De drie richtingen van het licht

maandag 29 januari 2024, 16:32 door Nando Harmsen | 2.169x gelezen | 1 reactie

Fotografie betekent schrijven met licht. Dat betekent dat je licht nodig hebt om te fotograferen. Het stopt daar niet, want er zijn verschillende soorten licht. De richting van het licht bepaalt hoe de uitstraling van een foto zal worden. Maak daar gebruik van.

Licht kan van vier richtingen komen, vijf als je heel kritisch bent. Links, rechts, voor, en achteren. De vijfde is van boven. En in feite zou je dan ook nog licht van onderen kunnen meetellen. Niet vijf maar zes richtingen dus.

Ik laat licht van boven en onder voor het gemak buiten beschouwing. Deze kwaliteit van deze lichtrichtingen is vaak niet zo mooi. Licht van links en rechts is in feite hetzelfde. Dit is strijklicht, licht dat vanaf de zijkant komt. Of het links of rechts is maakt niet zoveel uit.

Licht van onderen is meestal niet mooi, maar het kan ook bewust gebruikt worden voor een bepaald effect zoals in deze album-fotoshoot van de band XMH.
Behalve strijklicht is er ook tegenlicht en natuurlijk frontaal licht, waarvoor ik zo geen pakkende naam weet. Dit is het licht dat met de richting van het fotograferen mee gaat. Met deze drie lichtrichtingen kan je aan de slag om je foto zo mooi mogelijk te maken.

Tegenlicht

Tegenlicht is het licht dat recht naar je objectief schijnt, of zelfs erin. Dit kan een zon zijn of een flitser. Dit licht geeft veel contrast in de foto. Het kan een randje licht om je onderwerp veroorzaken, het zogenaamde rim light of haarlicht.

Het tegenlicht geeft een prachtig haarlicht rond deze blauwe reiger. Het brengt sfeer in de foto.
Tegenlicht veroorzaakt sfeer. Het kan geheimzinnig zijn, of dromerig. Het maakt de foto vaak heel spannend. Voorkom het teveel oplichten van de donkere delen in een foto, want dat doet vaak de sfeer teniet.

Strijklicht

Komt het licht van links of van rechts, dan heb je te maken met strijklicht. Een onderwerp wordt van opzij verlicht. Hierdoor is een deel verlicht, en een deel in schaduw. Bovendien zie je een schaduw op de grond.

Strijklicht, zoals voor deze studio-opname van Chloë gebruikt is, geeft diepte en definitie.
Met deze lichtrichting krijgt het onderwerp diepte. Details worden goed zichtbaar en vormen worden benadrukt. Dit komt allemaal door de schaduwen die er bij dit licht ontstaan. Je kan de richting van de schaduw enigszins beïnvloeden door de hoek van het licht te wijzigen met je standpunt.

Frontaal licht

Wanneer het licht van achter, over je schouder heen komt, is er sprake van frontaal licht. Dit licht is vergelijkbaar met direct flitslicht. Er ontstaat op deze manier een egale verlichting.

Licht dat frontaal op het onderwerp valt is ontdaan van schaduwen. Het is vaak vlak en minder interessant.
Een egale verlichting klinkt mooi, maar hierdoor is er helemaal geen schaduw meer te zien. Door het ontbreken van schaduwen is er ook geen gevoel van diepte. Een foto wordt vlak, en in veel gevallen minder interessant.

Het komt neer op schaduwen

Bekijk je alles goed, dan zie je dat de beste kwaliteit licht altijd met schaduwen te maken heeft. Met tegenlicht fotografeer je de schaduwzijde van je onderwerp met een randje licht. Bij strijklicht zorgt schaduw voor definitie in je onderwerp. Bij frontaal licht is er geen schaduw.

Tegenlicht behoort tot mijn persoonlijke favoriet, en dat heeft alles te maken met sfeer.
Echter, frontaal licht kan toch mooie effecten brengen. Dit kan bijvoorbeeld door schaduwen die door objecten om je heen geworpen worden in de compositie te brengen. Gebruik je eigen creativiteit daarin.

Met welke richting van het licht fotografeer jij het liefst? Laat het ons weten in een reactie onder dit bericht.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

1 reactie

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Maak jij gebruik van schaduw als compositie-element?

  door Nando Harmsen

• 

  Portretfotografie tip: Gebruik een raam als tegenlicht

  door Elja Trum

• 

  Portretfotografie tip: Spelen met tegenlicht

  door Elja Trum

• 

  Portretfotografie tip: gebruik een raam als strijklicht

  door Elja Trum

• 

  Sfeer overbrengen met licht en pose

  door Elja Trum

Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks