Mijn gevecht met analoge fotografie

Michiel, je zou eens naar die Amerikaanse fotograaf moeten gaan in Nijmegen waar hij woont. Er is enkele jaren geleden ook een interview gemaakt met hem bij Photofacts Academy. Hij werkt voornamelijk analoog. Hij heeft ook een winkeltje waar hij allerlei materiaal verkoopt voor de analoog fotograaf.

Ik ben al zo oud dat ik meer dan de helft van mijn fotografische leven analoog heb geschoten. Als jonge twintiger in het weekend lokale sport fotograferen, dan snel de doka in en op zondagavond de prints bij de redactie inleveren — dit alles om de aanschaf van mijn prijzige Nikon F3 terug te verdienen. Die doka had toen al niks magisch voor mij, ik vond het een noodzakelijk kwaad. Iets wat overigens niet is veranderd: ook nu nog hik ik na een dagje fotograferen aan tegen de tijd die ik in Lightroom moet doorbrengen.

Na de introductie van digitaal heb ik er nog een tijdje film naast gedaan. Vooral omdat ik de look van mijn favoriete analoge camera — de Holga — digitaal niet kon reproduceren. Maar uiteindelijk kon ik de oplopende kosten voor mezelf niet meer rechtvaardigen.

Ik snap dat jongeren die met digitaal zijn opgegroeid het leuk vinden om met film te experimenteren. Het helpt ook om bepaalde technieken bij te schaven. Maar voor mij is het een afgesloten hoofdstuk. Been there, done that.

Voor “slow photography” haal ik nog wel eens een gedateerde digitale camera uit een la. Langzame AF en de tijd voor het opslaan van een raw bestand halen het tempo er ook flink uit.

Ik vrees dat ik al nooit zo'n fan was van doka-werk (wel gedaan hoor) en schoot daarom meestal op diafilm. Dat heb ik in het begin van de eeuw geleidelijk ingeruild voor digitaal, eerst met eenvoudige digitale compactcamera naast analoge reflex en daarna met digitale reflex. Ik heb niet echt last van nostalgische gevoelens, maar merk ik dat ik digitale fotografie vaak nog bedachtzaam benader, net als vroeger de analoge fotografie. De analoge camera's staan leuk tentoongesteld in een vitrinekast.

Ik vind mijn Canon A1 en Zenza Bronica S2A nog altijd geweldig. Ik ben altijd fan van diafilm geweest (Kodak Ektachrome). Als ze al verkrijgbaar zijn zijn ze eigenlijk onbetaalbaar geworden. Ik zou graag ecologisch ontwikkelen en afdrukken maar tijd ontbreekt. Mijn FujiFilm XT-3 is mijn digitale camera. Maar die gebruik ik dan weer te weinig om daar bevredigende resultaten mee te behalen. Ik begrijp dus je struggles.... heel goed...

Rondom gebruiksvoorwerpen van enige leeftijd ligt immer een sterke voedingbodem voor nostalgie. Zo groeit daar ook de “magie” van traditionele fotografie wat ik een betere term vind omdat toen er alleen maar fotorolletjes bestonden we niet spraken van Analoge fotografie. Maar van fotografie. We kunnen spreken van toen nu. Zoals bekend heeft zich daartussen een technische (R) evolutie voltrokken. Gelukkig wordt het er in
Musea en tijdschriften vermeld wanneer het een “analoog” proces en resultaat betreft anders zou je onmiddellijk denken dat het digitaal zo gemaakt is. Komt de zo gezochte magie tot recht in het geschoten beeld ? Zal moeilijk zijn. De magie zal m zitten in de beleving bij het maken. Het geluid, het materiaal, de mechanieken, de handgeschreven receptuur de geur. ….Daar is niks mis mee en ook fijn om te doen maar dat is een speciale afdeling binnen de hedendaagse fotografie. De museumafdeing zou ik willen zeggen.

Beste lezer,
wat een uiteenzetting over analoge fotografie. Ik ben op m’n 8e jaar zo’n beetje in de z/w doka met mijn vader en een oom begonnen om zelf z/w negatieven te ‘contacten’ en te ontwikkelen. ‘K ben nog steeds gecharmeerd van z/w foto’s. Ik heb nu inmiddels zelf een hele nostalgische verzameling opgebouwd van o.a. eigen Nikon kleinbeeld, Hasselblad(6x6), Fujifilm(6x8) t/m Linhof en Cambo(4x5/5x7inch) camera’s. Stuk voor stuk juweeltjes van fijn-technisch optischapparatuur. Heel wat anders dan dat karakterloos en ‘stomzinnige’ digitale apparatuur. Mijn tegenwoordige populaire digitale camera is een Fuji XP-Pro2 met voornamelijk een aantal prime lenzen. Lekker handzaam en lichtgewicht, bovendien ook nog bij de tijds, spiegelloos!

Ik ben echt overgestapt op digitaal, nadat ik vond dat veel van mijn dia's gemaakt tijdens een mooie reis in 2004, niet meer de kwaliteit hadden die ik gewend was. De kleuren waren niet meer zo sprankelend en soms was er een kleurzweem. Het verhaal ging destijds dat er ernstig op zilver bezuinigd werd en dat dit de oorzaak was van de achteruitgang.

Herkenbaar. Maar probeer nu bewust zo nu en dan zonder digitale camera op stap te gaan... heb wel wat fomo dan... maar schiet zo wel wat rolletjes vol eindelijk.

Ik ben ook begonnen in de doka, met een Mamiya Sekor 1000 DTL en later met een Canon A1 en AE1. De Mamiya is gesneuveld bij de rellen in Parijs in 1968, waar ik als broekie dacht leuke foto's te kunnen maken; maar ik had al wel een paar leerpunten opgedaan: een dubbel belicht rolletje en dus ook een onbelicht rolletje. Voor mijn afstuderen - onderzoeken naar de beleving van binnensteden - duizenden foto's afgedrukt, en uren de dampen in de doka's opgesnoven. Ook een kleurendoka geprobeerd, maar dat was toch vooral frustratie. Voor mij is dat een afgesloten periode, nog wat nostalgie, maar het was ook aardig vervuilend met alle chemicaliën. Grootste voordeel van digitaal vind ik dat je direct ziet wat het resultaat is. Ik heb binnenkort een shoot met modellen in een kasteel, en dat kan ik niet overdoen. Dan ben ik erg blij met digitaal. Mijn frustratie zit meer in de selfies: een portret met een smartphone vind ik een aanfluiting - ik ben nog steeds gewend om portretten met 85-130 mm te doen-, maar ja, het is wel direct mee te nemen en dat directe resultaat vinden veel modellen belangrijker dan kwaliteit... Maar als iemand nog een ontwikkeltank, een changing box, etc. wil, dan sta ik dat graag af...

Fotografie is al bijna 50 jaren mijn hobby. Altijd beperkt geweest door een smalle beurs maar was wel actief bezig. In het analoge tijdperk had ik 2 body's , een Ricoh KR10 en een Ricoh KR5. Daarbij wat prime lenzen van Tokina. Ik deed vooral modelfotografie. Een camera met een diafilm en de andere met een zwart-wit film van Ilford. Ik had geen eigen doka.
Zo midden jaren 90 tot 2004 lag de hobby stil. In 2004 stapte ik over op digitaal met een goedkope compactcamera. Dat gaf weinig voldoening en ik kocht al snel een Canon Eos 400D. Daarmee fotografeerde ik veel en ging me ook bekwamen in het gebruik van Photoshop en ik gebruik dat nog altijd.
Via de Canon Eos 600D, 70D en 80D ben ik nu bezig met de Canon Eos R7.
Ik vind de digitale fotografie een zegen. Afgezien van de aanschaf van de apparatuur is het een stuk goedkoper geworden. Een doka is niet meer nodig. Je kan de foto's nu prima zelf nabewerken op de computer. Hierdoor is het voor meer mensen bereikbaar geworden om zelf ermee bezig te zijn een foto naar eigen smaak na te bewerken.
Ik zie echter wel één groot nadeel. Voor mijn gevoel ik de ontwikkeling van Ai in de fotografie te ver aan het doorschieten.
Een ding valt mij trouwens op: Al mijn favoriete fotografen zijn vrijwel allemaal analoge fotografen??