Het verschil tussen bestandsgrootte en resolutie

maandag 3 juli 2023, 20:10 door Nando Harmsen | 4.298x gelezen | 11 reacties

Megabytes, megapixels, resolutie, bestandsgrootte, bestandsformaat. Het zijn termen die je in de war kunnen brengen. Hoe kan een 24 megapixel foto soms 30 megabyte zijn en andere keren slechts 3 megabyte? Is een foto dan ook kleiner dan 24 megapixels, of toch niet?

Dit alles geeft vaak verwarring en er is vaak onbegrip. Hier is natuurlijk een logische reden voor. Weet jij wat die reden is, dan is dit artikel niet voor jou. Vind je het verwarrend? Lees dan verder. Aan het eind zal je er meer van begrijpen.

Een uitgangspositie, waar gaan we kijken?

Ik wil wel een uitgangspositie nemen om het makkelijker te maken. Hiervoor neem ik een Nikon Z 6II als voorbeeld, een camera die een 24 megapixel sensor heeft. De foto's van deze camera hebben 6.000 x 4.000 pixels.

De foto van Bruc, gemaakt met de Nikon Z 6II. Dit is natuurlijk niet de originele foto. Deze is geschikt gemaakt voor gebruik op internet.

Met deze camera heb ik de bovenstaande foto van onze hond Bruc gemaakt. Deze foto zal de basis zijn voor alle de uitleg.

Resolutie

Resolutie betekent het onderscheidend vermogen. Hoeveel detail kan de foto laten zien? Hiervoor zijn pixels nodig, hoe meer pixels hoe kleiner de details zijn die je kunt onderscheiden in een foto. De Nikon Z 6II heeft er 6.000 op de langste zijde, en 4.000 op de kortste zijde van de foto.

De Nikon Z 6II geeft je een foto van ongeveer 6.000 x 4.000 px. Dit is de resolutie, want het bepaald hoeveel detail je kunt vastleggen. Maar je kunt kiezen tussen opslaan in raw formaat, of in jpeg bestandsformaat in verschillende kwaliteiten.

De Nikon Z 6II heeft een hogere resolutie dan een camera die foto's maakt met 3.000 x 2.000 pixels. Immers, de foto heeft 2x zoveel pixels aan de langste zijde, en 2x zoveel aan de kortste zijde. De resolutie is 4x zo groot. Heb je een camera met 9.000 x 6.000 pixels? Dan heeft die camera meer resolutie dan de Nikon Z 6II.

Natuurlijk kan je een 6.000 x 4.000 pixels foto verkleinen naar 3.000 x 2.000 pixels. Dat betekent dat je dan de resolutie van de foto verminderd. Je kunt dan niet langer zoveel details zien als bij het originele beeld.

Het verkleinen van een foto is het verminderen van het aantal pixels.

Je kunt echter niet eenvoudig een foto met 3.000 x 2.000 pixels vergroten naar 6.000 x 4.000 pixels. Details die bij de lagere resolutie niet in de foto te zien waren, verschijnen ook niet in de vergrote foto. Ik laat de slimme software van tegenwoordig die er dingen bij verzint even buiten beschouwing.

Het aantal pixels dat een foto aan de zijden heeft, wordt ook wel eens afbeeldingsgrootte genoemd. Verwar dit echter niet met bestandsgrootte. Want dat is iets heel anders.

Megapixels

Het aantal megapixels is niets meer dan een andere benaming voor resolutie. Het is de totale hoeveelheid pixels op een sensor. Vermenigvuldig het aantal pixels op de langste zijde met het aantal pixels op de korte zijde. De uitkomst is het aantal megapixels, afgekort MP en soms simpelweg met de hoofdletter M.

Een voorbeeld is de foto van 6.000 x 4.000 pixels. Vermenigvuldigen je deze twee getallen, dan krijg je 24.000.000 pixels. Een miljoen wordt ook mega genoemd. Dit betekent dat de 24 miljoen pixels ook 24 megapixels genoemd kan worden.

Het verschil tussen een 24MP en 6MP foto. Het zal duidelijk zijn dat de grote resolutie meer details zal laten zien.
Neem ik de foto van 3.000 x 2.000 pixels, dan zal het vermenigvuldigen van deze twee getallen aangeven dat het om een 6 megapixel foto gaat. Zoals we gezien hebben, is dat dus 4x zo klein.

Bestandsgrootte en megabyte

Foto's worden opgeslagen op een geheugenkaart of harde schijf. De ruimte die nodig is wordt gemeten in bytes. Duizend bytes is een kilobyte, afgekort KB. Duizend kilobyte is een megabyte, afgekort MB. Duizend megabyte is een gigabyte, afgekort GB).

De hoeveelheid ruimte die je foto nodig heeft wordt bestandsgrootte genoemd. Dit is afhankelijk van veel factoren. Het aantal pixels is van belang, net als de hoeveelheid details die er in een foto te zien zijn. Een ander grote bepalende factor voor de bestandsgrootte is het bestandsformaat.

Bestandsformaat

Nu wordt het wat lastiger. Je kunt een foto in verschillende bestandsformaten opslaan. In de camera kan dat een raw en een jpeg bestand zijn. Op de computer kan je bovendien kiezen voor een TIFF, DNG, PNG, of een Photoshop bestand (PSD). Er zijn er nog veel meer, maar dit zijn de meest voorkomende.

Ik heb de 24 megapixel foto opgeslagen in verschillende bestandsformaten. Je ziet de verschillen in bestandsgrootte.

Elk bestandsformaat is uniek, waardoor dezelfde 24 megapixel foto van 6.000 x 4.000 pixels een andere bestandsgrootte kan hebben. Mijn voorbeeldfoto in raw bestandsformaat is 30,2 megabyte. In TIFF formaat varieert dit tussen 37,1 en 146,1 megabyte. Een bewerkt Photoshop bestand met lagen en maskers is maar liefst 1.890 megabyte (1,89 gigabyte).

Zoals in het screenshot te zien is, is de bestandsgrootte van een jpeg het kleinste. Het varieert tussen de 16,2 megabyte en 0,93 megabyte (930 kilobyte). Dit komt omdat jpeg de mogelijkheid heeft om de het bestand als het ware in te pakken. Hoe verder je het inpakt, hoe kleiner de bestandsgrootte. Dit heeft echter wel invloed op de kwaliteit van de foto.

Links een jpeg bestand van 24MP opgeslagen in een kleine bestandsgrootte van 0,96 MB, naast een jpeg bestand van 24 MP opgeslagen met een bestandsgrootte van 16 MB. Let op het kwaliteitsverschil in deze uitsnede.

Een paar voorbeelden

De foto van 6.000 x 4.000 pixels in een raw bestandsformaat heeft een resolutie van 24 megapixels en een bestandsgrootte van 30,2 megabyte.

Die foto wordt als een jpeg bestandsformaat met lage kwaliteit opgeslagen, en heeft dan een bestandsgrootte van nog maar 2,8 megabyte. De foto telt echter nog steeds 6.000 x 4.000 pixels, en heeft daarom nog steeds een resolutie van 24 megapixels.

Vervolgens wordt de foto verkleind naar 3.000 x 2.000 pixels. De resolutie is kleiner geworden, en is nog slechts 6 megapixels. Als ik de foto ga opslaan in het bestandsformaat jpeg met dezelfde lage kwaliteit, zal de bestandsgrootte nu 0,8 megabyte zijn (800 KB).

Ga ik dezelfde foto van 3.000 x 2.000 pixels opslaan als een 16-bit TIFF bestand, dan zal de foto vanwege dit bestandsformaat een bestandsgrootte hebben van 36 megabyte. Dit is een foto die 4x zo weinig resolutie heeft als het origineel, terwijl de bestandsgrootte toch groter is.

De bestandsformaten uit dit hoofdstuk met de bestandsgrootte bij zowel 24MP als 6MP resolutie.

Wat als ik een foto voor een doel moet opslaan

Voor normaal gebruik moeten de meeste foto's in het bestandsformaat jpeg opgeslagen zijn. Stuur je ze in voor een fotowedstrijd of iets vergelijkbaars, dan zijn er voorwaarden aan. Een voorbeeld is dat een foto maximaal 2.400 pixels aan de langste zijde mag zijn, en niet groter dan 1 MB.

Dat betekent dat je een foto moet verkleinen in resolutie tot 2.400 x 1.800 pixels. Vervolgens moet je het opslaan in het bestandsformaat jpeg.

Omdat de bestandsgrootte niet meer dan 1 MB mag bedragen, moet je bij het opslaan van de 2.400 x 1.800 pixels jpeg foto de compressie van de jpeg zo instellen, dat de bestandsgrootte niet meer is dan 1 megabyte.

Exportvenster in Lightroom Classic met de grootte ingesteld op 2400 pixels langste zijde, en een jpeg dat maximaal 1 MB groot mag zijn.

De foto waarmee dit artikel is begonnen, is een foto die opgeslagen is met een afbeeldingsgrootte van 960 x 639 pixels, in jpeg bestandsformaat. De foto is ingepakt met een kwaliteit van 60% zodat de bestandsgrootte slechts 203 kilobyte is.

Tot slot

Had je moeite met het onderscheidt maken tussen resolutie, bestandsformaten, bestandsgrootte, en al die dingen? Dan hoop ik dat het met dit artikel wat duidelijker is geworden.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

11 reacties

Donald Willemsen schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 10:44 | reageer
Nando, ik mis iets in jouw verhaal. Het kan aan mijn boeren verstand liggen. Dus verwijt me het niet. Ik heb een Canon Eos R7. Die heeft een 32MP sensor. Als ik daarmee een foto maak en die opslag op de pc, dan geeft het een aantal pixels aan voor de langste en de kortste zijde, bijvoorbeeld 8000x4000. Als laatste wordt ook de resolutie aangegeven en die staat dan op 240 pixels per inch. De resolutie is onder andere bepalend hoe een afdruk eruit gaat zien als je een afdruk op een bepaald formaat afdrukt.
Om een foto op een beeldscherm te laten zien heb je in de regel maar 72 pixels per inch nodig.
Kun jij me nu nog eens uitleggen over welke resolutie je het dan hebt?

Nando schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 11:53 | reageer
De term DPI en PPI heeft niets te maken met de resolutie van je camera of met de afbeeldingsgrootte.
PPI en DPI heeft het over de resolutie van een print of een scherm weergave.

Marlies Pennings schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 13:22 | reageer
Is er ook een cursus over fotograferen met de mobiele telefoon. Kan je daarmee ook opslaan in een RAW formaat of gaat het automatisch in jpeg. De laatste iPhone 14 Max heeft wel een mooie camera aan boord volgens mij.

Elja Trum schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 14:21 | reageer
We hebben twee cursussen over fotograferen met je smartphone:

- Verslaglegging met je Smartphone
- Cursus Smartphonefotografie

En ja, je iPhone 14 heeft ook een RAW formaat dat je kunt gebruiken.

A.J.J.Maas schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 15:13 | reageer
Beste Nando, mogelijk zou je nog kunnen toevoegen waarom je een foto in TIFF of PNG formaat als amateur zou willen opslaan. En wat dan de voor en nadelen zijn als bv fanatiek fotobewerker bent.

Nando schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 15:17 | reageer
Dat valt buiten de scope van dit artikel. Maar het is wel een leuk onderwerp voor een ander artikel. Wanneer gebruik je welk bestand.

gast schreef op dinsdag 4 juli 2023 om 19:18 | reageer
Dankjewel Nando!
Ik was er intussen zelf wel zo'n beetje uitgekomen hoe het precies zit, maar ht is heel prettig alles in één artikel nog eens overzichtelijk bij elkaar te hebben.
Nog even een opmerking:
Ik heb ontdekt dat, als je foto's op een groter formaat wilt afdrukken, je dan in je export bij LRC het formaat moet vergroten. Normaal sla ik op met 1920 pixels lange zijde resolutie 300 pixels, JPEG kwaliteit 100. Bij mijn fotoboek op A3 formaat kreeg ik steeds de melding dat de kwaliteit onvoldoende was voor het formaat van de foto. Toen heb ik het formaat verhoogd naar 3840 pixels lange zijde. Probleem opgelost. Het resultaat is zeer goed geworden.

Nando schreef op donderdag 6 juli 2023 om 11:22 | reageer
Beste gast,
Als je een foto met 1920px opslaat, heb je niet meer dan 1920 pixels. De instelling 300 DPI verandert dat niet. Sterker nog 1920 pixels met 92 DPI is exact hetzelfde.
Die 300 DPI is alleen een waarde die jou in staat stelt om te bepalen hoe groot jouw foto afgedrukt kan worden in die resolutie. Met 300 DPI is jouw 1920 pixels slechts 1920/300=6,4 inch groot in print. Dat is iets meer dan 16cm groot. Een afdruk op A3 in 300DPI heeft dus veel meer pixels nodig.

gast schreef op donderdag 6 juli 2023 om 11:43 | reageer
Nando, eerder antwoordde je mij het volgende: 'De term DPI en PPI heeft niets te maken met de resolutie van je camera of met de afbeeldingsgrootte.'
Nu las ik zojuist dat DPI of PPI weldegelijk iets met de afbeeldingsgrootte te maken hebben. Het bepaalt namelijk hoe groot je een afbeelding kan printen. In het voorbeeld van 'gast' maak je zelf het rekensommetje: '1920/300=6,4inch groot in print. Een afdruk op A3 in 300 DPI heeft dus veel meer pixels nodig.' Er bestaat dus weldegelijk een verband tussen de resolutie en de afbeeldingsgrootte.

Nando schreef op donderdag 6 juli 2023 om 11:56 | reageer
Je moet het verschil begrijpen tussen de resolutie van je camera en de resolutie van een print. Je kunt printen in 300 DPI, in 150 DPI of in 75 DPI. Je kunt zelfs in 600 DPI printen, als je wilt. Elk van die DPI waarden bepaald hoe groot jouw foto uit de camera geprint kan worden bij die resolutie.
Maar daarbij verandert de resolutie van wat je camera produceert niet. Als je foto 6.000 x 4.000 pixels is, zal dat altijd die hoeveelheid zijn.
Dat staat namelijk los van de print die jij gaat maken, en de resolutie van die print.

Ruurd van Dijk schreef op zaterdag 8 juli 2023 om 21:53 | reageer
De eeuwige DPI (PPI) misverstanden... Bijna niet uit te roeien! Ik heb begrepen dat dit zelfs nog steeds bij sommige opleidingen verkeerd onderwezen wordt... Maar goed uitgelegd, @Nando! Overigens denk ik dat Photoshop, met de zo prominente aanwezigheid van DPI velden als je de canvasgrootte wil instellen, bepaald niet meewerkt aan verheldering van dit begrip...

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Portretfoto's Bewerken in Lightroom Classic

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.164 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts