Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Johannes Klapwijk

Een eigenwijze compositie

maandag 14 september 2009, 19:27 door | 11.444x gelezen | 10 reacties

Wanneer ik een foto zie die niet aan de 'standaard' compositie regels voldoet erger ik mij daar bijna altijd direct aan. Vooral dierenfoto's waarbij het onderwerp praktisch het beeld uit loopt en gevangen wordt binnen het frame van de foto kunnen mij zelden aanspreken. Misschien dat het komt omdat ik een automatisme heb opgebouwd deze regels toe te passen, maar wanneer ik er mee probeer te spelen vind ik praktisch altijd degene met ruimte in de kijkrichting verreweg het beste.

Een voorbeeldje:

Goede compositie: ruimte in de kijkrichting Slechte compositie: geen ruimte in de kijkrichting

Ik heb even uit een wat ruimere foto van mij twee verschillende uitsnedes gemaakt met mijn inziens een goede en een slechte uitsnede. Bij het eerste beeld een heeft de reebok meer ruimte in de kijkrichting dan achter zich. Bij de tweede loopt hij bijna het beeld uit. Dit geeft bij mij als ik goed kijk altijd het gevoel dat het dier is opgesloten in de foto. Wanneer je de bok nog verder rechts zou plaatsen zou dit effect nog sterker worden.

Maar op dezelfde ochtend dat ik deze reebok kon platen kwam ik ook een moeder met twee schattige jongen tegen. Na mij een poos gefocust te hebben op de jongen kwam er toch een fotomoment waarbij ik dacht "hey, in dit geval is de plaat die een eigenwijze compositie heeft een stuk spannender in interessanter dan wanneer de compositie 'klopt'".

Spannende compositie
Eigenwijze compositie met weinig ruimte in de kijkrichting.

Ik heb eens nagedacht over de reden waarom ik me bij deze foto niet stoor aan de compositie, maar het juist mooier vind dan een standaard foto. Ik denk dat het met het volgende te maken heeft: de jonge ree heeft in deze foto een mooie, gefocuste blik. Hij kijkt echt ergens naar. Het feit dat de ree nu het beeld uitkijkt, geeft een stukje spanning mee: waar zou het beestje naar kijken? Staat er iets te gebeuren misschien..

Ik ben benieuwd of meer mensen deze spanning herkennen en kunnen waarderen of dat ze toch onderstaande foto waarbij de kijkrichting wel 'klopt' toch mooier vinden.

Standaard compositie
Jonge ree in 'standaard' compositie.

Een andere compositie keuze waar mensen misschien vreemd van opkijken in de bovenstaande foto's is de keuze voor veel 'loze' ruimte rondom het diertje. Deze foto's zijn geen uitsnedes, dus ik zou qua megapixels nog prima een uitsnede kunnen maken. Toch vind ik zelf dat wanneer ik een deel van de foto wegsnijd ik hiermee de foto eigenlijk saaier maak.

Vanwege het hoge standpunt dat ik hier kon krijgen heb ik totaal geen lucht in beeld, maar alleen een veld vol met grassen die hoger groeien dan het diertje zelf. Hierdoor vind ik zelf dat de ruimte en omgeving de nietigheid van zo'n jonge ree alleen maar versterken. Daarnaast toont het ook een stukje van het leefgebied van een ree.

Cursus Herfst- en Macrofotografie

Heb je zin om ook eens een poging te wagen om met herfst- of macrofotografie aan de slag te gaan? Ik denk dat mijn cursus herfstfotografie en cursus macrofotografie voor Photofacts Academy een hele mooie start kan zijn en volop kan inspireren om zelf het veld in te gaan en mooie macrofoto's te maken.
Johannes Klapwijk

Over de auteur

Johannes Klapwijk heeft zich al een jaren intensief toegelegd op natuurfotografie. In het voorjaar en de zomer ligt de nadruk op macrofotografie. Maar ook grotere onderwerpen binnen de natuurfotografie boeien: van vogels tot landschappen.
Johannes verzorgt ook workshops in natuurfotografie.

10 reacties

  1. EdC
    Profiel EdC schreef op maandag 14 september 2009 om 20:18  | reageer

    Het maakt niet veel verschil uit of je nu dieren fotografeert of dingen in de openbare ruimte. Laat de habitat een rol spelen en de foto wordt al snel interessanter om te bekijken dan een foto van het onderwerp. Foto's van auto's, treinen, vliegtuigen, huizen die alleen maar een auto, trein, vliegtuig of huis laten zien, die ergeren mij niet, maar ik vergeet ze ook weer snel.
    Deze oefening is wel weer een leerzame les. Is de vierde wel zo standaard?

  2. Charles
    Profiel Charles schreef op maandag 14 september 2009 om 20:19  | reageer

    De derde foto kan inderdaad wel. Ik denk dat het niet alleen een 'eigenwijze compositie' is die gevoelsmatig kan maar ergens toch ook heel aardig volgens de regeltjes is.
    De pose van het dier in de vierde foto is wel ietsje mooier maar de stand van de kop in de derde foto is uiteraard functioneel. Door de compositie/kadrering ligt er voor het dier, dat in de derde foto overigens precies op de diagonale lijn tussen de linkerboven- en rechteronderhoek staat, een grote vluchtroute in het verschiet. Weinig kijkruimte resulteert hier in veel vluchtruimte. En daarmee heb je de gedachte van de reebok aardig verbeeld.

  3. Rolograaf
    Rolograaf schreef op maandag 14 september 2009 om 21:43  | reageer

    prima stuk! kan me er helemaal in vinden. Wat een fantastische manier om op wild te schieten hè?

  4. baarr
    Profiel  baarr schreef op maandag 14 september 2009 om 21:52  | reageer

    Het "uit het beeld kijken"-effect is in principe ook nog aanwezig als je het onderwerp linksboven zou plaatsen. Maar het originele beeld heeft veel meer diepte.

  5. Niels
    Profiel  Niels schreef op maandag 14 september 2009 om 22:06  | reageer

    Hoi Johannes,

    Ik moet zeggen dat ik de 3e foto inderdaad een stuk spannender vindt dan de 4e foto.
    Oortjes gespitst goed kijkend naar wat er gebeurt.
    Het is altijd goed om de "gouden" regels in gedachten te houden, maar soms doet een plaat het net leuker als die ff gedeeltelijk vergeet..

  6. Frank
    Frank schreef op maandag 14 september 2009 om 23:00  | reageer

    Leuk om eens op die manier een compositie te analyseren!

    De vragen rond kadrering in de derde en vierde foto doen mij denken aan de verschillende 'assen' bij het filmen. Daar is een gouden standaard dat als er twee personen in beeld zijn, je met de filmcamera de zgn 'dramatische as' niet mag overschrijden, omdat dit de kijker in verwarring brengt. De dramatische as is de lijn tussen deze twee personen. Over deze lijn vindt 'het drama', de interactie tussen beide personen plaats. Als je die met de camera zou overschrijden, staan de personen voor je gevoel ineens 'andersom' (denk maar aan een voetbalwedstrijd: als je in de eerste helft ineens van de andere kant zou filmen, spelen ze plotseling de verkeerde kant op!). Echter: zo simpel is het niet. Er zijn meer lijnen: niet alleen de lijn tussen twee personen, maar ook de lijn waarlangs zij bewegen (bewegingsas) of waarlangs zij kijken (bijvoorbeeld ineens naar iets buiten beeld). Dat brengt geeft mogelijkheden om met de verschillende assen te spelen.

    Daarin zie ik dus een parallel met deze foto en kadrering van het hert: weliswaar kijkt het hert naar rechts op de derde foto, ('tegen de regel'): zijn looplijn (vluchtlijn) is wel degelijk naar links. Probeer maar eens een andere uitsnede waar het hertje van de derde foto links in beeld staat: dan mis je die vluchtlijn toch echt.
    Overigens, subtiel maar volgens mij toch van invloed: op de derde foto staat het hertje net iets meer de foto in waardoor ook de kijkrichting iets meer ruimte heeft.

  7. Robbie Veldwijk
    Profiel  Robbie Veldwijk schreef op maandag 14 september 2009 om 23:28  | reageer

    Deze dingen blijven altijd en discussiepunt, want de één vind dit en de ander juist weer niet. Het belangrijkste vind ik is dat je doet wat je wil en wat jezelf aanspreekt. Feedback kan en moet je soms wat mee doen maar tocht zal iedereen echt zijn eigen ding moeten doen!

  8. BBasje
    Profiel BBasje schreef op maandag 14 september 2009 om 23:41  | reageer

    Ik denk inderdaad dat Frank het punt helemaal te pakken heeft... Neem zijn verhaal samen met de blik van het dier die toch een beetje verschrikt buiten beeld kijkt en denk daar een mogelijk gevaar bij dan heb je toch ineens niet echt een lege ruimte in de rest van de derde foto maar een heel belangrijk deel namelijk de vlucht route.

    Zelf ben ik nog niet zo lang bezig met fotografie en ben ik al een tijdje met dit onderwerp aan het stoeien vind het daarom ook leuk dat hier weer terug te zien. De regels kennen is belangrijk, of je je er aan moet houden is een ander. Maar je kunt ook creatief zijn in het toepassen, zoals je eigenlijk doet door niet de kijklijn maar de vluchtlijn in de foto te laten zien.

    Leuk artikel! En inderdaad kan ik mij er soms ook aan storen als een foto niet volgens de regels gemaakt is en dat juist wel een toevoeging zou kunnen zijn.

  9. Johannes Klapwijk
    Profiel  Johannes Klapwijk schreef op dinsdag 15 september 2009 om 08:05  | reageer

    Leuk om te lezen dat het artikeltje wat losmaakt hier en dat mensen uitgebreid reageren, dat was wel waar ik op hoopte vrolijk

    Het stukje van Frank is voor mij iets wat ik nog nooit ergens echt heb gelezen, maar iets waar ik me goed in kan vinden. Erg leuk om te lezen vrolijk

  10. Frank
    Frank schreef op woensdag 16 september 2009 om 16:55  | reageer

    @BBasje & @Johannes Klapwijk: dank, was precies mijn bedoeling.

    Mijn kennis komt uit het boek 'Films maken' van Roemer Lievaart. Filmen is hoewel op een aantal punten vergelijkbaar met fotografie (belichting, basiscompositie, focus & scherptediepte) toch ook essentieel verschillend van fotografie. Beweging, interactie, verhaal, geluid, scenario, muziek, montage... erg bewerkelijk allemaal. Ik ben niet veel verder dan het stadium vakantiefilmpjes overigens... Maar wel leuk om te lezen!

    Erg leuk vond ik enkele paragrafen over de geschiedenis van het filmmaken: was dit in eerste instantie eigenlijk niet meer dan kiekjes achter elkaar (bewegende fotografie dus eigenlijk), later werden er de titelkaarten tussen gevoegd: voor de stomme film de enige mogelijkheid om dialoog toe te voegen. Geniaal was de filmer die op enig moment een scene had van een vrouw die een muis ziet, van plan was om een titelkaart "Eek! A mouse!" tussen te voegen, maar in plaats daarvan bedacht : "waarom zet ik daar niet een woest kijkende muis tussen?" Waarna de vrouw in kwestie rustig flauw kon vallen. Bedrieglijk simpel, maar bedenk dat maar eens als dat nog niet bestaat!

    Tot slot nog een wijze les van Lievaart met betrekking tot regels (in dit boek vooral de regels over de dramatische as): ze zijn er niet voor niets, zorg dat je ze kent en goed kent. Pas dan kun je ze eventueel ook weer loslaten maar dat is dan een bewuste creatieve keuze.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk
Sportfotobijbel
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.299 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord