Analoge fotografie en het milieu

woensdag 2 mei 2012, 20:12 door Erik van Rosmalen | 9.500x gelezen | 14 reacties

Bij eerdere blogs over analoge fotografie kwam het al aan de orde: wat voor invloed hebben die chemicalien op het milieu? Een logische eerste reactie van enkele lezers van eerdere blogs is, dat analoge fotografie een fikse belasting op het milieu legt. Maar hoe erg is het gesteld? Relatief gezien lijkt het wel mee te vallen, zeker vergeleken met de zware digitale industrie!

Afval naar het KCA

Ik ga hier uiteraard niet het tegendeel beweren: je wilt natuurlijk niet dat schadelijke chemicalien in het milieu belanden. Maar in mijn optiek valt de schade die een kleine groep analoge fotografen het milieu toebrengt alleszins mee.

Uit een kleine (overigens absoluut niet representatieve) steekproef onder medebloggers, collegafotografen en Twitteraars blijkt, dat vrijwel iedereen zijn afgewerkte fotochemie netjes aanbiedt als Klein Chemisch Afval (KCA). In veel gemeentes kan dat ook nog gewoon. Ook fotozaken adviseren hun klanten om in ieder geval afgewerkte fixeervloeistoffen als klein chemisch afval in te leveren.


Foto door Simon Cataudo (SXC)

Actieve componenten

Volgens die fotozaken en -specialisten in analoge fotografie zijn ontwikkelaars niet enorm schadelijk. Ontwikkelaars als Ilfosol, Xtol en Fomadon Excel W27 zijn nauwelijks schadelijk voor het milieu, legt een van hen desgevraagd via e-mail uit. Het actieve ontwikkelcomponent is ascorbinezuurderivaat, een vitamine C-variant.

Het actieve component van het veelgebruikte Rodinal is para-aminofenol (wat overigens qua structuur gelijkenissen vertoont met de werkzame stof in paracetamol). Maar Rodinal gebruik je in een dusdanig hoge verdunning (1 op 25 tot wel 1 op 100), dat de belasting eigenlijk minimaal is. En een stopbad is bijna altijd op basis van citroenzuur, dus ook dat is niet schadelijk.

Papierontwikkelaars bevatten vroeger hydrochinon, een benzeenhoudende stof. Tegenwoordig zijn bijna alle papierontwikkelaars hydrochinonvrij (of bevatten ze hooguit 0,5%).

Stoffen als para-aminofenol en hydrochinon zullen dus maar in beperkte mate of zeer grote verdunningen in het milieu belanden. Bij het ontwikkelen van negatieven komen natuurlijk ook zilverdeeltjes vrij, die in het milieu komen. Het behoeft geen betoog: zelf ontwikkelen is milieubelastend! Maar: alles is relatief. Want het staat in het perspectief van de belasting die digitale fotografie met zich meedraagt.

Digitaal milieuvriendelijk?

Geen milieubelasting, is het argument van de 'tegenstanders' van analoge fotografie. Daar plaats ik mijn vraagtekens bij. Natuurlijk, er wordt geen chemie gebruikt, zoals bij het ontwikkelen van negatieven. Maar kijk eens naar de productie van digitale spiegelreflexen. Voor de productie van chips en sensoren zijn grote hoeveelheden water en energie nodig, naast diverse verontreinigende chemicalien zoals etsmaterialen, fluorverbindingen en stoffen als dichloorsilaan.

Het gebruik van computers, printers, software en internet (alleen al een gemiddelde zoekopdracht op Google levert een uitstoot van zeven gram CO2 op, berekende Harvard al eens) in de fotografie laat ik dan nog achterwege (ook omdat analoge fotografen die digitale middelen net zo goed gebruiken).


Foto door Latente (Creative Commons)

Kortere levensduur

De oudere analoge camera's zijn wat dat betreft veel minder schadelijk voor het milieu. Niet in de laatste plaats gezien hun levensduur: twintig jaar met eenzelfde camera werken was eerder regel dan uitzondering. Tegenwoordig is twee jaar al 'lang' voor veel fotografen, ze zijn toe aan een nieuw model met nieuwe features. Al met al ligt de productie van digitale camera's dan ook op een veel hoger plan. Met de bijbehorende milieubelasting van die productie.

Samengevat

Geen enkele fotograaf zal ontkennen dat analoge fotografie een zekere milieubelasting met zich meedraagt, ik ook niet. Maar alles in perspectief! En inderdaad, als de hele wereld weer analoog zou gaan fotograferen (en dat vooral in dezelfde hoeveelheden beeld doet!), is het milieu daar zeker niet bij gebaat. Maar ook digitale fotografie is daarbij zeker niet 'heilig'.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Erik werkt als content specialist. Daarnaast is hij freelance tekstschrijver en fotograaf. Mensen vormen daarbij het hoofdonderwerp: portret- en reportage-fotografie. Volg Erik ook op Instagram!

14 reacties

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ook interessant

• 

  Review: Fujifilm X100VI

  door Elja Trum

• 

  Analoge Fotografie met Chuck Baker

  door Elja Trum

• 

  Zoomobjectief met continu diafragma voor filmen

  door Nando Harmsen

• 

  Fujifilm heeft de X100 VI aangekondigd

  door Nando Harmsen

• 

  Camera's die gebruikt worden in films

  door Elja Trum

• 

  De zoektocht naar de digitale versie van Agfa Record Rapid fotopapier

  door Anno Huidekoper

Toon alle artikelen binnen Analoog