Tien tips voor het werken met modellen voor fotografen

vrijdag 28 december 2007, 16:59 door Elja Trum | 41.184x gelezen | 11 reacties

Voor het werken met modellen gelden een aantal ongeschreven regels. Vanzelfsprekend de gebruikelijke fatsoensnormen die je altijd in acht neemt, maar daarnaast zijn er een paar punten waar je extra op kunt letten wanneer je met een model aan de slag gaat. Door de onderstaande tien punten na te leven zorg je ervoor dat het werken met een model voor beide partijen een positieve ervaring blijft. Ik beschrijf de punten met als uitgangspunt een vrouwelijk model, maar uiteraard geldt precies hetzelfde bij een mannelijk model.

Werk met een contract
Werk altijd met een contract en zorg ervoor dat dit door beide partijen getekend is voordat je begint aan de shoot. Vermeldt op het contract ook wat er voor een foto's gemaakt gaan worden. Ben je van plan het model naakt op de foto te gaan zetten dan is dat natuurlijk prima, maar zorg er wel voor dat beiden dat van te voren weten en praat je model dus niet tijdens de shoot uit haar kleren. Een contract zorgt ervoor dat je beide weet waar je aan toe bent. Zet in het contract waarvoor je de foto's gaat gebruiken (publicatie op je website, in opdracht voor een klant, stockfotografie), vermeldt volledige adres en naam van het model en van jezelf en onderteken beide twee exemplaren zodat ieder zijn eigen contract kan bewaren.

Werk met een standaard contract en pas deze voordat je 'm uit print aan voor de specifieke shoot.
Download hier een model contract.

Bedenk vooraf wat je wilt gaan schieten
Wanneer je als fotograaf tegenover je model in de studio staat en je niet weet wat je wilt gaan doen leidt dat tot een onhandige en wellicht zelfs oncomfortabele situatie. Het model hoort graag hoe je hem of haar vast wilt leggen. Het is dus erg verstandig om vooraf te bedenken wat voor een foto's je wilt gaan maken. Beter is het zelfs wanneer de fotoshoot zelf niet het doel is, maar een specifiek beeld dat je in je hoofd hebt de aanleiding is om een shoot te plannen.

Werken met een thema is een goed manier om mooie resultaten te behalen en geeft je gedurende de dag een richting om in te werken. Er zijn allerlei verschillende thema's te bedenken. Een thema geeft ook houwvast voor het gebruik van accessoires. Je kunt hier dan vooraf goed over nadenken.

Heb je zelf geen duidelijke ideeën dan kan het handig zijn om vooraf foto's te zoeken die je mooi vind en deze uit te printen. Je kunt deze dan bij de hand houden tijdens de shoot. Die foto hoef je niet exact na te maken, maar het kan nuttig zijn een pose of een bepaalde belichting over te nemen. Het is vaak een mooi uitgangpunt en door te variëren met poses, uitdrukkingen, belichting en uitsnede kun je er perfect je eigen draai aan vinden. Groot kans dat je achteraf een prachtige foto overhoudt die nog maar weinig lijkt op je uitgangspunt.

Regel visagie / stylist
Voor een geslaagde shoot is gebruik van visagie en eventueel een stylist bijna onmisbaar. Met de juiste make-up komt je model veel beter uit de verf en ook een stylist kan belangrijk werk verrichten op het gebied van kleding en de setting.

Helaas is het vaak lastig om zonder extra kosten aan een visagiste te komen. Een model dat zichzelf goed weet op te maken kan een uitkomst zijn. Mocht je gevraagd zijn voor een shoot door het model dan kun je haar uiteraard de kosten voor de visagie laten betalen. Wanneer je zelf de shoot hebt geïnitieerd is dit niet zo netjes natuurlijk.

Zorg voor eten en drinken
Een fotoshoot neemt snel een aantal uur in beslag waarbij je meestal zo druk bezig bent dat je vergeet goed voor jezelf en het model te zorgen. Iets te drinken tijdens de shoot is onmisbaar en bij een langere shoot mag iets te eten ook niet ontbreken. Bij een korte shoot is het ook al lekker om wat snacks bij de hand te hebben.

Muziek in de studio
Wat altijd goed werkt om een model meer op haar gemak te stellen en te voorkomen dat het vervelend stil kan worden tijdens een shoot kun je muziek aanzetten. Persoonlijk ben ik er altijd voor om te kiezen voor muziek die door veel mensen als aangenaam ervaren wordt, dus geen hardcore house of klassieke muziek (ook al vind je dat zelf nog zo geweldig). Als het model aangeeft dezelfde muzieksmaak te hebben kan dat natuurlijk wel. Een algemene radiozender als Q-Music opzetten werkt altijd goed. De muziek is redelijk gevarieerd en actueel met weinig uitschieters buiten het popmuziek genre.

Zet de muziek ook niet te hard, je moet tenslotte communiceren met je model. De muziek kan op een zacht niveau als achtergrond aanwezig zijn. Uitzonderingen kunnen er natuurlijk ook zijn, de muziek kan wat harder als je bijvoorbeeld graag je model erop laat dansen voor wat actievere foto's.
Toon interesse in je model
Een model is ook maar een mens. Het is dus vriendelijk om voor de shoot samen een kopje thee te drinken en een beetje aan elkaar te wennen. Indien ze haar portfolio meegenomen heeft kun je die doornemen. Dat geeft je gelijk een aardig beeld van wat ze kan. Bespreek wat voor een foto's je wilt gaan maken en geef haar voldoende gelegenheid voor eigen inbreng.

Let er ook tijdens de shoot op dat ze het niet te warm of te koud krijgt. Door ook gezellig met je model te kletsen over van alles en nog wat gaat ze zich meer op haar gemak voelen; iets wat je zeker terug zult zien in je foto's.

Het spreekt voor zich dat je altijd vriendelijk moet zijn tegen je model. Wees ook beleefd en correct in emails en andere contacten voorafgaand aan en na een shoot.

Apparatuur op orde
Zorg ervoor dat je alles op orde hebt voordat je aan de shoot begint. Batterijen opgeladen, compact flash kaartjes leeg, een basis opstelling van je studioapparatuur en dergelijke. Maak ook een aantal testopname om te kijken of alles werkt zoals dat behoort te werken. Tijdens de shoot kun je beter maar niet teveel bezig moeten zijn met de technische details en het instellen van je apparatuur.

Voordat je voor de eerste keer aan een shoot begint is het dan ook verstandig eens te oefenen met wat objectfotografie. Je leert dan de instellingen van je camera en de studioapparatuur kennen zonder dat iemand op je zit te wachten wanneer het wat langer duurt.

Blijf van je model af
Ook voor het model is een fotoshoot spannend, zeker wanneer ze nog niet zoveel ervaring heeft. Ook een model met wat meer ervaring zal eerst aan je moeten wennen natuurlijk. Je hoeft je model in principe niet aan te raken tijdens het fotograferen. Mocht je dat wel doen, vraag dan op zijn minst eerst toestemming voordat je hem of haar aanraakt.

Wat mij betreft geldt deze regel niet altijd even strikt. Wanneer de sfeer ontspannen is kun je best een arm van je model positioneren of haar haren uit haar gezicht vegen. Gaat het echter over bijvoorbeeld naaktfotografie dan kun je beter maar wat meer afstand houden. Vraag eventueel een visagiste of meegekomen vriend(in). Om problemen achteraf te voorkomen is het altijd handig als er een derde persoon aanwezig is tijdens de opname.
Werk aan je portfolio
De beste manier om aan modellen te komen is natuurlijk door mooie foto's te maken. Bouw een portfolio op waar potentiële modellen naar kunnen kijken. Ze krijgen zo een goed beeld van je stijl en kwaliteit.

Als moderne fotograaf kun je eigenlijk niet meer zonder een website waarop bezoekers je werk kunnen zien en direct contact met je kunnen opnemen. Daarnaast is het leuk om ook in het kort wat over jezelf te vertellen en ook een foto van jezelf te tonen. Je bent daardoor gelijk niet meer een complete vreemde voor geïnteresseerden. Het is niet moeilijk om een eigen site op te zetten, er zijn voldoende gratis of in elk geval betaalbare diensten om eenvoudig aan de slag te kunnen. Het minste dat je kunt doen is een eigen Flickr profiel aan te maken. Hier kun je gratis je foto's tonen en een stukje over jezelf schrijven. Echt professioneel kom je natuurlijk pas over met een eigen domeinnaam.

Houd je portfolio op je website echter wel beperkt, het heeft geen nut om 200 foto's uit één sessie te plaatsen. Selecteer circa 10 a 20 top foto's uit alle foto's die je hebt en plaats die in een portfolio. Zowel op internet als een portfolio in afgedrukte vorm (bijvoorbeeld in een klapper) die je thuis bij de hand hebt om te tonen. Heb je veel (verschillende) foto's die je wilt tonen? Deel deze dan in in verschillende categorieën. Je kunt zo per categorie een tiental van je beste foto's laten zien.

Mocht je nog geen mooie foto's hebben om te kunnen laten zien, vraag dan vrienden of ze voor je willen poseren of volg een cursus. Bij een cursus leer je zowel de techniek als het omgaan met je modellen. Daarbij levert de cursus je waarschijnlijk een aantal mooie foto's op voor je portfolio.

Toon je resultaten
Het is leuk om zo nu en dan ook het model mee te laten kijken naar de resultaten. Mocht er een foto bij zitten die hij of zij niet geslaagd vind, verwijder deze dan gelijk. Je geeft het model hiermee aan dat je geen foto's zult gebruiken waarop ze niet voordelig uit komt. Ook als je zelf foto's terug kijkt en je komt langs een foto waarop je model duidelijk onvoordelig in beeld komt kun je deze direct verwijderen. Hoe meer mooie resultaten je aan je model kunt tonen hoe enthousiaster hij of zij zal zijn over de shoot.

Doordat je het vertrouwen zo verder op bouwt kun je ook meer doen met je model, die zal makkelijker een rare pose aannemen als duidelijk is dat niemand een eventuele mindere opname ooit te zien zal krijgen.

Modelfotografie

Voor iedereen die ook aan de andere kant van de camera staat schreef ik eerder dit jaar tien tips voor beginnende modellen.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Elja Trum is oprichter van Photofacts, online fotografiecursussite Photofacts Academy en het blog Teslafacts. Hij schrijft sinds 2006 over fotografie. Elja is ook auteur van boeken over zwart-wit-, flits- en portretfotografie.

11 reacties

NielsThijssen schreef op vrijdag 28 december 2007 om 20:39 | reageer
De hyperlink naar het modelcontract (voorbeeld) werkt niet, kan dat hersteld worden?

Johanna L schreef op vrijdag 28 december 2007 om 21:28 | reageer
Goed artikel. Helaas werkte de link naar het contract niet bij mij. Groet, J

Elja Trum schreef op vrijdag 28 december 2007 om 22:58 | reageer
Met mijn excuses, het wil helpen als ik het contract ook daadwerkelijk upload.
De link werkt nu.

H.G. Tan (hoogantan.nl) schreef op zaterdag 29 december 2007 om 00:44 | reageer
Modellen zijn net als mensen Iedereen is verschillend. De meeste regels zullen hier in het algemeen wel werken, maar omdat mensen anders zijn werkt het ook bij iedere fotograaf en/of model anders. Minimaal de helft van je regels heb ik meerdere malen overtreden. Dat wil niet zeggen, dat deze regels geen goede houvast zijn, maar wel dat dit niet opgaat voor iedereen...

Elja Trum schreef op zaterdag 29 december 2007 om 00:57 | reageer
Regels zijn er om overtreden te worden, zeggen ze..
Uiteraard heb je gelijk in je opmerking, Hoo Gan.

tonv schreef op vrijdag 14 november 2008 om 18:27 | reageer
Regels zijn er inderdaad om overtreden te worden maar ze houden ons ook 'in het gareel'. Een aantal regels in dit artikel spreken feitelijk voor zich maar het is altijd prettig om ze nog eens door te nemen. We hebben het hier over de Nederlandse cultuur en aangezien ik werk als fotograaf in Beijing (hoofdstad China) moet ik me regelmatig aanpassen aan andere heersende opvattingen dan de Nederlandse. Soms is dat een voordeel maar soms een last.

Faina schreef op dinsdag 28 juli 2009 om 11:04 | reageer
Erg nuttig artikel. Ik ben op korte termijn van plan om mijn eerste TFP fotosessie te houden. De punten in dit artikelen ga ik zeer zeker meenmemen!

Charles schreef op dinsdag 28 juli 2009 om 16:35 | reageer
Wat er nog aan toegevoegd kan worden is dat het model op het einde van de shoot duidelijk bedankt wordt. Dat klinkt wat overdreven maar gezien de aard van het werk geen overbodige luxe. Dus niet vanaf 6 meter vanachter de camera maar eerst naar het model toelopen en het dan pas aanspreken. Zal nooit de Teleac aflevering vergeten waarin een drietal fotocursisten beoordeeld werden door een jury en twee van de drie dit niet goed (slordig) deden. Eén vergat het zelfs (!) zo druk was ie met zijn camera. Het hoort ook op de einde van de shoot. Op de drempel van de deur als het model weggaat is wat laat!

marijeweterings schreef op woensdag 6 april 2011 om 11:45 | reageer
Als je voor een stockburo schiet, werk dan ook met een modelrelease, apart ontworpen voor dat specifieke stockburo. Ieder stockbureau heeft zijn eigen eisen.

Als ik in opdracht voor een klant fotografeer, dan hoef je naast een betaling alleen maar een modelrelease te laten tekenen, zodat je klant de foto's kan gebruiken. Het is ongebruikelijk (maar wel attent van je) om die foto's ook beschikbaar aan je model te stellen. Als je dit wel doet, vraag dan wel even schriftelijk toestemming aan je opdrachtgever.

In het geval van TFP: vermeldt ook in je contract (meestal kun je aan het einde van de shoot inschatten wat je 'score' geslaagde foto's is) hoeveel foto's je gaat afleveren. Dit kunnen er 3 zijn, maar ook 30. Maar het is erg vervelend om na die tijd te horen dat je bijvoorbeeld te weinig hebt opgeleverd.

MuGGe schreef op woensdag 28 augustus 2013 om 18:39 | reageer
hallo, het klink messchien wel raar maar wat bedoelen juli met stockbureau en TFP??
ik weet het ben een NOOB in deze wereld bij deze mijn excuses.

Elja Trum schreef op woensdag 28 augustus 2013 om 22:56 | reageer
@Mugge; TFP staat voor Time For Print. Het model ruilt haar tijd om model te staan in voor een paar afdrukken (doorgaans digitale bestanden). Oftewel; zowel de fotograaf als het model krijgen niet betaald.

Een Stockbureau is een bedrijf dat foto's van veel fotografen verkoopt aan derden. De fotograaf ontvangt bij verkoop van een foto een vergoeding.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.166 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Tien tips voor het werken met modellen voor fotografen