Hoe zit het nu met resolutie, dpi en ppi?

maandag 23 november 2020, 20:02 door Nando Harmsen | 7.072x gelezen | 17 reacties

Als fotograaf ben je ze waarschijnlijk wel eens tegen gekomen; vage termen zoals DPI en PPI. Bijvoorbeeld wanneer je meedoet aan een fotowedstrijd. Maar wat is het en wat moet je ermee? Ontdek het in dit artikel.

Er is vaak nogal wat verwarring over het gebruik van resolutie, dpi en ppi. Deze termen komen we vooral tegen wanneer we een foto inzenden voor een wedstrijd, of wanneer er een foto voor print gebruikt gaat worden.

Het vervelende is, dat er vaak dingen gevraagd worden die nergens op slaan, of die elkaar zelfs tegenspreken.

Het is moeilijk om een goed beeld te krijgen hoe het nu eigenlijk zit. Een foto vragen met de afmetingen in pixels en daarbij een dpi waarde heeft totaal geen zin. Toch zie ik dit vaak voorbij komen. Om het allemaal duidelijk te krijgen, heb ik dit artikel geschreven.

Inches en centimeters

Voor ik dit ga uitleggen moet ik eerst even vertellen dat, zoals zoveel dingen in fotografie, veel Engelse termen gebruikt worden. Dit geldt ook voor de 'i' in de term dpi en ppi. De 'i' staat voor de Engelse afstandsmaat inch.

Je spreekt dus van dots per inch, of pixels per inch. Dit kan het lastig maken, aangezien wij liever gebruik maken van het metrisch systeem met centimeters.

Dit betekent dat je het getal zo nu en dan moet omrekenen van inches naar centimeters. Dit doe je door inches te vermenigvuldigen met 2,54, of centimeters te delen door 2,54. Met andere woorden, 1 inch is gelijk aan 2,54 centimeter.

Oh ja, als we het dan toch over de Engelse term hebben; de naam dot in dots per inch betekent puntje.

Analoge resolutie: dots per inch (dpi)

De term dpi betekent dots per inch. Dit is een term die niets met digitaal te maken heeft, en alles met analoge print technieken. Een print is namelijk een verzameling puntjes, ofwel dots.

Je kunt dit duidelijk zien als je een krantenfoto bekijkt, die uit heel weinig dots per inch bestaat.

Een krantenfoto van dichtbij. Je ziet de dots in dots per inch.
Hoe meer puntjes er per inch geprint worden, hoe hoger de resolutie van je print. Voor printwerk van hele hoge kwaliteit wordt vaak 300 dpi aangehouden.

Dit betekent dat de foto uit 300 puntjes (dots) per inch bestaat. Omgerekend naar centimeter is dit 118 puntjes. Reken maar na.

De digitale resolutie: pixels per inch (ppi)

De term ppi betekent dus pixels per inch, en dit geeft aan wat de resolutie is van een digitaal scherm, monitor, of een sensor. Deze term heeft niets met analoge prints te maken, en mag eigenlijk dus niet verward worden met dpi.

Met ppi werkt het overigens hetzelfde als bij dpi. Hoe meer pixels er per inch aanwezig zijn, hoe groter de resolutie. De digitale sensor in onze camera is misschien het duidelijkste voorbeeld, omdat we daar als fotograaf veel van horen en lezen. Hoe meer pixels er op de sensor zitten, hoe hoger de resolutie.

Om even met cijfers te werken, een 24 megapixel camera heeft 6.000 bij 4.000 pixels (6000 x 4000 = 24.000.000 pixels). Als dit een fullframe camera is, heeft de sensor een afmeting van 36 x 24mm, ofwel 3,6 x 2,4 centimeter. Als we dit omrekenen naar inch is dit: 1,42 x 0,95 inch (reken maar na).

Nu we weten hoeveel pixels er op de sensor zitten, en hoe groot de sensor in inches is, kunnen we uitrekenen hoeveel ppi de 24 megapixel fullframe sensor is: 4225 ppi x 4210 ppi. Dit is best veel, vind je niet? Alleen hebben we weinig aan deze informatie.

Cameraresoluties vind je onder andere terug in de gebruiksaanwijzing van je camera.
Het wordt interessanter wanneer we hetzelfde doen met een computer monitor. Stel je hebt een 24 inch full HD monitor van 1920 x 1080 pixels.

Dit betekent dat je scherm een beelddiagonaal van 24 inch heeft, wat overeenkomt met een beeldafmeting van ongeveer 53 x 30 centimeter, ofwel 20,8 x 11,8 inch. De resolutie is dan ongeveer 92 ppi.

De pixels van een computer monitor. De resolutie van een dergelijk scherm is in ppi, en dit heeft niets met je foto te maken die je op je scherm ziet.
Neem je nu een 24 inch monitor met een 4K resolutie (3840 x 2160 pixels), dan heb je een resolutie van maar liefst 184 ppi. Met andere woorden, je ziet meer detail in je beeld. Van de andere kant, als je een full HD monitor van 32 inch hebt, hou je nog maar 69 ppi over.

Bron voor schermafmetingen (ik heb dit niet zelf uitgerekend): Beeldschermformaten omrekentabel

Praktisch gebruik van ppi

Wat heb je nu aan al die getallen? Het is verwarrend en lastig, en het is niet duidelijk wat je ermee kunt. Voor ons als fotograaf heb je mijn inziens niets aan de term ppi, en schermresoluties.

Het enige wat voor ons als fotograaf telt, is het aantal pixels als het op digitaal gebruik aan komt.

Ongeacht fysieke afmetingen van welk scherm dan ook, is het aantal pixels het enige wat van belang is. Een foto voor een full HD scherm heeft 1920 x 1080 pixels nodig om beeldvullend te zijn. Niet meer en niet minder.

Een foto voor een 4K scherm 3840 x 2160 pixels, niet meer en niet minder. Het maakt niet uit of je scherm 50 centimeter breed is, of een meter breed.

Gebruik je een foto voor internet, dan is meestal ergens tussen de 900 pixels en 2000 pixels breed voldoende. Het maakt dan niet uit hoeveel ppi het is. Het enige wat er toe doet is het aantal pixels, want dat bepaalt hoeveel van je scherm in beslag genomen zal worden door het beeld.

De foto van deze metal band was voor internet. Dit betekende dat ik de foto in 1000 pixels breed moest aanleveren, niet meer en niet minder. Dpi, of ppi doet er niet toe.

Hoe zit het dan met dpi?

Voor digitaal gebruik maakt de term ppi dus niets uit voor je foto, want het is een maat voor de monitor. De term dpi maakt ook niet uit, want die is voor analoge doeleinden. Alleen als je een foto voor print doeleinden wilt gaan gebruiken, zal de dpi een rol kunnen spelen.

Wil je een foto af laten drukken op 10 x 15 centimeter, dan is het belangrijk om te weten op welke resolutie er afgedrukt wordt. Dit bepaald hoeveel pixels je beeld moet zijn.

Is de resolutie 300 dpi, omgerekend 118 dpcm (dots per centimeter), dan zal je foto 1180 x 1770 pixels moeten bedragen.

Is je foto bestemd voor bijvoorbeeld een krant, en ze vragen 50 dpi, dan heb je dus een foto van veel minder pixels nodig, een lagere resolutie dus. Met 50 dpi (20 dpcm) zou dezelfde foto nog maar 200 x 300 pixels nodig hebben.

De bestandsgrootte kan perfect ingesteld worden in bijvoorbeeld Photoshop, desgewenst met ppi instelling. Omdat er ppi genoemd wordt, is de resolutie in principe voor digitale doeleinden.
Je kunt dit vaak instellen in je software bij het exporteren, of het bij het veranderen van de maat, waarbij je het aantal centimeter moet ingeven met de dpi instelling. Of een ppi instelling, want die worden nog wel eens door elkaar gehaald.

Als je weet wat de afmeting wordt van je afdruk, en je weet de dpi waarde, dan kun je uitrekenen hoeveel pixels je foto moet hebben om dit te kunnen bereiken. Dat geldt voor kleine afdrukken, of enorme posters

Alles op een rijtje

Alleen als je foto afgedrukt wordt, bepaald het opgeven van de hoeveelheid dpi en de afmetingen de hoeveelheid pixels van je foto.

Gebruik je een foto voor internet, dan is alleen de afmeting van de foto in pixels van belang, en doet resolutie (dpi of ppi) er helemaal niet toe.

Hou er rekening mee dat dpi en ppi vaak door elkaar gebruikt worden. Aangezien bij een echt afdruk één pixel per per dot in dots per inch wordt gebruikt, is het redelijk veilig om deze twee door elkaar te gebruiken.

Ik hoop dat dit met dit epistel duidelijkheid heeft gegeven in het gebruik van deze verwarrende temen.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

17 reacties

Robert schreef op dinsdag 24 november 2020 om 10:39 | reageer
Het was zelfs voor mij Nando ik ben dyslectisch, goed te volgen met jou uitleg hier. Toppie. Sportieve groet Robert

Lilian Eshuis schreef op dinsdag 24 november 2020 om 11:24 | reageer
Heel fijn deze uitleg voor printen, dankjewel.
Ik heb een vraag: is een foto scannen met 330dpi voldoende voor 4k monitoren? Of toch een hogere scan resolutie nodig? Ik restaureer graag oude foto's en werk nu nog met een oudere 3in1 printer.

Jan R. Smit schreef op dinsdag 24 november 2020 om 12:13 | reageer
Tav printen, is het echt iets anders dan hier vermeld. Een printer (inkjet zoals Canon of Epson) zet pixels om naar druppels inkt. In beginsel is dat 4 druppels per pixel.

Printers zijn zo ingericht dat ze een gegeven hoeveelheid pixels per inch als input verwachten. Dit is instelbaar in de driver, bijvoorbeeld 300 PPI (pixels per inch).

Als het te printen bestand bij de opgegeven print-afmeting niet 300 PPI is, zal de driver het toch eerst omzetten naar 300 PPI, alvorens dit dan weer om te zetten naar druppels inkt, in dit voorbeeld tot 300x4 = 1200 dpi (druppels per inch).

Overigens dit omzetten door de printer driver naar de ingestelde PPI gebeurt vrij bot, de "neirest neighbour" methode.

Jonny schreef op dinsdag 24 november 2020 om 12:28 | reageer
Eindelijk eens een uitleg waar het onderscheid wordt gemaakt tussen ppi en dpi.
Nu moet ik wel zeggen dat ik het niet volledig eens ben.
Ppi wordt gebruikt om de grootte van je print te bepalen en niet dpi.
1772 x 1181 ppi aan 300 ppi geeft een foto van 15 x 10 cm en deze kan dan op je printer of in een fotolabo afgeprint worden op bijvoorbeeld op 1500dpi.
Dit betekend omgerekend 1500/300 dat je per pixel 5 dots hebt.
Een fotolabo vraagt dus enkel het beeld aan te leveren in de juiste resolutie uitgedrukt in ppi.

Hans van Sterkenburg schreef op dinsdag 24 november 2020 om 13:51 | reageer
Dag Nando,

6000-4000 is 3 op 2
4225-4110 is bijna 1 op 1
Een verschrijving?

Groet,
Hans.

Nando schreef op dinsdag 24 november 2020 om 14:41 | reageer
@Hans:
Nee, geen verschrijving. Reken maar uit.
Het zijn het aantal pixels per inch.

Nando schreef op dinsdag 24 november 2020 om 14:44 | reageer
@Jonny & Jan R Smit:
Ik wist niet dat er 4 dots per pixel worden geprint. Dat is nieuw voor me. Ik heb echter nog nergens de vraag gehad om een foto in ppi aan te leveren, alleen dpi.

Jp schreef op dinsdag 24 november 2020 om 14:53 | reageer
Nando
Prachtig omschreven waarvoor bedank Grts jp

Hans van Sterkenburg schreef op dinsdag 24 november 2020 om 17:55 | reageer
Nando, in de breedte neemt het af en in de hoogte neemt het toe?

Nando schreef op woensdag 25 november 2020 om 10:09 | reageer
@Hans van Sterkenburg:
Nee, het aantal pixels per inch in de breedte is minder dan het aantal pixels per inch in de hoogte. Het heeft niets met toename of afname te maken.
Laat ik het nog eens uitleggen:

De sensor is 0,95 inch hoog, en in die hoogte zitten 4000 pixels. Als je dat terug rekent naar het aantal per inch zijn er dat 4000/0,95 = 4210 pixels

De sensor is 1,42 inch breed, en in die breedte zitten 6000 pixels. Dat kun je ook terug rekenen naar de hoeveelheid per inch. 6000/1,42 = 4225 pixels
Begrijp je het nu?

Jan R. Smit schreef op woensdag 25 november 2020 om 10:35 | reageer
De berekening over sensor DPI is niet correct: 36mm > (36/25.4)=1,417 inch, 24mm > (24/25.4)=0,945 inch, in beide gevallen bij een 6000x4000pixels is de PPI 4233 (4233.33).

Dit kan ook niet anders want de pixels(sensels cq lichtgevoelige element) van een sensor zijn 4-kant (muv een enkel apart type sensor).

Verder is het van geen waarde, omdat je met je foto van 6000x4000 pixels mooie dingen wilt doen die wezenlijk groter zijn dat de grootte van je sensor.

Hans van Sterkenburg schreef op woensdag 25 november 2020 om 18:36 | reageer
Beste Nando, dank voor je toelichting! Een vraag nog. De sensor is 24mp. 4210x4225 = 17,8 mp? Wat begrijp ik niet goed? Groet Hans.

Iets anders: ik lees voor de 2de maal het boek Licht vangen. Informatief en goed leesbaar geschreven.

Nando schreef op donderdag 26 november 2020 om 09:21 | reageer
@Jan R. Smit:
zo zie je maar weer eens, hoe het afronden van getallen, zelfs op twee decimalen achter de komma, je op het verkeerde been kan zetten. Dank je voor de toelichting.

Nando schreef op donderdag 26 november 2020 om 09:23 | reageer
@Hans van Sterkenburg:
Wat jij uitrekent is hoeveel pixels er op een vierkante inch zitten (1 x 1 inch). De sensor heeft een andere afmeting: die is 1,42 x 0,95 inch in afmeting.

Jan R. Smit schreef op donderdag 26 november 2020 om 10:06 | reageer
Tav weergeven van je digitale beeld met minder pixels dan je originele beeld. Dus bijv: je originele beeld is 6000x4000 pixels, en je wilt het om welke reden naar 1500x1000pixels verkleinen in resolutie.

Besef dan dat: a/ veel resolutie verloren gaat (1.5/24 = 1/16 = 0.06 ,ergo nog maar 6% van het origineel) , en daarbij ook b/ het karakter van je beeld 'verhard' . ( er zijn minder pixels om de verlopen goed weer te geven, dus verhard het contrast).

Mijn advies is dan ook: houdt je originele beeld in zijn resolutie, dit is je 'moeder bestand' en is het beste cq meest waardevolle wat je hebt. Wil je om redenen een beeld publiceren of aanleveren in een lagere resolutie, maak een kopie van je moederbestand, verklein die kopie naar de gewenste aantal pixels en pas zonodig dat beeld aan voordat je het publiceert of verstuurt.

Linda schreef op vrijdag 11 december 2020 om 17:59 | reageer
Hi Nando,
Fijn artikel!
ik wil graag een afbeelding afdrukken op poster formaat op plexiglas, formaat 70 x 100.
Hoe kan ik zelf berekenen of mijn opname hiervoor geschikt is voor een goede kwaliteit? details foto's: 3024 x 4032 pixels, DPI: 72 pixels/inch. Bestandsgrootte: 2,5 MB. Dank alvast. grt, Linda

Nando schreef op dinsdag 15 december 2020 om 09:51 | reageer
@Linda;
Zoals je wellicht uit het artikel kunt zien, is die term DPI in de beschrijving van het bestand niet van belang. ook de bestandsgrootte doet er niet toe. Wat telt is de maat in pixels: 3024 x 4032 px. Daarmee is het mogelijk om uit te rekenen hoe groot je kunt afdrukken met dat bestand. Je moet dan weten op hoeveel DPI de afdrukcentrale de foto zal afdrukken.

Over het algemeen geeft een printservice voor je aan of het bestand groot genoeg is als je een bestelling plaatst.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.

Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

45.188 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts

Hoe zit het nu met resolutie, dpi en ppi?

Inches en centimeters

Analoge resolutie: dots per inch (dpi)

De digitale resolutie: pixels per inch (ppi)

Praktisch gebruik van ppi

Hoe zit het dan met dpi?

Alles op een rijtje