Landschapsfotografie tip: exposure to the right

donderdag 18 februari 2021, 16:32 door Nando Harmsen | 2.851x gelezen | 6 reacties

Grote contrastverschillen zijn niet ongewoon in landschapsfotografie. Dit kan betekenen dat er delen in een foto te licht, of te donker kunnen zijn. Door exposure to the right te gebruiken, stel je de belichting zo optimaal mogelijk in.

Een camera kan meer verschillen tussen licht en donker vastleggen dan wat je op de achterkant van je camera ziet na het maken van de foto. Dat is immers een jpeg afbeelding en het bijbehorende histogram, zelfs als je in raw fotografeert.

Veel van die beeldinformatie zit als het ware verborgen in de donkere delen van het histogram. Dit geldt niet voor een jpeg afbeelding want die heeft niet meer informatie opgeslagen, maar min of meer wel voor een raw beeld.

De belichting van deze foto is zo ingesteld dat het zo licht mogelijk is, zonder uitgebeten wit. Dit is Exposure to the Right

Door de schaduwen van dat raw beeld op te halen kun je die verborgen informatie zichtbaar maken. Helaas is de consequentie dat de kwaliteit van het beeld op die lichter gemaakt donkere plekken in meer of mindere mate achteruit gaat.

Om zoveel mogelijk beeldinformatie in die donkere delen vast te leggen, kun je de foto het beste zo licht mogelijk belichten. Met andere woorden, het histogram moet je zoveel mogelijk aan de rechterkant zien te krijgen.

Maar pas op dat je de pixels niet wit laat worden. Wit betekent een oververzadigde pixel, en daarin zit totaal geen informatie meer. Met andere woorden, uitgebeten wit kun je niet meer corrigeren.

Zet de belichting zo dat de foto zo licht mogelijk is zonder dat er uitgebeten wit ontstaat. Daarmee haal je de schaduwen tijdens het fotograferen al op, en hou je een maximale hoeveelheid beeldinformatie en kwaliteit in de donkere delen van de foto.

Dit word Exposure to the Right genoemd, afgekort EttR. In het Nederlands wordt dit rechts belichten genoemd.

De EttR belichte foto uit de camera, en het resultaat na bewerking.

Hou er rekening mee dat je daarna de foto wel moet bewerken tot een goed eindresultaat. Hou je niet van bewerken, of fotografeer je liever direct in jpeg? Dan is Exposure to the Right niet geschikt voor je.

De Landschapsbijbel, met 101 tips voor luisterrijke landschapsfoto's

Deze tip maakt deel uit van het boek De Landschapsbijbel, waarin ik 101 tips geef voor luisterrijke landschapsfoto's. Het boek, vol prachtige foto's, geeft je alle informatie die je nodig hebt om je eigen fantastische landschapsfoto te gaan maken.

Heb je De Landschapsbijbel nog niet? Bestel deze dan via de bestelpagina en koop het het boek los, of in met aantrekkelijke korting in combinatie met een lidmaatschap voor Photofacts Academy.

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

6 reacties

martinphili schreef op zondag 21 februari 2021 om 08:23
Ik fotografeer al jaren rechts belicht, dat bevalt erg goed. Wat me dan toch nog steeds op valt is dat je soms foto's als minderwaardig kwalificeert vanwege de fletsheid die nou eenmaal hoort bij een RAW of NEF bestand. Rechts belichten versterkt dat nog extra. Pas na wat schuiven en trekken met belichting, contrast en verzadiging komen de leuke foto's naar boven.
Nando schreef op dinsdag 23 februari 2021 om 11:25
@martinphili:
Dat kan wel als nadeel genoemd worden, denk ik. Dat onaantrekkelijke beeld op je camerascherm.
Je zou eventueel een picture style kunnen toepassen op dat beeld, door contrast en verzadiging maximaal te zetten. Dit beïnvloed je raw beeld niet, maar kan wel een aantrekkelijkere preview geven op je camera.
Francis schreef op dinsdag 23 februari 2021 om 12:06
Ik zou eigenlijk het verschil wel eens willen zien tussen dit (ETTR) en "correct" belichten. Want om de foto te presenteren ga je het ganse beeld terug "naar links" verschuiven omdat het te licht was; dus waarom niet direct op de "juiste plek" zetten?
Nando schreef op dinsdag 23 februari 2021 om 13:41
@Francis:
Waarom EttR vertel ik in het artikel: zodat je de donkere delen al zo licht mogelijk hebt. Dan hoef je die niet of minder op te lichten en hou je de beste kwaliteit.
martinphili schreef op dinsdag 23 februari 2021 om 19:57
De JPG's op het camerascherm zien er wat beter uit, klopt. Je zou eventueel ook RAW én JPG kunnen fotograferen en je selectie dan vanuit de JPGs kunnen doen realiseer ik me nu.

primefoto.nl schreef op donderdag 25 februari 2021 om 12:29
Het LCD scherm is slechts een leidraad voor de compositie. Is het altijd al geweest omdat het beeld is gebaseerd op de JPG preview, die weer afhankelijk is van de reflecterende licht meter in je camera die van de meetwaarden een gemiddelde maakt, er dan 18% midden grijs van bakt, en de instellingen in de camera voor JPG er overheen saust, en niet op het RAW bestand en niet op basis van het licht zelf. Francis, het verschil is dat je bij ETTR net niet clipt en bij een 18% midden grijs meting nog steeds kunt clippen naar boven en beneden toe. Je haalt dan niet het maximale er uit wat je bij ETTR wel doet. Door ETTR te schieten krijg je een betere SNR (Signal to Noise Ratio). Een betere SNR zorgt voor minder verstoringen als ruis. Daarnaast heb je meer sensor saturatie waardoor je beter kleuren krijgt en ook meer data om na te bewerken. Het geeft je dus meer ruimte om mee te werken en de kwaliteit van het beeld is het maximaal haalbare. De meeste data in je beeld zit in de rechter helft van je histogram. Wel 2x meer dan in de linker helft. Eigenlijk zou je voor de beste beeldkwaliteit alleen maar ETTR moeten schieten omdat je op die manier het beste uit je digitale camera kunt halen. Als je een 1 graad externe spotmeter gebruikt is ETTR schieten heel simpel en heel precies te doen. Althans dat is mijn ervaring.

Toon meer reacties (2)

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

52.325 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Landschapsfotografie tip: exposure to the right