.jpg)
De zin en onzin van beeldstabilisatie in een camera of objectief
maandag 5 oktober 2020, 20:02 door Nando Harmsen | 10.209x gelezen | 34 reactiesAls je op zoek gaat naar een nieuwe camera, is de kans groot dat de zogenaamde In Body Image Stabilization op de bullit list staat.
In Camera Image Stabilization wordt ook afgekort als IBIS, en het is in feite het systeem dat de sensor zo beweegt, dat je eigen trillingen tot op zekere hoogte gecompenseerd worden.
Door de beeldstabilisatie in de camera wordt het mogelijk om met langere sluitertijden uit de hand te fotograferen. Hoeveel langer hangt af van het systeem dat ingebouwd is. Het wordt uitgedrukt in een aantal stops.
Wanneer je van de regel uitgaat dat je een camera stil kan houden met een sluitertijd die gelijk is aan een gedeeld door de brandpuntsafstand (die wel eerst met de cropfactor vermenigvuldigd moet worden), dan kun je uitrekenen welke sluitertijd dat is.

Om twee voorbeelden te geven; met een 60mm objectief op een fullframe zal 1/60 seconde de minimale sluitertijd moeten zijn. Met een 85mm op een 1,5 crop sensor is 1/127 seconde de minimale sluitertijd om uit de hand scherpe foto's te maken.
Gebruik je een tele objectief van 200mm op een fullframe, dan is 1/200 seconde de minimale sluitertijd. Reken maar eens uit welke sluitertijd gebruikt zou moeten worden wanneer die 200mm op een camera met een 2x cropfactor gebruikt zou worden.


Fotografeer je met een camera die een IBIS systeem heeft dat 4 stops kan stabiliseren, dan kun je in mijn voorbeeld bij 60mm en een fullframe tot een sluitertijd van ongeveer 1/4 seconde gaan, en bij een 85mm op een 1,5 crop tot een sluitertijd van ongeveer 1/8 seconde.
Met de 200mm op een 2x cropsensor zou je met 4 stops beeldstabilisatie de camera stil kunnen houden met 1/25 seconde. Reken maar na.
Maar, hoe mooi die beeldstabilisatie ook is, het zal altijd je eigen trillingen en bewegingen compenseren, maar niet dat van je onderwerp.
Fotografeer je dus mensen, dan heeft die beeldstabilisatie dus nauwelijks meerwaarde, want misschien dat je dan wel met 1/4 seconde uit de hand kan fotograferen, je onderwerp blijft niet zo lang stil staan.
Een landschapsfotograaf die graag vanaf statief werkt, heeft ook helemaal geen nut van enige beeldstabilisatie. Sterker nog, als de beeldstabilisatie niet uit staat wanneer er vanaf statief gefotografeerd wordt, kun je juist onscherpte krijgen.
Zelfs als je camerafabrikant zegt dat een statief gedetecteerd wordt, een zuchtje wind of het aanraken van de camera kan al voldoende zijn om het systeem weer in te schakelen.

Dus, als je onderwerp beweegt, of je gebruikt je camera vooral vanaf statief, dan heeft beeldstabilisatie geen of slechts een geringe waarde. Ook groothoek heeft een beeldstabilisatie systeem weinig meerwaarde.
Je kunt met een 16mm en 4 stops beeldstabilisatie een sluitertijd van 1 seconde stil houden, maar blijft je onderwerp ook zo lang stil staan?
Het grootste nut komt pas om de hoek kijken bij langere brandpunten. Denk aan een 400mm of een 600mm objectief. Je zou dan 1/400 seconde of 1/600 seconde nodig hebben om uit de hand te fotograferen.
Als je geluk hebt, want het gewicht speelt dan ook nog een rol. Hoe zwaarder je objectief, hoe moeilijker het stil te houden is. Dan is beeldstabilisatie een welkome vriend.

Het is niet zo dat ik tegen beeldstabilisatie systemen ben, en dat ik geen waarde hecht aan al die IBIS systemen. Ik vind alleen dat het niet het antwoord op alle vragen is.
Ik juich een IBIS systeem toe, en maak er zelf dankbaar gebruik van. Maar het is niet iets dat helemaal onmisbaar is.
Wat vind jij van beeldstabilisatie?
Is het heel belangrijk voor je, of een mooie bijkomstigheid?
Deel je mening in de reacties onder dit bericht.
Wil jij ook gave foto's maken?
Wil jij graag de mooiste foto's maken? Word dan nu lid van Photofacts Academy en ontdek meer dan 100 cursussen over fotografie, creativiteit, inspiratie en nabewerking.Ik heb een gave aanbieding voor je. Meld je nu aan met 50 euro korting en ontvang gratis het boek De Fotografiebijbel thuis.

In dit boek ontdek je 105 tips voor fascinerende foto's. In de winkel betaal je hier 25 euro voor. Bovendien krijg je nu ook 50 euro korting op de cursussen!
Lid worden met korting + gratis boek
.jpg)
Over de auteur
Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.
34 reacties
-
martinphili schreef op maandag 5 oktober 2020 om 22:38
Je kunt zelf ook wel wat doen hoor.
Beheerst de sluiterknop indrukken helpt al een heleboel. Niet op dat ding rammen alsof hij tot halverwege de camerabody moet. Ik weet het, je enthousiasme wint het soms van je zelfbeheersing maar het is een goede techniek.
En soms is fotografie een beetje zen. Rustig in- en uitademen. Niet je adem inhouden en klikken in een uitgaande ademtocht.
Een goede houding is ook erg nuttig. Sta stevig, de benen iets gespreid en zo. Staat in ieder fotoboekje. De lens met één hand ondersteunen.
Maar ik ben toch wel erg bij met mijn IS -
Wil Spaetjens schreef op dinsdag 6 oktober 2020 om 10:57
Ik blijf de beeldstabilisatie van Olympus toch geweldig vinden, daar kan mijn Canon 5D markIV niet aan tippen, je hebt gelijk met stabilisatie bij bewegende mensen of andere dingen niet zo goed werken maar met olympus kan ik veel meer uit de hand fotograferen dan met de twee canon camera's, daarom ben ik benieuwd naar de nieuwe canon camera's met ingebouwde beeldstabilisatie hopelijk komt er snel een nederlandse versie van jou review van de nieuwe Canon.
-
Ron den Breems schreef op dinsdag 6 oktober 2020 om 11:06
Slordig artikel.
Beeldstabilisatie op een "bucketlist"?
"Wanneer je van de regel uitgaat dat je een camera stil kan houden met een sluitertijd die gelijk is aan een ?? gedeeld door de brandpuntsafstand (die wel eerst met de cropfactor vermenigvuldigd moet worden), dan kun je uitrekenen welke sluitertijd dat is." ?????????????????????????
"..... want het gewicht speelt dan ook nog een rol. Hoe zwaarder je objectief, hoe moeilijker het stil te houden is."
Het tegenovergestelde is waar. Trillingen ontstaan veel eerder bij een heel klein gewicht. -
Donald Willemsen schreef op dinsdag 6 oktober 2020 om 11:21
Ik heb geen IBIS op de camera, maar de meeste lenzen, die ik heb, hebben wel beeldstabilisatie. Gebruiken doe ik wel, maar of het echt goed werkt, vraag ik me wel af. Sinds enkele jaren kan ik niet meer zelfstandig zonder steun stil blijven staan. Een gevolg van mijn lichamelijke beperkingen. Ik moet een wandelstok kunnen blijven vasthouden als ik staand wil fotograferen. Met een camera en groothoeklens in één hand fotograferen en 100 procent vertrouwen op de autofocus is nog te doen. Maar probeer dat met een zware tekens. Je kunt het schudden. Het is sowieso veel beter om twee handen aan het toestel te hebben. Dat is stabieler. Dus, ik moet al kunnen gaan zitten op te fotograferen of ook nog eens het gewicht van een statief meeslepen. Als je dus alleen zittend kan werken, krijg je wel foto's die allemaal vanuit dezelfde hoogte gemaakt zijn en dat is op den duur saai.
In mijn geval heeft de beeldstabilisatie weinig nut, omdat mijn instabiliteit te groot is en dat kan dus nooit door beeldstabilisatie gecompenseerd worden.
Deel jouw mening
Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Ook interessant
-
Zo werkt beeldstabilisatie
door Elja Trum
-
Canon beeldstabilisatie in actie
door Elja Trum
-
Tips bij de aankoop van een objectief
door Liesbeth van Asselt
-
Nieuwe type beeldstabilisatie van Canon
door Elja Trum
Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox
49.592 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook.

Elja Trum
Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!
Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over PhotofactsGratis eBook: Fotograferen van Kinderen
Ontdek 25 praktische tips waardoor je prachtige foto's van je (klein)kinderen kunt maken. Je ontvangt tevens wekelijks een mail met nuttige fotografietips.