Een panorama fotograferen of een panorama uitsnijden

zondag 22 januari 2023, 15:30 door Nando Harmsen | 2.604x gelezen | 0 reacties

Soms is het mooi om een panorama te hebben. Dat geeft een weids gevoel en kan indrukwekkend zijn. Je kunt dit op twee manieren doen.

Een panorama maken met meerdere foto's en dan samenvoegen, of een groothoek gebruiken en een panorama uitsnede maken. Waar kies je voor?

We stonden aan het strand van de Opaalkust, een plek waar panorama fotografie heel mooie weidse beelden kan opleveren. Hoe je een panorama maakt hangt in feite af van het objectief dat je ter beschikking hebt.

Op 1 januari op het strand, de dag toen ik de foto uit dit artikel heb ik gemaakt. Het was donker weer, regenachtig met een flinke stormachtige wind. Heerlijk.
Een leeg strand is... Tja, leeg natuurlijk. In dat geval maakt de beeldhoek die je hebt weinig uit voor het weidse. Of je nu met 15mm of met 35mm fotografeert, wat je op de foto krijgt is leegte. Tenzij je natuurlijk relatief dichtbij dingen op de horizon hebt.

Maar de brandpuntsafstand maakt veel uit voor de voorgrond. En die voorgrond kan bij panorama fotografie heel belangrijk zijn, aangezien je dan een duidelijk onderwerp hebt. Dit trof ik aan op de Opaalkust.

Ik had mijn 15-35mm objectief op de camera zitten, en stond dichtbij de voorgrond. Die was zo groot, dat ik dit niet volledig in beeld kon krijgen. Dus heb ik twee foto's gemaakt, uit de hand. Ik dacht, die plak ik later thuis wel aan elkaar.

De onbewerkte twee foto's die ik wilde gebruiken voor het panorama. Let niet op de vuiligheid op de sensor, dat is het risico van objectieven wisselen op het strand in deze weersomstandigheden. Die sensor maak ik thuis wel weer schoon.
Maar toen begon ik te denken. Waarom de moeite van het samenvoegen van twee beelden als ik simpelweg een paar meter naar achteren kan staan en alles in één beeld kan vangen? Dat heb ik dus gedaan. En inderdaad, alles is in één foto gevangen.

Hetzelfde in één beeld, door gewoon wat verderaf te gaan staan. De uitsnede naar panorama formaat maak ik thuis wel. En dan maak ik ook mijn sensor schoon. Het is nodig.
Maar een gewone foto is natuurlijk geen panorama foto. Dit is een normale beeldverhouding van 3:2, zoals dat uit mijn camera komt. Met heel veel lucht, teveel zelfs. Want, een groothoek heeft niet alleen een brede hoek van links naar rechts, maar ook van boven naar beneden.

Gelukkig is er een goede oplossing, een welke ik vaak gebruik. Ik neem het uitsnijdgereedschap in Lightroom Classic en maak er een 2:1 verhouding van. Een panorama uitsnede dus. En jawel, het geeft een fantastisch weids gevoel.

Dan komt de vraag, is het in dit geval beter om de twee foto's samen te voegen tot een panorama in plaats van de panorama uitsnede? Dan zeg ik, in dit geval helemaal niet. Sterker nog, het vele werk dat erbij komt kijken om de foto's samen te voegen geeft in dit geval geen enkele meerwaarde.

De onbewerkte panorama in Lightroom Classic samengevoegd. Er moet nog wat werk aan verricht worden, ben ik bang. Maar op het oog is de foto niet veel verschillend ten opzichte van één enkel beeld.
Maar speciaal voor dit artikel heb ik de foto's toch samengevoegd. Het kostte heel wat werk, aangezien de uitlijning niet overal helemaal perfect was. Ik had geen rekening gehouden met parallax, en de foto's zijn uit de hand gemaakt.

Eén enkele foto met een 2:1 panorama uitsnede. Bewerkt naar smaak.

Een panorama van twee foto's. Bewerkt naar smaak.
Hoewel de foto's op het eerste oog hetzelfde zijn, verschillen ze toch heel veel. Het kleurverschil moet je maar even buiten beschouwing laten, aangezien beide foto's een eigen bewerking hebben gekregen. Bovendien is het wolkenpatroon net iets anders, vanwege het tijdsverschil tussen de foto's.

Allereerst is er de vertekening die ontstaan is doordat ik dichterbij stond met de panorama. Dit zie je in de vorm van de voorgrond.

Kijk je goed, dan zie je bovendien dat de grotere beeldhoek van het samengesteld panorama ervoor zorgt dat de rotswand op de achtergrond kleiner in beeld is gekomen.

Dit is natuurlijk logisch, want de beeldhoek is met het panorama groter geworden dan bij één enkel beeld. Dit is zeker iets om rekening mee te houden.

Waarom is de voorgrond dan niet kleiner bij het samengesteld panorama? Omdat ik in beide gevallen de afstand tot het voorgrond zo heb gekozen dat deze even groot in beeld kwam.

Normaal heeft een panorama met 30% overlap tussen de foto's een enorme toename in resolutie. De enkele foto in de 2:1 uitsnede is in mijn geval 8.192 x 4.096 pixels groot. De panorama is, door de grote overlap die ik heb 8.357 x 4.179 pixels groot. Niet eens zo'n groot verschil.

Dan kan ik dit natuurlijk anders doen. Ik kan staande foto's nemen voor het panorama. In dat geval zou de hoogte (afgerond) tegen de 8.000 pixels zijn, wat bij een 2:1 verhouding neerkomt op 16.000 pixels breed.

Een panorama dat uit een aantal staande foto's bestaat. Het total beeld is 14.266 x 8.024 pixels groot. Deze is met 24mm gemaakt en ik had niet meer groothoek om dit vast te leggen. Had ik een 15mm brandpunt gehad, dan was het mogelijk geweest om dit in één enkele foto vast te leggen, een van 8.192 x 5.464 pixels, wat meer dan voldoende is.
Er zitten een paar nadelen aan een panorama van verticale opnamen. Allereerst, de resolutie wordt enorm waarbij je je moet afvragen of dit wel nodig is. Heb jij 16.000 x 8.000 pixels nodig?

Ten tweede, het kost tijd om meerdere opnamen samen te voegen, en je computer moet de rekenkracht hebben om daar soepel mee om te gaan. Ten slotte is de techniek lastig voor beweging in de foto.

Nog een voordeel van een panorama uitsnede in plaats van een samengesteld panorama is te zien in deze foto met een strandsurfer. Een heerlijk weids panoramabeeld, waarin de foto op het juiste moment gemaakt is als afsluiting van de jaarwisseling aan de Opaalkust.
Mocht je inderdaad veel pixels nodig hebben, of je brandpuntafstand is niet kort genoeg voor de juiste beeldhoek, dan moet je inderdaad een panorama gaan fotograferen, liefst met verticale foto's.

Zorg er dan wel voor dat je (in mijn geval) niet die 15mm gebruikt voor je panorama. Dan krijg je veel te veel lucht en voorgrond in beeld. Een langer brandpunt is dan de beste keuze.

Cursus panorama fotografie

Panoramafotografie geeft mooie weidse beelden. Je kunt zelfs helemaal rond fotograferen zodat je 360 graden in beeld brengt. Hoe gaat je daarmee te werk, welke apparatuur heb je nodig, waar moet je op letten. Dit alles wordt uitgebreid behandeld in een boeiende cursus op Photofacts Academy.

» Volg de Cursus Panoramafotografie

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

0 reacties

Er zijn nog geen reacties op dit artikel.
Deel als eerste jouw mening over dit onderwerp!

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Cursus Natuurfotografie in Nederland met Rob Dijkstra

Cursus Naaktfotografie met Danyel Weideman

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.167 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Een panorama fotograferen of een panorama uitsnijden