Full-frame sensor vergeleken met een crop sensor

zaterdag 26 september 2009, 09:08 door Ed Coenen | 26.707x gelezen | 10 reacties

Elja kocht als back-up een 'oude' 5D van Canon. Een full-frame camera en dat vindt hij heel wat anders dan een crop-camera. Gelijk heeft-ie. De afgelopen dagen heb ik de verschillen maar eens in de praktijk opgezocht. Het werd een kleine ontdekkingsreis.

Voor de duidelijkheid, met een crop camera bedoelen we camera's die beschikken over een sensor van het APS-C formaat. Deze sensoren zijn een factor kleiner dan het formaat van een negatief (36mm). Hierdoor zijn ze goedkoper te produceren en daardoor is een cropcamera goedkoper. Bij een zogenaamd full-frame camera is de sensor even groot als het negatief uit een oude 'analoge' filmcamera.

Voor de eerste vergelijkende proef heb ik een geleende Canon 350D in de instelling 24 en 35mm op statief gezet, gevolgd door mijn eigen 5D mkII met dezelfde brandpuntsafstanden. De plaats van deze proef is onze keuken. Het statief staat hier voor alle foto's opgesteld op een meter van de pan, gelijk ook het scherpstelpunt. Het resultaat is een bijna standaard beeld om de verschillen te demonstreren.

Ik heb ooit besloten dat mijn volgende camera een full-frame zou worden omdat ik binnen bedrijven in beperkte ruimten van kantoren, productieruimten en magazijnen de crop een beperking vond. Ik kon, in vergelijking met het tijdperk van de kleinbeeldfilms, minder in beeld brengen.

Om te onderzoeken wat nu dat verschil is heb ik een paar foto's gemaakt van een blok bureaus in een modern kantoorlandschap van grijs beton, witte bureaubladen en zwarte stoelen en zonwering. Hier heb ik de full-frame camera opgesteld op twee mater van de voorste stoel. Het resultaat zijn de foto's rechts. Boven op 35mm, onder op 24 mm.

Vervolgens ben ik twee meter naar achter gelopen (verder kon niet) en heb met de crop-camera opnieuw foto's gemaakt op 35 en 24mm. In beide gevallen ben ik uitgegaan van de 24mm om het totaalbeeld te krijgen, met inzoomen op 35mm. Om het beeld niet onnodig te beïnvloeden, is de hoogte van het statief en de horizontaalstelling van de statiefkop gelijk gehouden. Diafragma hier steeds ingesteld op f/11.

links crop, rechts full frame

De grootte van een sensor en de afstand van het glas tot de sensor hebben invloed op de dieptescherpte. Bij een compact camera is al snel alles scherp. Wie dat gewend is en overstapt op een spiegelreflex moet even slikken. Het beeld valt dan knap tegen. Wie van een compact overstapt op een full-frame moet zich vertwijfeld afvragen of hij daaraan zoveel geld heeft uitgegeven.

De keukenfoto brengt dat verschil aan het licht. Links de crop-versie, rechts full-frame. Bij diafragma 16. Dit verschil heeft weinig te maken met de kwaliteit van het objectief. Op de geleende crop-camera zit een consumentenlens, op de full-frame een professionele versie van Canon.

De verschillen zijn wetenschappelijk te onderbouwen. Zelf verklaar ik het vanuit de praktijk. Loop je van het onderwerp af, dan neemt het gebied van de dieptescherpte altijd toe. En met een cropcamera sta je relatief al verder van het onderwerp om de plaat te maken.

Conclusies
Een crop-camera geeft een ander resultaat dan een full-frame. 'Croppen' is designer-taal voor het maken van een uitsnede en in deze foto's is dat duidelijk. Een crop-camera levert een uitsnede uit het full-frameformaat. Je ziet dat het best in de keukenserie, waar het statief op een vast punt heeft gestaan.

Een voordeel van full-frame is dat je dichter op het onderwerp kunt staan en dan een zo breed mogelijk veld kan zien. Als je weinig ruimte hebt, dan kan dat nuttig zijn. De kantoorserie laat zien dat dat wel gevolgen heeft voor het totaalplaatje. De groothoek-effecten zijn overduidelijk zichtbaar.

De cropcamera behoudt enkele voordelen ten opzichte van full-frame. Een grotere dieptescherpte komt je misschien van pas bij macro-opnames. En de tele-effecten van een 'uitsnede' bieden voordeel bij het maken van foto's van dieren of andere objecten ver weg, zoals vliegtuigen. De beperkte scherptediepte van een full-frame komt je dan weer meer van pas bij portretten. Bij een crop heb je snel de achtergrond ook nog scherp in beeld; bij een full-frame is de scherpte voorbij het hoofd snel verdwenen.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Ed Coenen is onder meer reportagefotograaf. Hij ziet zijn foto's afgedrukt in tijdschriften.

10 reacties

Niels schreef op zaterdag 26 september 2009 om 09:19 | reageer
Leuk interessant stukje!
Ik heb nu een crop, maar de fullframe staat al op mijn verlanglijstje

gast schreef op zaterdag 26 september 2009 om 12:35 | reageer
Ander verschil tussen beide is dat je bij full frame eerder last hebt van de onscherpte van lenzen aan de rand van het beeld en van vignettering, terwijl de cropcamera profiteert van de sweet spot van de lens (het scherpst in het midden) door de beelduitsnede. En op de full frame passen niet alle lenzen (zoals EFS bij Canon) en als je ooit gaat overstappen van crop naar FF geeft een 200 mmm tele een sterker tele-effect (door de uitsnede) dan op FF waar je dan liever 300 mm zou hebben. Goed om rekening mee te houden bij aanschaf van lenzen.

tonv schreef op zaterdag 26 september 2009 om 15:06 | reageer
Helder onderbouwd stuk Ed. De voor- en nadelen van zowel crob als full frame zijn duidelijk verwoord en geillustreerd. Hele goede informatie voor pro's die een full frame upgrade overwegen.
@gast
Vooral groothoeklenzen hebben snel last van onscherpte aan de randen op een full frame DSLR. Op Photozone wordt de populaire Canon EF 17-40 f/4L op een crob als uitstekend gekwalificeerd terwijl de lens op een full frame zeer middelmatig presteert. Een significant verschil! De enige groothoeklenzen die op een full frame excelleren zijn een paar Canon en Zeiss primes en de Nikkor 14-24 f/2.8 zoom. Konden ze die laatste bij Canon maar maken...

EdC schreef op zaterdag 26 september 2009 om 15:55 | reageer
@gast. Vignettering is niet altijd een probleem. Zelfs bij 16mm met filter heb ik geen zichtbare vignettering. Een aantal moderne camera's kent de eigenschappen van de (eigen merk)objectieven en corrigeert automatisch.

Henk Hulshof schreef op zondag 27 september 2009 om 12:30 | reageer
Zeker een interessant stuk! (vooral voor de genen die overwegen naar ff over te stappen).
Wel jammer dat er alleen naar 'uitsnede' en scherptediepte is gekeken.
Ik ben eigenlijk nog meer benieuwd naar verschillen in helderheid, contrast, ruis etc. tussen een ff- en cropcamera.

EdC schreef op zondag 27 september 2009 om 14:45 | reageer
@Henk Hulshof. Er valt natuurlijk veel meer te vertellen over de verschillen. Voor een deel is dat al gebeurd en voor een ander deel zal dat vast nog wel gebeuren. Maar ik beperk mij in dit verhaal tot een onderwerp waar ik de laatste tijd wat dieper in ben gedoken. Om bij het onderwerp te blijven: ik heb op het 'hele verhaal' een crop uitgevoerd.

nldazuu schreef op zondag 27 september 2009 om 22:57 | reageer
Ha die Ed!
Interessant artikel. Ik blijf voorlopig lekker 'croppen'! eerst leren dan de prof leauge in!
//Dave

EdC schreef op dinsdag 29 september 2009 om 00:22 | reageer
Dave, jouw portfolio op flickr mag er zijn. Blijf lekker croppen. En blijf voorlopig lekker Reflexen verkopen.

fotodimi schreef op zaterdag 8 mei 2010 om 11:32 | reageer
Ik heb nu een Eos 40 D van Canon een cropversie dus. Ik overweeg een 1 D mark III te kopen. Het is dan gewoon de truc om mijn groothoek op de 40D te laten zitten en mijn tele 70-200 op mijn 1 D te steken.

Pittig detail voor diegene die zich duur matriaal willen aanschaffen. De canon 1 D mark IV is een crop.

EdC schreef op zaterdag 8 mei 2010 om 12:16 | reageer
@fotodimi. Wat is nu de 'truc'? Ik ben benieuwd naar jouw toelichting. Ik ken meer fotografen die twee (crop)camera's hebben, met daarop uiteraard een verschillende lens. En waarom opnieuw een crop-camera geen 5D mkII, bijvoorbeeld? Van mij mag je, maar ik hoor graag de beweegredenen voor investeringen.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman

Van Beeld naar Kunst met Micky Hoogendijk

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.165 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Full-frame sensor vergeleken met een crop sensor