zoals uit de merknaam blijkt. Het is in 1855 opgericht en is in 1994 als merknaam opgeheven.

Het objectief zelf

De Macro-Quinar is er één uit een serie macro-objectieven. Behalve de 100mm is er een 55mm en een 135mm. Wat uiterlijk betreft zijn ze ongeveer gelijk met de typische zebra-ringen en de diafragmknop.

De subbele zebra-ringen en de diafragmaknop zijn opvallende kenmerken. Het objectief is compact.
De vatting die ik heb is voor de Exakta-bajonet, maar er zijn schijnbaar ook M42-schroefdraad versies te vinden. Een adapterring van Exakta-bajonet naar Canon RF, Nikon Z, Sony en Olympus is natuurlijk gewoon verkrijgbaar.

K&F Concept heeft de verloopadapters voor de Exakta-bajonet.
De diafragmaring zit voor op het objectief en gaat van f/2.8 tot f/22 in stapjes van halve stops. Aan de zijkant zit de auto-manual schuif voor het diafragma. In de auto-stand gaat het diafragma dicht als je de knop indrukt.

De diafragmaknop is bedoelt voor Exakta-camera's en heeft nauwelijks of geen functie meer. Je gebruikt nu gewoon de manual stand.
Het systeem is heel bijzonder en gericht op Exakta-camera's. Druk je in de auto-stand de knop in, dan gaat niet alleen het diafragma dicht, je maakt ook een foto. De knop drukt namelijk direct de ontspanknop in.

De binnenste zebra-ring is voor de normale scherpstelling. Die gaat tot 0,5 meter. Wanneer de minimale scherpstelafstand is bereikt, kan de buitenste zebra-ring verdraaid worden. Dit is voor de macro en gaat tot 0,24 meter..

Pas als je helemaal naar de minimale scherpstelafstand draait kan je de macro-ring gaan gebruiken.
De buitenste scherpstelring voor de macro heeft de aanduiding voor de vergroting: 1:2, 1:5 en 1:3. De rode cijfers op de macro-ring zijn voor de belichtingsverlenging. Dit gaat bij moderne camera's natuurlijk vanzelf.

In het gebruik

Elk oud objectief heeft natuurlijk handmatige scherpstelling. Met de vergroting van het beeld op het LCD-scherm of focus-peaking kan het scherpstellen uiterst nauwkeurig.

Het gebruik in het veld tijdens de review van de SmallRig Macro-LED lampjes.
Het scherpstellen kost alleen tijd, want de rotatie van de scherpstel en macro-ring is enorm.: bijna 360 graden. Maar dit stelt je wel in staat om heel nauwkeurig scherp te stellen. Het objectief heeft heel veel focus-breating.

Focus-breathing is verandering van grootte van het onderwerp bij scherpstellen. Zonder focus breathing blijft het onderwerp even groot in beeld wanneer het van uit-focus naar in-focus komt.

BIj gebruik vanaf statief is een macro-rail te adviseren.
De focus-breathing bij de Macro-Quinar is zo groot, dat je de afstand tot het onderwerp moet aanpassen als je van uit-focus naar in-focus draait. Een macro-rail is wel aan te raden bij het gebruik. Zo hoef je het statief niet zo snel te verzetten.

Het beeld van de Macro-Quinar 100mm

De kwaliteit van het beeld is simpelweg goed. Misschien niet zo scherp als de moderne objectieven, maar dat is het karakter van dit antieke objectief. Beeldscherpte is bij f/2.8 in het centrum goed, en wordt wel wat minder naar de randen.

De scherpte in het centrum en aan de hoek bij f/11
Bij het diafragmeren wordt de scherpte beter, zeker bij de randen van het beeld. De bokeh gaat bij diafragmeren wel veranderen.

Bij f/2.8 zijn de bokeh ringen redelijk van vorm en textuur. Naar de randen van het beeld vertonen ze een geringe swirl en cat-eye vorm. Door de vijf diafragmabladen veranderen de bokeh ringen in vijfhoeken. Ook dat is de karakteristiek van een oud objectief.

De bokeh is netjes, maar wint geen schoonheidsprijs.

Is dit objectief de moeite waard?

Ik heb de Steinheil-München Macro-Quinar 100mm f/2.8 al veel gebruikt. Met name voor de 'product' fotografie voor de reviews die ik onlangs heb gemaakt. Ik heb het ook in het veld meegenomen voor paddenstoelen fotografie.

De focus-breathing is wel een aspect waar goed rekening mee gehouden moet worden. Een macro-rail is geen moet, maar wel een handig hulpmiddel bij gebruik van dit objectief.

Een cactus met backlight. Geen idee welk diafragma gebruikt is. Dat zie je niet in de Exifdata van je foto terug.
Het objectief presteert goed. Het heeft niet de klinische perfectie van moderne objectieven. Ben je naar die perfectie op zoek, dan is dit geen objectief voor jou. Ik denk ook dat het een aanvulling is, geen vervanging.

Vergankelijkheid; het einde van het leven van een paddenstoel. Dit is de bokeh die je kan verwachten.
Voor mij is het dit objectief een goede keuze geweest. Ik speel nog met het idee om naar de 55mm uitvoering uit te kijken. Die heeft f/1,9 als grootste lensopening en bereikt een vergroting van 1,4 : 1. Maar dat kan wachten.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

0 reacties

Deel jouw mening

login of geef je gegevens op

onthoud mijn gegevens

Onjuiste combinatie e-mailadres en wachtwoord.

blijf ingelogd

annuleren

Stuur mij een e-mail bij vervolg reacties

Bekijk ons reactiebeleid.

Toon alle artikelen binnen Reviews