Ideeën voor paddenstoelen fotograferen

maandag 1 november 2021, 20:02 door Nando Harmsen | 5.994x gelezen | 10 reacties

Het is herfst en de paddenstoelen zijn weer te vinden. Een paddenstoel fotograferen is niet moeilijk, maar het kan een uitdaging zijn om er een heel aantrekkelijk beeld van te maken. In dit artikel geeft ik ideeën waarmee je aan de slag kunt gaan.

Paddenstoelen komen in allerlei vormen en maten. Sommigen zijn millimeters klein, anderen tot een halve meter groot. Je vindt ze op bladeren, bomen, in gras en op mos. Zelfs in het zand van een duin zijn paddenstoelen te vinden.

Apparatuur

Je hebt niet per se een macro objectief nodig om paddenstoelen te fotograferen. De meeste objectieven kunnen dicht genoeg bij komen om een paddenstoel voldoende groot in beeld te krijgen.

Wil je meer dan wat je objectief aankan, dan kan een macro objectief nodig zijn. Of tussenringen.

Heb je geen macro objectief, dan kunnen tussenringen een mooie oplossing zijn. Of je gebruikt ze beiden.

Tussenringen zijn handige hulpmiddelen die tussen objectief en camera geplaatst worden. Vaak zijn ze relatief goedkoop, en in setjes van 36mm, 24mm en 12mm lengte. Daarmee kun je grotere vergrotingen krijgen.

Ze hebben beperkingen, zoals het niet meer op oneindig kunnen scherpstellen bij gebruik. Het alternatief is een macro objectief. Dan ben je het meest flexibel. Wist je dat je ook tussenringen èn een macro objectief kunt gebruiken?

Lees er meer over op het verschil tussen tussenringen en een macro objectief.

Fotografeer bijna nooit van een hoog standpunt

Paddenstoelen van bovenaf is niet erg aantrekkelijk.
Een hoog standpunt is meestal niet zo mooi voor paddenstoelen. Het laat wel goed zien waar ze staan, maar vanuit fotografisch oogpunt is het meestal niet zo aantrekkelijk.

In veel gevallen geldt voor paddenstoelen hetzelfde als voor andere soorten fotografie: fotografeer bij voorkeur het onderwerp op ooghoogte.

Tonderzwammen op ooghoogte. Voor je het weet wordt alles te druk. Probeer dus iets anders dan alleen een dergelijk overzichtsfoto.
Paddenstoelen hebben natuurlijk geen ogen, maar bedenk dat het op ooghoogte van een denkbeeldige kabouter is. Dus geen kikkerperspectief, maar kabouterperspectief. Op dat moment waan je jezelf echt in de wereld van de paddenstoel.

Gebruik een kleine scherptediepte

Een grote scherptediepte laat veel details van alles in de omgeving zien. In het geval van macro of semi-macro kan dit wel eens storend gaan werken. De foto wordt te druk, en je krijgt als kijker teveel afleiding.

Een grote scherptediepte geeft de achtergrond teveel aandacht

Een kleine scherptediepte maakt de foto een stuk rustiger
Juist met een kleine scherptediepte lukt het om je onderwerp te isoleren uit je achtergrond en omgeving. Je kunt dit perfect combineren met een langer brandpunt. De foto wordt rustiger en prettiger om naar te kijken. Probeer het eens uit.

Maak de omgeving schoon

Haal storende blaadjes en takjes voorzichtig weg. Dat komt je foto ten goede.

Het is natuurlijk geen verplichting, maar door het verwijderen van takjes, dennennaalden, stukjes schors of bladeren kun je de foto rustiger maken. In veel gevallen werken deze kleine dingen storend. Het maakt de foto druk en het zorgt soms zelfs voor lelijke vlekken in beeld.

Doe het voorzichtig en met zorg. Neem er de tijd voor. Het lukt niet in overal en op alle locaties, maar met een beetje tuinieren krijgt de foto heel wat meer aantrekkingskracht.

Laat je omgeving zien

Dit klinkt misschien tegenstrijdig, maar soms is het mooi om de omgeving juist wel mee te laten spelen in het beeld. Gebruik dan niet een macro objectief, maar een groothoek. Kruip dicht op je paddenstoel en laat de omgeving mee doen in je compositie.

Soms is de omgeving ook mooi. Laat een paddenstoel ook eens met de omgeving zien.
Ongewone standpunten, een kleine scherptediepte, en goed licht zijn belangrijk. Probeer kritisch te zijn wat je mee in beeld neemt. Het lukt ook niet altijd en overal, maar hou de mogelijkheid altijd in gedachten.

Details kunnen ook mooi zijn

Vooral met platjeszwammen, waar de lamellen mooi zichtbaar zijn, kunnen detail opnamen een mooi extraatje zijn bij je paddenstoel fotografie.

Details geven een heel andere kijk op paddenstoelen. Bekijk ze ook eens van heel dichtbij.
Voor dit soort fotografie is een macro objectief onmisbaar, eventueel in combinatie met tussenringen. Het kan moeilijk zijn om goed onder de hoed te kijken, maar een klein spiegeltje kan uitkomst bieden.

Natuurlijk zijn er meer details te verzinnen. Misschien een insect op de hoed, of bepaalde vormen en patronen op een hoed. Denk ook aan de inkt die van inktzwammen afdrupt. Bekijk een paddenstoel goed en aandachtig, en je ziet altijd wel iets dat misschien de moeite waard is.

Gebruik bokeh ringen

Bokeh ringen zijn de lichtcirkels die ontstaan in het deel van de foto dat onscherp is door een kleine scherptediepte. Hoe mooi die ringen zijn is afhankelijk van de kwaliteit van je objectief.

Natuurlijk licht door de takken en bomen van het bos levert mooie bokeh ringen op
Gebruik het aanwezige licht dat door de takken van de bomen in een bos speelt. Dat is veelal voldoende om deze ringen te krijgen. Eventueel kun je gebruik maken van zonlicht aan het einde van de dag. Probeer een mooie compositie te krijgen door je paddenstoel op de juist plek tussen of in de bokeh ringen te plaatsen.

Meer over het bokeh lees je in mijn artikel het verschil tussen een kleine scherptediepte en bokeh.

Neem je eigen licht mee

Een zaklampje of een flitser kan net dat beetje extra licht geven om een paddenstoel mooi in beeld te krijgen. Het is in feite strobist fotografie als je met losse flitsers werkt.

Met een zaklamp kun je het licht je eigen gekozen richting geven.
Het kan een uitdaging zijn om het licht mooi te krijgen, maar je hebt de tijd. Probeer verschillende posities en richtingen van licht. Tegenlicht, strijklicht. Of zelfs van onderen. Speel ermee, en je kunt prachtige resultaten krijgen.

Het fotograferen met losse flitsers, strobist fotografie, geeft je veel mogelijkheden.

Een plantenspuit om je eigen regen te maken

In combinatie met flitsers en een plantenspuit kun je heel eenvoudig je eigen regen maken. Een beetje tegenlicht is voldoende om de druppels mooi op te lichten.

Regen uit een plantenspuit, in combinatie met flitslicht
Je kunt deze techniek ook gebruiken om sporen van een paddenstoel te fotograferen, zoals ik dat in de onderstaande foto heb gedaan. Een beetje licht van schuin van achteren licht de "rook" mooi op. Je moet dan wel een handje helpen om de sporen te laten ontsnappen.

De sporen uit een Aardappelbovist zijn met een flitser zichtbaar te maken.
Lees meer over het fotograferen van de sporen van de Aardappelbovist in het blogbericht een paddenstoel fotograferen.

Probeer dingen uit

Je kunt nog meer dingen uitproberen. Een paddenstoel loopt niet weg, dus je kunt alle tijd nemen om wat uit te proberen. Probeer ook niet altijd alleen de bijzondere paddenstoelen te vinden. De meest eenvoudige paddenstoelen kunnen al voldoende fotogenieke beelden opleveren.

Succes met het fotograferen van paddenstoelen. Als jij nog andere tips hebt, laat ze vooral onder dit bericht achter. Zo kan ook jij anderen inspireren in het fotograferen van paddenstoelen.

Cursus Macrofotografie

Wil je je meer verdiepen in macrofotografie? Dan zou je de cursus macrofotografie of de Masterclass Macrofotografie volgen bij Photofacts Academy.

Je kunt deze en andere cursussen twee weken lang volgen met een gratis proeflidmaatschap.

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

10 reacties

ans schreef op dinsdag 2 november 2021 om 10:30 | reageer
dank, het is weer heel duidelijk.
waar ik zelf veel plezier van heb bij paddenstoelen is het gebruik van een gorillapod, omdat je daarmee goed van onderaf kunt fotograferen en ook omdat je die heel snel in de goede stand kunt verbuigen

Richard schreef op dinsdag 2 november 2021 om 12:03 | reageer
Het enige dat ik mis is de waarschuwing om goed op te letten waar je gaat staan of liggen, want een paddestoel staat meestal niet alleen. Zou zonde zijn als je 3 paddenstoelen plat trapt om er 1 te fotograferen.

Marijke schreef op dinsdag 2 november 2021 om 19:58 | reageer
Ha Nando, mooi opgebouwd artikel. Dank!
De combinatie macrolens + tussenring noem je niet expliciet, maar de meeste lezers snappen wel dat dát ook kan, vermoed ik. Dan kan je goed inzoomen én op korte afstand werken. Mijn waardering ook voor de opmerking van Richard. Opletten waar je gaat staan. Hoe langer je acclamatiseert op één plekje, hoe meer je gaat zien.

paul schreef op woensdag 3 november 2021 om 08:22 | reageer
Weer een heel goed artikel van Nando met veel praktische tips. Het gebruik van tussenringen om een macrolens na te bootsen vind ik persoonlijk echter grote rommel, je wil niet weten hoeveel mensen van die tussenringen in de kast hebben liggen na een éénmalig gebruik. Ook ik vind de opmerking van Richard heel terecht, iedere natuurfotograaf zou respect voor natuur moeten hebben, dat is spijtig niet altijd zo.

A H M Kerkhoff schreef op woensdag 3 november 2021 om 17:31 | reageer
Prima stukje weer en stimulerend geschreven. een vraag waar ik zelf nogal eens mee zit , is dat het moeilijk is om de beschouwer van de foto te laten zien hoe groot de paddestoel in werkelijkheid was. je kan er in het algemeen moeilijk een rolmaat bijleggen. Maar misschien weet onze meester wat slimmers?

Nando schreef op dinsdag 9 november 2021 om 09:43 | reageer
@Ans:
Inderdaad, Gorillapod, of een ander klein statiefje is handig. Een rijstzak werkt ook heel goed

Nando schreef op dinsdag 9 november 2021 om 09:44 | reageer
@Richard: oppassen is evident, vind ik. Dat is met alle fotografie in de natuur.

Nando schreef op dinsdag 9 november 2021 om 09:45 | reageer
@Marijke: Een macrolens met tussenring werkt inderdaad goed. Maar meestal wordt de vergroting dan te groot om een paddenstoel te fotograferen. Tenzij je voor de details gaat natuurlijk

Nando schreef op dinsdag 9 november 2021 om 09:48 | reageer
@Paul: om tussenringen rommel te noemen is wat kort door de bocht. Dat jij die mening bent toegedaan, betekent niet dat anderen er geen goede gebruik van maken. Ik vind het een heerlijk hulpmiddel dat heel goed inzetbaar is.
Ik weet wel dat veel fotografen ze onnodig kopen. Die belanden dan in de kast.

Nando schreef op dinsdag 9 november 2021 om 09:51 | reageer
@A.M.H. Kerkhof:
Persoonlijk vind ik dat de grootte van de paddenstoel er voor een foto niet toe doet. Het gaat om de mooie weergave in beeld. Ik zie het laten zien van de grootte meer voor deterministisch gebruik, en dan is een rolmaat perfect.
Wees creatief als je de grootte toch in beeld wilt hebben. Een kastanje, eikel of een herfstblad ernaast kan al een idee van grootte geven. Gebruik herkenbare, natuurlijke elementen. Maar ik moet toegeven dat dit erg lastig of zelfs moeilijk kan zijn, zo niet onmogelijk.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.165 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts