5 Dagen Deal: 100+ fotografiecursussen + boek - Nu 100 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Nando Harmsen

Lenskalibratie, is het nodig of toch niet?

maandag 5 februari 2024, 16:08 door | 5.061x gelezen | 6 reacties

Zo nu en dan komt het ter sprake: lenskalibratie. Maar wat is het nu eigenlijk, en waarom zou je dat doen. Is dit alleen voor spiegelreflexcamera's of ook voor mirrorless camera's? Moet je dit laten doen, of kan je het ook zelf doen?

Een camera met objectief is nauwkeurig ontworpen systeem. Alles moet perfect op elkaar afgestemd zijn voor de beste resultaten. Toch kan het gebeuren dat het scherpstelpunt niet altijd op de juiste plek zit. Als dit zo nu en dan gebeurt ligt het waarschijnlijk aan de fotograaf. Als het consequent gebeurt, kan het systeem een afwijking vertonen.

Nando lenscalibratie scherpte

Met AF-fijnafstemming kan het scherpstelpunt verzet worden. Doe dit alleen als de focus er altijd naast zit.

Deze kans op afwijking heb je vrijwel alleen bij spiegelreflexcamera's. Dit komt omdat er niet op de sensor zelf scherp gesteld wordt, maar via een aparte AF-sensor. Stel je scherp met live-view, dan is die afwijking vrijwel onmogelijk.

Scherm­afbeelding AF cursus AF sensor

Een spiegelreflexcamera heeft een aparte AF-sensor.


Heb je last van een afwijking in scherpstelling, dan merk je dat de scherpte altijd net voor of net achter het scherpstelpunt ligt. Dit heet front focus en back focus. Je kan dit corrigeren met de AF-correctie. De naam van dit proces heet bij elk merk camera iets anders.

  • Nikon – AF Fine Tune
  • Canon – AF Microadjustment
  • Sony – AF Micro Adjustment
  • Pentax – AF Adjustment
  • Olympus – AF Focus Adjust


Nando lenscalibratie fijnafstelling

AF-fijnafstelling bij een Canon camera.

Je moet je el realiseren dat dit iets anders is dan lenscorrectie. Overigens, mirrorless camera's hebben nauwelijks of geen last van front of back focus omdat ze direct op de sensor scherpstellen. Je zal de correctie mogelijkheid bijna nooit bij dit soort camera's aantreffen.

Het corrigeren van front of back focus kan zelf met wat hulpmiddelen. Het vergt nauwkeurig werken, en veel geduld. Bij objectieven met een vast brandpunt is dit redelijk eenvoudig, maar met zoomobjectieven is dit lastiger.


De afwijkingscorrectie is alleen binnen bepaalde grenzen mogelijk. Wijkt de scherpstelling zo ver af dat je meer moet corrigeren dan wat in de camera mogelijk is? Dan moet je de camera en het objectief gerepareerd worden.

In de meeste gevallen is lens-calibratie niet nodig. Is je foto gewoon scherp waar het scherp is, dan hoef je dit niet uit te voeren. Voor wie altijd met grote scherptediepte fotografeert heeft er ook geen nut van.

Het is voornamelijk geschikt voor wanneer je met uiterst kleine scherptediepte werkt. En dan alleen nog wanneer je merkt dat de scherpte er structureel naast zit.

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Nando Harmsen

Over de auteur

Nando Harmsen fotografeert al meer dan 40 jaar. Zijn specialisme ligt bij bruidsreportages en landschapsfotografie. Daarnaast geeft Nando lezingen, workshops, masterclasses, fotoreizen, en maakt regelmatig reviews van nieuwe en leuke apparatuur.

6 reacties

  1. Donald Willemsen
    Donald Willemsen schreef op maandag 5 februari 2024 om 19:25  | reageer

    In het verleden met de 70D moest ik wel lenskalibratie toepassen. Nu ik de R7 heb, is er geen probleem.

  2. Pixeldude
    Pixeldude schreef op dinsdag 6 februari 2024 om 11:05  | reageer

    Ik weet er niets over te zeggen. Ik heb alleen systeemcamera's, dus ... zwijgen is goud.

  3. Stefanie
    Profiel Stefanie schreef op dinsdag 6 februari 2024 om 12:51  | reageer

    Ik had wel ooit wat twijfels over een bepaald objectief en heb toen zo'n zelf knutsel testchard in elkaar gevouwen om te testen, kalibratie bleek toen niet nodig

  4. Paul van Aken
    Paul van Aken schreef op dinsdag 6 februari 2024 om 19:16  | reageer

    Ook bij een spiegelreflex alleen nodig als het objectief een afwijking heeft, de sensors voor af en beeld zitten vast in de camera.
    En niet vergeten: altijd met volle opening de correctie metingen doen....

  5. Nando
    Profiel Nando schreef op donderdag 8 februari 2024 om 10:02  | reageer

    Dat van de grootste lensopening is een goede opmerking. Ik geloof dat ik dat vergeten ben te melden. Dank je voor die toevoeging, Paul

  6. gast schreef op dinsdag 6 februari 2024 om 22:25  | reageer

    Ik heb (o.a) een Minolta 70-210mm op een Sonya6600 (via een LA-EA4). Het afstellen is weerbarstig. Ik zit tussen een 4 en 5. Beide instellingen zijn minder scherp dan wanneer ik handmatig instel.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
Cursus Luminar AI met Nando Harmsen
Masterclass Landschapsfotografie met Bas Meelker
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.732 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord