Fotograferen met de goedkope primes van Canon

vrijdag 13 mei 2022, 22:44 door Nando Harmsen | 3.639x gelezen | 6 reacties

In samenwerking met Canon ging ik op pad met een setje vaste brandpunt objectieven voor hun mirrorless camera systeem. Hoe is het om met vaste brandpunten te werken, vooral als het om de relatief goedkope primes gaat. Ik ging ermee naar de Tarn in Frankrijk om dit uit te proberen.

De Franse Tarn, een gebied vol wijnvelden en prachtige bastide dorpen. Ik nam de trinity of primes mee. Gefotografeerd met de RF 35mm

De meeste fotografen gebruiken zoomobjectieven. Dat is niet zo vreemd, want het geeft je een groot bereik aan brandpunten in één enkel objectief. Zo hoef je minder vaak een objectief te wisselen, en je kunt met twee objectieven een enorm bereik overbruggen. Zoomobjectieven hebben echter een paar nadelen.

Nadeel van zoomobjectieven

Het grote nadeel van een zoomobjectief is de relatief kleine lensopening. Een compact zoomobjectief geeft je al snel een lensopening die maximaal f/4 tot f/5,6 is. Dat hoeft geen probleem te zijn, tot er minder licht ter beschikking is.

De kathedraal van Albi. Met een traag zoomobjectief ben je hier aangewezen op hele hoge ISO waarden. Gefotografeerd met de RF 35mm

Wil je een zoomobjectief met een grotere lensopening, dan kom je al snel op de vaak extreem dure professionele objectieven. Deze hebben een maximale lensopening van f/2,8, slechts een enkeling heeft een stop meer.

Het nadeel aan de zoomobjectieven met een grote lensopening is, behalve de kosten, het formaat en het gewicht. Ze zijn groot en zwaar, iets wat niet iedereen zal waarderen. Zeker wanneer je lange dagen op pad bent kan dit minder prettig worden.

Wat heeft de voorkeur? De ene is duur, zwaar, groot en flexibel. De ander is goedkoper, lichtgewicht en klein. Je bent wel iets minder flexibel.

Die grote zware zoomobjectieven leveren tegenwoordig een goede kwaliteit beeld op. Kies je voor de kleinere, lichtere en vooral ook goedkopere zoomobjectieven, dan lever je niet alleen in op lichtgevoeligheid, maar vaak ook op beeldkwaliteit.

Een set van compacte objectieven met een vast brandpunt kan dan een goede oplossing zijn.

The trinity of primes

Je hebt twee soorten prime objectieven: de grote, zware en vooral ook dure primes en de kleinere goedkopere varianten daarop. Die kleinere varianten zijn nu juist zo interessant.

Ondanks het kleine formaat hebben ze toch een grote lensopening, groter zelfs dan de dure professionele zoomobjectieven. Daarnaast leveren ze een fantastische beeldkwaliteit omdat ze slechts één brandpunt hebben.

Een setje primes van dit kaliber is eenvoudig mee te nemen. In principe kan je hiermee 90% van de foto's maken.

Ik koos ervoor om een week lang op pad te gaan met een RF 16mm f/2,8 STM, een RF 35mm f/1,8 IS STM macro, en een RF 85mm f/2 IS STM macro. Drie kleine, lichtgevoelige objectieven waarmee ik landschappen en de Bastidedorpen van de Franse Tarn heb gefotografeerd.

De bastide dorpen van de Franse Tarn. Een heerlijke plek om te fotograferen. Deze is overigens met een drone gemaakt.

Wat getallen op een rij

Om een eerlijk vergelijk te hebben, moeten we er vanuit gaan dat je een grote lensopening nodig hebt, of wilt hebben. Minimaal f/2,8, want dat is wat de zoomobjectieven maximaal bieden. Dit betekent dat we in dit geval uitgaan van twee professionele zoomobjectieven.

Als vergelijk kan ik het beste de RF 15-35mm f/2,8L IS USM en RF 24-70mm f/2,8L IS USM nemen. Hiermee krijg je min of meer hetzelfde bereik als de set primes. Beide hebben een diafragmaopening van f/2,8 over het hele bereik.

Het lijkt prettiger om de zooms te gebruiken, maar als je de hele dag met die zware objectieven moet lopen kan het minder prettig worden. Aangezien ik geen RF 24-70 objectief heb, moet ik het doen met de EF 24-70 en adapter.

Het gewicht van deze objectieven is samen 1,8 kg en ze zijn 88.5 x 126.8 mm en 88,5 x 125,7 mm groot. Je hebt dan twee objectieven die bij dit schrijven samen een aankoopwaarde van 4875 euro hebben.

De RF 16mm, RF 35mm macro en de RF 85mm macro hebben respectievelijk een lens opening van f/2,8, f/1,8 en f/2. Hoewel de RF 16mm niet meer licht doorlaat dan de zoomobjectieven, laten de andere twee ruwweg 2x zoveel licht door.

De trinity of primes, een 16mm, een 35mm en een 85mm. Bovendien geven deze 35mm en 85mm de mogelijkheid tot 1:2 macro opnamen.

Het grootste verschil zien we bij het gewicht en de afmetingen. Alle drie de objectieven samen wegen slechts 970 gram. De afmetingen zijn 69,2 x 40,1mm, 74,4 x 62,8mm en 78 x 90,5mm. De aankoopwaarde is 1597 euro.

De RF 35mm en RF 85mm hebben nog een bijkomend voordeel. Deze twee objectieven stellen je in staat om macro opnames te maken met een vergroting van 0,5x. De zoomobjectieven halen vaak niet meer dan een 0,25x vergroting. De primes maken een extra macro objectief in feite overbodig.

Met de RF 35mm en RF 85mm ben je flexibel genoeg om een macro opname te maken als het nodig is. Deze gehavende Koninginnepage is met de RF 35mm gemaakt.

Voorwaarde voor prettig gebruik van primes

Ik heb de drie primes samen met mijn Canon EOS R5 in een kleine rugzak meegenomen. Dat lijkt een goede keuze, maar dat is het niet. Aangezien je met primes vaker van objectief moet wisselen, is een rugzak niet praktisch.

Ik heb een rugzak gebruikt, maar dat was niet praktisch. Een kleine schoudertas zoals deze Domke werkt beter.

Een schoudertas geeft je direct toegang tot je objectieven. Dat hoeft geen grote tas te zijn, aangezien je objectieven zo klein en licht zijn. Draag je de camera met de RF 35mm in de hand of om je nek, dan heb je nog slechts 665 gram in je schoudertas. Dat is evenveel gewicht als een flesje water.

Het gebruik in de praktijk

De Canon EOS R5 met een RF 35mm f/1,8 IS STM macro is compact, licht en het brandpunt is ideaal voor vrijwel alle soorten fotografie. Voor wandelen en fotograferen in de bastide dorpen was dit een ideale brandpuntafstand.

Fotograferen in een Bastide dorp in het vroege ochtendlicht. Gefotografeerd met de RF 35mm

Voor de landschappen werkte de RF 16mm perfect. Deze combinatie is nog compacter dan de camera met de RF 35mm. Voor de momenten dat er meer brandpunt nodig was, zowel in de landschappen als in de Bastidedorpen, had ik de RF 85mm ter beschikking.

De rode duinen van Maraval, gefotografeerd met de RF 16mm.

Een landschap met een 35mm is ook prima te doen. In dat opzicht heeft de RF 35mm het meest veelzijdige brandpunt voor nagenoeg alle fotografie.

Een landschap met iets meer telebereik. Dit is het dorp Campagnac, midden tussen de wijngaarden. Gefotografeerd met de RF 85mm.

In de praktijk viel de frequentie van het wisselen van de objectieven heel erg mee. Maar bovenal was het verkennen van alle dorpen en landschappen heerlijk doordat ik maar weinig gewicht mee hoefde te nemen.

De grote lensopening van deze objectieven kwam goed van pas bij het bezoeken van de prachtige kerken, en de indrukwekkende kathedraal van Albi. Zonder statief fotograferen was geen enkel probleem. Bovendien gaf de grote lensopening die prachtige kleine scherptediepte.

De kerk van het Bastidedorp Puicelci. De grote lensopening van de RF 35mm maakt het eenvoudig om onder deze omstandigheden te fotograferen.

Is 85mm voldoende?

De vraag of 85mm voldoende brandpunt is komt ongetwijfeld op. Het is ook een vraag die heel terecht is, want in sommige gevallen zou een langer brandpunt wenselijk zijn. Op dit moment is er geen prime beschikbaar die langer is dan 85mm, uitgezonderd de RF 600mm en RF 800mm.

Gelukkig heb ik 45 megapixels ter beschikking, waardoor het eenvoudig is om een langer brandpunt te simuleren door te croppen. Dit geeft de mogelijkheid om met een 85mm brandpunt toch een uitsnede te krijgen die overeenkomt met 170mm of zelfs 200mm.

Soms is 85mm niet voldoende. Je wilt dan eigenlijk een langer brandpunt. Overweeg dan om in de nabewerking wat te croppen. Als je 16 megapixels overhoudt, is dat voor vrijwel alle doeleinden meer dan voldoende. Gefotografeerd met de 85mm en gecropt.

De situaties waarin ik brandpuntafstand te kort kwam waren echter op één hand te tellen. In dat opzicht geloof ik niet dat er snel een gemis is. Mochten die momenten toch veelvuldig voorkomen, dan is een andere objectiefkeuze voor jou noodzakelijk.

Nadelen aan de goedkopere primes

Er zijn wel wat concessies die je moet doen met de kleine lichte primes van Canon. Je merkt dat er een flink verschil is met de duurdere L-primes met betrekking tot bouw en prestaties.

De stappenmotor (STM) die voor de autofocus zorgt maakt meer geluid en is beduidend trager dan de snelle USM motoren. De objectieven worden ook langer bij het focussen.

De bouw is eenvoudig, met plastic materialen. Dit is niet erg, want het is een goede kwaliteit kunststof, maar je mist de robuustheid van de duurdere objectieven. Ze zijn ook niet afgeschermd tegen water en stof.

De waterval van d'Audoulou, diep verborgen tussen de heuvels van de Tarn. Gefotografeerd met de RF 16mm.

Wat beeldkwaliteit betreft haal je natuurlijk niet de kwaliteit van de L-serie objectieven. Over het algemeen is dat helemaal niet erg, aangezien het voor dit soort gebruik bijna niet merkbaar is. Alleen aan de randen van de foto kan er wat minder scherpte te zien zijn. Je moet dan wel goed kijken.

Deze nadelen wegen niet op tegen de voordelen die deze objectieven je bieden. Het lichtgewicht en compacte design maken deze objectieven perfecte reisgenoten.

Het Bastidedorp Cordes du Ciel op een zonnige dag. Gefotografeerd met de RF 35mm.

Conclusie na een week fotograferen

Tot op heden heb ik altijd met de objectieven uit de L-serie gefotografeerd. Voor reizen zoals dit keer naar de Franse Tarn zou ik twee zoomobjectieven gekozen hebben. In dit geval de RF 15-35mm f/2,8L IS USM en mijn oude vertrouwde EF 24-70mm f.2,8L II USM met de adapter. Twee relatief grote en zware zoomobjectieven.

Het gebruik van de lichtere primes is echter heel goed bevallen. Ik heb overwegend gebruik gemaakt van de RF 35mm f/1,8 IS STM macro, simpelweg omdat het zo'n prettig brandpunt is. Daar waar nodig wisselde ik voor een van de andere twee objectieven.

Zo had ik rond willen lopen, en niet met een rugzak. Lichtgewicht en compact. Deze Domke tas bevat de Canon EOS R5, de RF 16mm, RF 35mm en de RF 85mm. Ideaal voor vakanties, vind je niet?

Ik maakte wel de fout door een kleine rugzak te gebruiken, wat het wisselen van de objectieven minder prettig maakte. Dit had ik moeten weten, maar had er even niet goed over nagedacht. Een kleine compacte schoudertas is in dit geval de beste keuze.

Wil je lichtgewicht op reis, zonder het nadeel van een kleine maximale lensopening, dan kan ik een combinatie van drie primes zoals deze van Canon zeker aanraden. Er zitten zoveel voordelen aan, dat ze ruim tegen de nadelen opwegen.

Een klein riviertje tussen een prachtig bos. Gefotografeerd met de RF 16mm.

Het is heerlijk om een grote lensopening te hebben, zeker wanneer je in donkere omgevingen komt zoals deze verborgen grot in de Tarn. Gefotografeerd met de RF 16mm

De ruïne Bilstein, speels gefotografeerd met de RF 16mm.

Hoe zit het met andere merken

Ik gebruik natuurlijk de objectieven van Canon omdat ik ooit voor dit merk gekozen heb. Dat wil niet zeggen dat al deze voordelen alleen voor Canon gelden. Nikon en Sony hebben vergelijkbare kleine en lichte objectieven in hun assortiment.

Lijkt het je wat om op deze manier te fotograferen, kijk dan zeker wat jouw merk aan kleine, compacte, en vooral ook relatief goedkope primes te bieden heeft.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

6 reacties

Donald Willemsen schreef op vrijdag 13 mei 2022 om 23:24 | reageer
Een heel interessant artikel en ik ben het eens met je Nando. Het is natuurlijk wel zo, dat je met primes je benen moet gebruiken om te 'zoomen'. Dat laatste is voor mij dan weer moeilijk omdat ik slecht terbeen ben in niet stabiel los op mijn benen kan staan. Dat beperkt me met het innemen van het beste standpunt. Vandaar dat ik voor landschap-, architectuur-, straat- en natuurfotografie vrijwel altijd zooms gebruik. Ik heb wel een aantal primes, maar die gebruik ik voornamelijk in mijn studio en bij macrofotografie.

martinphili schreef op zaterdag 14 mei 2022 om 07:16 | reageer
Ik heb jarenlang de beroemde Plastic Fantastic 50 mm 1.8 van Canon gebruikt, totdat hij op de grond viel en ik er twee had.
Zelfs zo'n goedkoop dingetje levert geweldige prestaties en kon toen op tegen de duurdere zoom objectieven. Dat vergelijk zal tegenwoordig wel anders uitpakken vermoed ik, de zoom objectieven zijn een stuk omhoog gegaan in kwaliteit, waarmee veel noodzaak voor een prime vervalt.
Primes zijn inderdaad heerlijk licht, vooral prettig als je een hele dag rond moet lopen. Toch zijn er anno nu best wel een aantal lichtgewicht compacte (systeem) camera's die in kwaliteit heel goed mee kunnen komen.
Ik loop zelf rond met een 5D plus batterij grip en een 24-105 (en op het circuit soms zelfs met een 40D met 70-300 daar bij) en ben het na zo'n dag best zat, dat mag ik best toegeven. Maar ik kan wél iedere situatie aan en ik hoef geen mooi moment te missen omdat ik heel snel een lens moet wisselen. Dat maakt de keuze voor mij heel duidelijk, ondanks mijn vermoeide rug.
De beeldkwaliteit van vooral de 5D heeft me nog nooit teleurgesteld dus daarvoor hoef ik ook geen prime te gebruiken. Bovendien is voor mij het plaatje zelf, het verhaaltje dat de foto vertelt, véél belangrijker dan scherpte.
Bijkomend voordeel is nog dat mijn sensoren niet zo snel stoffig worden. Dat scheelt weer een ritje naar de foto vakhandel

Michiel schreef op zaterdag 14 mei 2022 om 10:29 | reageer
Ik ben nu natuurlijk heel benieuwd of jij, Nando, nu vaker met primes opstap gaat, en gaat werken.
Primes spreken mij zeker aan, omdat je al snel kunt beschikken over een lichtgevoeliger objectief dat vaak ook compacter is. Het gewicht is dan mooi meegenomen.

Terecht wat Donald zegt over zoomen met je benen, ikzelf vind het daarnaast ook een uitdaging om beter met je compositie en je standpunt bezig te zijn dan wanneer je “ff een zoomobjectief gebruikt”.

Nando schreef op dinsdag 17 mei 2022 om 09:14 | reageer
@Donald Willemsen en Michiel: zoomen en 'zoomen met de voeten' zijn twee totaal verschillende dingen. Het resultaat is niet hetzelfde.

@Michiel: of ik vaker op pad ga met primes? Dat doe ik al regelmatig. Maar de drie objectieven die ik nu had, die moeten weer terug naar Canon.

Michiel schreef op dinsdag 17 mei 2022 om 10:26 | reageer
Haha, je hebt gelijk Nando, even niet goed opgelet bij mijn antwoord.
Zoomen met een prime kan natuurlijk ook prima door je objectief te wisselen voor een andere brandpuntsafstand.

Donald Willemsen schreef op dinsdag 17 mei 2022 om 10:28 | reageer
@Nando, klopt helemaal. Bij zoomen met een lens wijzigt de beeldhoek. Bij zoomen met de voeten blijft de beeldhoek altijd hetzelfde. Bij zoomen met de voeten kan je meer afstand nemen van het onderwerp waardoor je bijvoorbeeld van een gebouw meer op de foto krijgt.
Dus Nando, je hebt helemaal gelijk. Het resultaat is inderdaad niet hetzelfde.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.189 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts