Correcte belichting bij het fotograferen in de sneeuw

vrijdag 22 november 2013, 23:08 door Nando Harmsen | 26.869x gelezen | 6 reacties

De winter staat weer voor de deur en als fotograaf hopen we allemaal op een winter met sneeuw. Immers, sneeuw is een prachtig onderwerp in landschappen. Fotograferen in de sneeuw is niet zo moeilijk. Pak je camera, kies een diafragma, stel scherp en maak een foto. Ik ga er dan even vanuit dat er met diafragma voorkeuze gefotografeerd wordt. Het resultaat? Een donkere, onderbelichte foto.

ISO100 | f/4,5 | 1/350s | 0 EV
Hoe kan dit? Waarom is de foto onderbelicht? Dat zal ik kort, krachtig en heel eenvoudig uitleggen.
Een belichtingsmeter gaat altijd van twee dingen uit: het is dag en de uitgangspositie is 18% grijs. Die 18 procent grijs is een ijkwaarde voor de belichtingsmeter.

In de meeste gevallen werkt dat uitstekend, behalve wanneer een groot deel van wat er op de foto staat heel licht of heel donker is. Als een groot deel van wat er op de foto komt heel donker is zal de belichtingsmeter dit overbelichten. Als een groot deel van wat er op de foto komt heel licht is, zoals sneeuw, zal de belichtingsmeter dit onderbelichten.

De foto heb ik inderdaad gedurende de dag gemaakt en het grootste gedeelte van de foto is wit. De belichtingsmeter zal op deze grote hoeveelheid wit reageren door dit 18% grijs te maken. En dat levert een onderbelichte opname op.

De oplossing is eenvoudig. Corrigeer de belichtingsmeter door de camera één of twee stops over te belichten. Zet daarvoor de camera op 1EV of 2EV. De foto wordt daardoor een stuk lichter, helderder, en de sneeuw zal niet langer donker ogen, maar helder wit.

ISO100 | f/4,5 | 1/160sec | +1,3EV
En zoals te zien is wordt de foto een heel stuk beter. Maar wanneer moet er één stop meer belicht worden? Wanneer twee? Of wanneer zelfs drie stops meer? Dat is het beste proefondervindelijk uit te proberen. Daarbij komt het voordeel van de digitale camera weer om die hoek kijken: het resultaat is meteen te zien. Als richtlijn is het volgende aan te houden:

zwaar bewolkt: +1EV
helder bewolkt: +2EV tot +3EV
onbewolkt, volle zon: 0EV tot +1EV

Op het eerst oog lijkt die laatste richtwaarde een beetje vreemd, maar bedenk dat er dan een helder blauwe lucht is die in helderheid niet veel verschilt met de sneeuw: de balans is goed genoeg voor de belichtingsmeter om correcte meting te geven.

Maar let op: de waarden zijn richtlijnen. Elke lichtsituatie is anders. Mijn advies is: probeer het eerst uit. Let er ook op dat de belichtingstijd langer wordt, misschien zelfs te lang om met de hand stil te houden. Zet desgewenst de ISO waarde op 200 of zelfs 400.

ISO50 | f/2,8 | 1/250sec | +1EV
Een opmerking over de twee voorbeeld foto's: Deze twee opnamen zijn gemaakt uit één enkel RAW bestand. De oorspronkelijke opname is de donkere. De lichte foto met +1,3EV is in de RAW editor gecorrigeerd. De belichtingstijd die erbij geschreven is, zou de waarde zijn als er +1,3EV ingesteld was.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

6 reacties

Willem Laros schreef op zaterdag 23 november 2013 om 09:44 | reageer
Onder eerste foto haalt auteur belichting, grijskasrt en witbalans door elkaar. Voor de beginnende fotograaf zeer verwarrend! Wijzigen!

Nando schreef op zaterdag 23 november 2013 om 11:43 | reageer
Hierbij wil ik een kanttekening plaatsen. Er is niets door elkaar gehaald, maar ik ben het eens dat het duidelijker verwoord kan worden.

ErikvanRosmalen schreef op zaterdag 23 november 2013 om 11:43 | reageer
Willem heeft deels een punt. Om de witbalans in te stellen zul je toch echt een geijkte grijskaart moeten gebruiken. Om je belichting in te stellen mag een grijskaart ook groen zijn. Of pimpelpaars. Voor de belichting maakt de kleur niet uit, zolang de kaart maar evenveel licht reflecteert als 18% grijs zou doen.

Fout is het niet wat er staat. Maar dit blijft voor beginnende fotografen inderdaad lastig.

Nando schreef op zaterdag 23 november 2013 om 13:23 | reageer
De tekst is enigszins aangepast om het duidelijker te maken. De verwarrende vermelding over de witbalans is eruit gehaald, omdat dit er in dit verhaal niet toe doet.

100 schreef op zondag 24 november 2013 om 17:11 | reageer
Voor het mooie zou ik ook even de blauwzweem weghalen c.q. de correcte witbalans instellen voor de raw file.

Sjordy schreef op dinsdag 26 november 2013 om 11:22 | reageer
Ik ben een beginner en ik kan hier wel wat mee. Bedankt!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.747 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Correcte belichting bij het fotograferen in de sneeuw