Waar zet je je horizon volgens de gulden snede?

maandag 30 juli 2018, 15:51 door Michelle Peeters | 11,572x gelezen | 19 reacties

De regel van de gulden snede (of gouden ratio) zorgt voor balans in je beeld. Vuistregel is dat je onderwerp op eenderde of tweederde van het beeld staat. Zet dus je horizon nooit midden in het beeld, dit geeft vaak een saai resultaat.

Wat je als plaatsingspunt voor de horizon bij je landschapsfoto's kunt hanteren is het volgende: plaats de horizon op 1/3e van boven als het landschap de hoofdmoot vormt, of op 1/3e van onderaf als de lucht een belangrijke rol speelt.

Dit blijkt bij algemene landschapsfotografie prima te werken.

Plaats de horizon laag (mag zelfs lager dan 1/3 van onderen...) als de lucht iets te betekenen heeft
Als je je horizon laag in je foto plaatst, op ongeveer 1/3, krijg je een gevoel van vrijheid en ruimte en het is prettiger om naar te kijken. Dit kun je bijvoorbeeld doen als er een mooie lucht of zonsondergang te zien is.

Plaats de horizon hoog indien de voorgrond interessanter is
Precies het tegenovergestelde doe je door je horizon hoog te plaatsen, bovenaan op ongeveer 2/3e. Een hoge horizon kan het effect geven van een benauwd of opgesloten gevoel, maar het is wel spannender dan de horizon in het midden.

Dit kun je bijvoorbeeld doen als er een saaie lucht te zien is.

Lijkt op regel van derden

Deze gulden snede regel lijkt sterk op de regel van derden en wordt daar vaak mee verward. Ook hier delen twee horizontale en verticale lijnen een vlak in negenen.

Het verschil is dat niet alle vlakken even groot zijn: de lijnen zitten ten opzichte van de regel van derden meer in het midden van het beeld. Ook hierbij geldt dat beeldelementen op de lijnen of kruispunten een beeld spannender maken.

Regel van derden (zwart/rood) ten opzichte van gulden snede (blauw)
De gulden snede positioneert de beeldelementen in een specifieke verhouding die plezierig en logisch overkomt op mensen.

Horizon juist wel in het midden

Je kunt je kijkers echter verrassen door het juist 'anders' te doen. Al is dat geen excuus om de verdere beeldopbouw te verwaarlozen.

Bij een perfecte weerspiegeling is het juist wel een goed idee om de horizon midden in beeld te zetten, zodat het net lijkt of het beeld gespiegeld is.

Plaats de horizon wel in het midden bij een perfecte weerspiegeling

Geen keurslijf

De gulden snede regel heeft een wiskundige achtergrond en vloeit voort uit de wijze waarop de meeste mensen hun omgeving zien en beoordelen. Je kunt hem gebruiken als startpunt voor creatieve landschapsfotografie.

Zorg er echter wel voor dat het je creatieve proces niet beperkt of zelfs blokkeert! Het is vooral een gevoelskwestie; experimenteer je daarom suf en kijk zelf wat het beste uitpakt.

Mocht je leuke ideeën en/of motivaties hebben voor het bepalen van je horizon op weer een hele andere plaats, dan laat het vooral weten in de reacties!

Over de auteur

Michelle Peeters is fotografe en oprichter van DeuxBleus Fotografie. Michelle herkent het bijzondere in het gewone en het gewone in het bijzondere. Ze heeft zich nooit willen specialiseren en is daardoor van alle markten thuis.

19 reacties

Huub schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 10:44
Erg mooie foto's ter illustratie Michelle.
Koen Van de moortel schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 14:15
Klopt niet: de verdeling volgens de gulden snede is ca. 38%-62%, dus DICHTER bij het midden dan de verdeling in derden!
Michelle Peeters schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 14:18
@Koen: je hebt gelijk, de lijnen zitten ten opzichte van de regel van derden meer 'in' (en niet 'uit') het midden van het beeld. Ik heb het aangepast.
Fernand de Canne schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 14:33
Ik denk dat in de moderne fotografie het plaatsen van de horizon op 1/3 niet meer zo belangrijk is
Alhoewel aan die regel nog wel sterk wordt gehouden door een groep amateurfotografen zijn er
tientallen heel bekende beroepsfotografen van wereldniveau waar de horizon absoluut niet meer op 1/3 geplaatst wordt o a bv bij jullie beroemde Rineke Dijkstra
Ik denk echt dat die regel in de moderne fotografie voorbijgestreefd is

Hartelijk,

Fernand
Enno Achterhof schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 14:34
Ik vind het een goede uitleg.
Leg de nadruk op het interessante van een foto en plaats afhankelijk daarvan de horizon. Het moet goed aanvoelen zal ik maar zeggen.
Goed is het slot “Geen keurslijf. De gulden snede regel heeft….”
Het is zoals ik het ook toepas.
gast schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 14:43
Mooi artikel met de juiste manier van opbouw van de foto 👍
En...... inderdaad iedereen heeft zijn eigen smaak en dat is maar goed ook.
Bernard schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 17:39
Hallo Allemaal. Klassieke regels zijn goed om te kennen en er af en toe nog eens mee te werken. Mijn eigen idee hierover, en kennelijk van meer fotografen, is dat de horizon het resultaat is van de compositie en niet andersom. Grappig is dat Michelle de uitleg doet over de gulden snede en als eerste een foto ter illustratie plaatst waarop menhir silhouetten zijn te zien met een horizon die absoluut niet aan de gulden regel voldoet, maar er ook niet mee conflicteert. Ik heb er totaal geen moeite mee om de horizon op 1/4 of 1/5 te houden als de compositie dit verlangt. Ik draai het graag om en laat de compositie bepalen waar de horizon terecht komt. Groet, Bernard
Theotje schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 17:52
De foto met die gekleurde huisjes laat wel zien dat gevoel voor verzadiging wat kleur betreft tegenwoordig een soort van kleurenporno is. Je bent met een soort kobaltblauwe pot inkt over de lucht linksboven uit geschoten. Wat is de volgende stap? Wat foto betreft is ie wel oke, maar de kleuren....
martinphili schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 19:34
Theotje voelt zich waarschijnlijk een stuk beter nu hij even zijn gram heeft kunnen spuien. Het blijft echter maar de vraag of naar beneden trappen ook een beweging omhoog veroorzaakt.
Ik denk dat Fernand het wel goed omschrijft.
Iets wat veel mensen bovendien vergeten is dat de gulden snede regel een afgeleide is. De gulden snede is een constante die ontdekt werd na vergelijk van een heleboel schilderijen die men als mooi ervoer. Een afgeleide is helemaal niet altijd om te draaien. En heel vaak wordt dat wél gedaan.
Michelle Peeters schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 19:44
@martinphili: en dan heb je ook nog eens de gouden spiraal als onderdeel van de gulden snede-techniek.
Marco schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 21:18
Een lucht foto zonder voorgrond of een horizon creëer ook verwarring. Dan kan het lucht nog zo mooi zijn
Theotje schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 21:35
Kom op Martinphili, ik wil niks spuien. Ik erger me alleen aan te onrealistisch kleurgebruik om op te vallen. Als men dit soort oververzadigde blauwen mooi vindt dan moet men dat zelf weten, alleen is het jammer dat men dan elkaar gaat nadoen alsof dit zo hoort.
Dick de Roos schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 21:47
Regels zijn om overtreden te worden.
De gulden snede is geen wet; meer een (geheugen)steuntje voor de compositie.
Als je de keuze hebt om een beeld te plaatsen op een snijpunt of een lijn van de gulden snede / regel van derde, is dat beter voor de compositie wat mij betreft.
Ieder z'n smaak. De één houdt van Beethoven; de ander heeft liever Heavy Metal.
Als je (of de degene die het ondergaat) er maar iets bij voelt
martinphili schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 22:21
@ michelle: en ook dit nog: Diagonaalmethode_(fotografie)
Ook hier trouwens de zin: De diagonaalmethode is ontstaan uit een analyse van hoe kunstenaars details gevoelsmatig componeren
Ook de diagonaalmethode is dus geen 'regel' waaraan men zich dient te houden om tot een goede compositie te komen. Net zo min als de gulden snede, de 1/3e regel en de spiraal van Fibonaci. Je gevoel is leidend hierin.
Michelle Peeters schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 22:25
@martinphili: Klopt! En juist afwijken van die regels kan zo verfrissend zijn soms!
@carmen schreef op dinsdag 31 juli 2018 om 23:22
Voor een absolute leek is het grappig om dit alles te lezen. Maar het is leerzaam. Ik onthou gewoonweg, veel lucht als het de foto mooier maakt, bv wolken... Zo niet minder lucht.
willy duvel schreef op woensdag 1 augustus 2018 om 14:45
Uitzonderingen bevestigen toch de regel he Grts
Philippe D schreef op woensdag 1 augustus 2018 om 19:55
Over het algemeen pas ik de regel van derden toe maar ik kom geregeld uit de regel om uit de monotonie te komen, en dat maakt een fotoalbum leuk of niet, naar mijn bescheiden mening.
Als ik een foto maak die ik leuk vind, zal ik waarschijnlijk niet veranderen om in de regel te komen.

Gerard schreef op zaterdag 4 augustus 2018 om 14:52
Wat ontzettend irritant dat al die pop-ups verschijnen! Dat maakt dat ik snel weer vertrek hier!

Toon meer reacties (15)

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

52.828 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Twitter of Facebook.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Waar zet je je horizon volgens de gulden snede?

Lijkt op regel van derden

Horizon juist wel in het midden