5 Dagen Deal: 100+ fotografiecursussen + boek - Nu 100 euro voordeel! Word nu lid!
Photofacts Academy

Photofacts Academy; 100+ Fotografie Cursussen
Fotograferen wordt makkelijker en leuker

Boek

De Fotobijbels; Boeken over Fotografie
101 Praktische fotografietips voor betere foto's

Elja Trum

Waar moet je op letten bij een computer voor een fotograaf in 2023?

maandag 6 februari 2023, 20:40 door | 14.784x gelezen | 28 reacties

Als fotograaf kun je flink voordeel halen uit een vlotte computer. Het bewerken van je foto's gaat dan immers een stuk soepeler. Maar waar moet je dan op letten wanneer je jouw nieuwe computer aan het samenstellen bent?

Natuurlijk is het ook afhankelijk van je budget en je wensen. Daarom geef ik je in dit artikel meerdere opties waar je over na kunt denken.

Laptop vs desktop


Laptop of desktop?


Je eerste keuze is wellicht wel of je een laptop of een desktop computer wilt aanschaffen. Een laptop is flexibel; je kunt hem eenvoudig meenemen en zo overal aan je foto's werken.

Je kunt een laptop echter ook gewoon als computer voor thuis gebruiken. Sluit er een toetsenbord, muis (of tekentablet) en een monitor op aan en je merkt het verschil met een desktop amper meer.

Een nadeel is echter dat je beperkter bent in de opties en de uitbreidingen achteraf. Een desktop computer geeft je hier wel veel meer ruimte in.

Heb jij sowieso een laptop nodig? Dan is de keuze wellicht slimmer om een krachtige laptop te kopen dan twee apparaten (een laptop én een desktop). Hoef je niet mobiel te werken, dan zou ik lekker voor de desktop gaan.

Welk Apple systeem?


Apple of Windows maakt in feite weinig uit. Het is maar net wat je voorkeur heeft. Beide hebben hun voor- en nadelen. Zelf werk ik met beide systemen, dat gaat beide uitstekend.

Apple is niet zuinig met de gebruikte componenten. Dat zijn vaak de betere die op de markt zijn op dat moment en dat zie je dus terug in een lange levensduur met goede prestaties. Je ziet dat echter ook terug in de prijs.

Apple computers zijn prijzig. De nieuwe MacBook Pro start bijvoorbeeld bij 2.449 euro. Met een macBook Air ben je gelukkig wel nog een stuk goedkoper uit, maar ook dan is de startprijs al 1.219 euro. Ga je extra opties toevoegen dan wordt het al snel veel duurder.

De desktop variant van Apple, een alles in één computer, is de iMac. Deze is er tegenwoordig helaas alleen nog maar in een 24 inch variant. Ze hebben nog de iets oudere M1 chip en starten bij 1.569 euro.

Apple Mac Mini


Een relatief betaalbare en interessantere optie bij Apple is momenteel in mijn ogen de gloednieuwe Mac Mini. Vanaf 719 euro haal je er een in huis en dat is al een aardige krachtpatser.

Als je wat meer budget hebt zou ik voor de M2 Pro versie gaan (vanaf 1.569 euro). Ik verwacht dat deze voor de meeste fotografen al krachtig genoeg zijn.

Wil je nog meer, dan is de Mac Studio een (nog duurdere) optie. Deze start bij 2.328 euro.

Je hebt dan nog wel een monitor nodig, waardoor de Mac Mini/Studio helemaal een goede keuze kan zijn als je al een mooie monitor hebt staan.

Uiteindelijk hangt je keuze bij Apple dus vooral af van je budget. Met alle systemen kun je prima uit als fotograaf.

Kijk nog wel even verder onder het kopje 'opslag' verderop in dit artikel. Een nadeel bij Apple is dat extra opslag extreem prijzig is. Laat je daar nu net als fotograaf voldoende van nodig hebben.

Welke Windows computer?


Bij een Windows computer heb je meer mogelijkheden om exact het systeem te kiezen dat jij zoekt. Er zijn kant-en-klare systemen te koop, maar je kunt ook een computer helemaal zelf samenstellen en (laten) bouwen.

Als je wilt kun je zo dus ook bezuinigen op bepaalde onderdelen. Dat kun je dan mogelijk wel weer terugzien in de kwaliteit. Eén matig onderdeel in je systeem kan ervoor zorgen dat je veel prestaties verliest.

Zelf heb ik voor programmeerwerkzaamheden en gaming een voorkeur voor Windows. Voor fotografie maakt het mij niet zoveel uit welk systeem ik gebruik. Kijk dus vooral naar jouw persoonlijke voorkeur.

Ook bij een Windows computer is je budget weer een belangrijke factor. Voor een beetje systeem voor een fotograaf moet je, denk ik, rekenen op zo'n 1.200 euro. Voor 2.000 euro bouw je een high-end systeem.

Wat moet zo'n systeem dan bijvoorbeeld bevatten? Daar is heel veel keuze in, maar zelf zou ik gaan voor een Intel Core i5-13600K processor (of de i7-13700K bij een iets ruimer budget).

Minimaal 32 gigabyte aan DDR4 (DDR5 is er ook al, maar in de praktijk nog niet veel sneller) geheugen. Werk je veel met grote, complexe bestanden in Photoshop? Overweeg dan om voor 64 gigabyte te gaan.

Fractal North


Voor basisopslag zou ik kiezen voor een twee terabyte M2 NVMe drive (PCI Express 4.0 x4). Let op de snelheid; je wilt hier een vlotte uitzoeken. Bijvoorbeeld 7.300 MB/s.

Voor wat betreft de videokaart; die kan zeker verschil maken. Lightroom en Photoshop maken steeds meer gebruik van de snelheid die een videokaart extra kan bieden. Het loont dus om hier ook geld aan uit te geven, ook als je geen games speelt.

Helaas zijn videokaarten de afgelopen jaren relatief prijzig geworden.

Adobe raadt een videokaart aan die hoger dan 2.000 scoort in dit overzicht. Ook raden ze 8 gigabyte geheugen (op de videokaart) aan.

Een NVIDIA RTX 3060 lijkt me bijvoorbeeld een goede keuze. Hier betaal je circa 350 euro voor. Hij heeft een score van 9.000 in het overzicht.

Heb je wat meer budget (en wil je ook gamen), dan is een RTX 3070 of een Radeon 6900 XT interessant. Je betaalt dan wel al circa 700 euro voor alleen de videokaart. Hopelijk gaan deze prijzen het komende jaar nog verder omlaag.

Monitor


Over de monitorkeuze kan ik een compleet ander artikel schrijven. Waarschijnlijk ga ik dat ook nog wel eens doen. Ik houd van een grote monitor om mijn foto's te bewerken. Ik zou tegenwoordig minimaal een 27 inch monitor aanraden.

Zelf ben ik op 27 tot 32 inch wel fan van het Quad HD formaat (2560 bij 1440 pixels). Het voordeel van dit pixelformaat (tegenover bijvoorbeeld 4K) is dat je het beeld niet hoeft te schalen om prettig te werken. Anders wordt alles heel priegelig klein.

Voor beeldbewerking zou ik de 'curved' (gebogen) modellen overslaan. Een gebogen scherm maakt het toch lastiger om goed te zien of je horizon wel recht staat.

Is budget geen probleem en wil je maximale kwaliteit, dan is de Eizo ColorEdge CG 2700S interessant voor je. Maar ik snap ook dat niet iedereen 2.200 euro voor een monitor over heeft.

Eizo CG 2700S


Budgetvriendelijker is bijvoorbeeld de Dell UltraSharp U2722D. Ik ben altijd erg enthousiast over de UltraSharp serie van Dell. Voor 360 euro is deze 27 inch goed betaalbaar.

Zelf zit ik stiekem al een beetje te loeren naar een upgrade van mijn huidige 30 inch monitor. Deze Dell UltraSharp 43 inch 4K monitor lijkt me wel wat. Dit is een formaat waarbij de 4K resolutie volgens mij wel lekker kan werken - zonder te hoeven schalen.

Kijk bij een monitor dus naar het formaat, de resolutie, de beeldschermtechniek (IPS heeft wat mij betreft nog de voorkeur, OLED heeft nog ontwikkeling nodig) en de kleurruimte die weergeven kan worden.

Voor wat betreft de kleurruimte zou ie bij voorkeur volledig sRGB kunnen weergeven. Als ie ook AdobeRGB helemaal kan tonen zit je nog beter en met DCI-P3 ondersteuning zit je helemaal goed.

Opslag


Als fotograaf hebben we veel opslag nodig. Je hebt al snel terabytes aan foto's bij elkaar verzameld. Veel terabytes zijn niet duur, maar dan zijn ze wel traag.

Je kunt bijvoorbeeld een 10 terabyte hard disk in je computer hangen. Zo'n drive heb je voor circa 250 euro, maar je haalt er amper 200 MB per seconde mee. Het kan bruikbaar zijn voor je archief, maar het is niet iets om enthousiast van te worden.

Hd 10tb

Op dit gebied heb ik nog geen ideale oplossing. Past jouw fotocollectie ruimschoots op 2 terabyte? Dan zou ik een extra 2 terabyte M2 drive in je computer zetten voor je archief. Die is dan wel razendsnel!

Anders is het waarschijnlijk slim om recente foto's op je M2 drive te zetten. Oudere bestanden verplaatst je dan zo nu en dan eens naar een tragere - maar grotere - drive.

Zelf heb ik helaas nog nog niet de ideale oplossing voor ogen op dit gebied. Suggesties zijn welkom!

Back-up


De back-up van je foto's is erg belangrijk. Er moeten eigenlijk altijd 3 versies van je foto's zijn:

1. De originele versie op de drive in (of aan) je computer
2. Je lokale back-up, bijvoorbeeld op een netwerk drive (NAS)
3. je externe back-up, op een andere locatie. Bijvoorbeeld in de cloud met Backblaze

Die kopieën moeten automatisch gemaakt worden, anders is dit iets wat je een keer gaat vergeten - net op het moment dat het belangrijk voor je is.

Wat is jouw ideale computer?


De keuze is enorm. Zoveel mensen zoveel wensen.

Wat is jouw ideale computer voor het bewerken van je foto's?
En hoe bewaar jij jouw archief?

Deel het hieronder in de reacties!

Wil jij ook gave foto's maken?

Probeer twee weken gratis onze online cursussen over fotografie. Je krijgt direct toegang tot meer dan 100 cursussen. Na twee weken vervalt je proeflidmaatschap automatisch. Je zit dus nergens aan vast.

14 dagen gratis fotografiecursussen kijken

Elja Trum

Over de auteur

Elja Trum is oprichter van Photofacts, online fotografiecursussite Photofacts Academy en het blog Teslafacts. Hij schrijft sinds 2006 over fotografie. Elja is ook auteur van boeken over zwart-witfotografie, flitsfotografie en portretfotografie.

28 reacties

  1. RAWShooter
    RAWShooter schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 10:12  | reageer

    Een MacMini met een M1 of M2 processor is voor vrijwel elke fotograaf prima. Gek genoeg is 8GB systeemgeheugen al genoeg om lekker mee te werken. Dat komt door de unieke eigenschappen van de M-processoren.
    En over opslag: kies gewoon de kleinste interne SSD en sluit via USB-C een externe SSD aan. Veel goedkoper en zo snel dat je het verschil niet merkt. Dus die basis uitvoering van de Mini voor 719 euro is zeer geschikt.

  2. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 10:36  | reageer

    Bedankt voor de aanvulling.

    Zelf heb ik zo'n 7 terabyte aan foto's in mijn archief. Nadeel is dus dat daar geen betaalbare externe SSD's voor bestaan momenteel.

  3. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 11:06  | reageer

    Nog even gekeken, maar het wordt wel steeds beter betaalbaar. Voor 260 euro koop je een vlotte 4 terabyte M2 drive. Een (tragere) 8 terabyte SSD drive kost 490 euro, maar zou prima kunnen werken als toch nog best vlot archief.

    8 terabyte aan M2 drive is met 1.100 euro nog wat duurder, helaas. Een optie zou dan kunnen zijn om M2 drives in Raid te gaan gebruiken (in bijvoorbeeld een externe case hiervoor).

  4. Jax
    Jax schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 10:39  | reageer

    Apple mag dan misschien wat duurder zijn dan een Windows machine maar ze zijn, zoals al gezegd, voorzien van de betere hardware. Bovendien zit er standaard een bak gratis, en bruikbare, software op een Apple (heeft Windows niet). Voor zover ik weet kun je met het fototool "Foto's", je foto's nabewerken en ze worden opgeslagen in de cloud. Misschien biedt dit tool voor professionele fotografen te weinig opties maar het is meer dan voldoende voor de, gevorderde, hobby fotograaf.

  5. Alex Leys
    Alex Leys schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 10:42  | reageer

    Mijn iMac uit 2014 voldoet nog altijd aan mijn wensen, ik heb wel het geheugen uitgebreid naar 32 Gb.
    Een Mac is misschien wel duur in aankoop maar als je de rekening maakt op termijn...

  6. Hugo
    Hugo schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 10:50  | reageer

    Ik zie op de site van Apple dat je ook al een nieuwe Mac Book Pro ( 13 inch ) hebt voor iets meer dan 1600 euro ( op datum van vandaag, 7/02/'23 ).

    Mijn Mac mini uit 2014 met 8 GB systeemgeheugen ( 2,8 GHz Intel Core i5 processor) is voor mij nog steeds meer dan genoeg. Alleen jammer dat je de allernieuwste software updates ( ook van lightroom of photoshop ) niet kan gebruiken ( wegens verouderde versie ), maar voor de rest blijft het een uitstekend krachtig toestel!

  7. dirk
    dirk schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 11:45  | reageer

    doch evenmin betaalbare interne SSD's, hoe stockeert u dan deze 7 terabyte en beperkt dit uw workflow tov. systeeme met SSD (huidige interne opslag in uw computer)

  8. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 13:42  | reageer

    Ik gebruik nu een Lacie 5Big externe drive op mijn Mac. Daarin zitten 5 (trage) hard disk (tezamen 10 TB) die in RAID 0 draaien. Daardoor haalt de Lacie een snelheid van circa 600 MB/s.

    Ongeveer 3x zo snel als een enkele traditionele hard disk dus. Maar ook nog steeds 5x zo traag als een gemiddelde M2 drive nu haalt.

    Deze setup is me goed bevallen de afgelopen 9 jaar. Ik gebruik het nu nog steeds, maar ik zou een nog snellere oplossing dus wel interessant vinden.

    Enne, met RAID 0 zijn de back-ups uiteraard erg belangrijk. Eén falende disk (van de 5) en alle data is verdwenen.

  9. Donald Willemsen
    Donald Willemsen schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 11:53  | reageer

    Een interessant artikel er veel informatie. Vooral de afwegingen maken het interessant om te lezen. Zelf maak ik gebruik van een Windows desktop (Apple is me te duur) met een AMD Ryzen 7 processor en 16GB intern geheugen. Het viel mij op dat AMD niet genoemd werd in het artikel terwijl ze toch een stuk goedkoper zijn dan die van Intel. Bovendien, afhankelijk van het type, doen ze niet onder voor Intel.
    De systeemsoftware zoals Windows en daarnaast Photoshop, Lightroom, Luminar en o.a. Office 365 staan op een SSD 500GB intern. Dat is dus de zgn C-schijf. Op een 2e SSD van 2TB staan de Lightroom catalogus, de Luminar catalogus, de fotobestanden en overige data zoals email, Office documenten e.d.
    Daarnaast heb ik 2 externe HDD's van 5TB als backupmedium die exacte kopiëen van elkaar zijn. Daarop vind je dan een backup van alle fotobestanden, catalogussen en persoonlijke data.
    Ik kies bewust voor een desktop, omdat ik in het verleden heb ervaren dat laptops veel te heet werden als pakketten als Ps en Lr moeten draaien.
    Ik heb wel gemerkt dat bijvoorbeeld Luminar Neo op onderdelen waar veel gebruik wordt gemaakt van AI mijn huidige desktop dat vrij traag verwerkt. Ps en Lr maken veel minder gebruik van AI en werken dus een stuk sneller.

  10. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 13:47  | reageer

    AMD is uiteraard ook prima, ik heb hier zelf gewoon minder ervaring mee.

  11. Paul
    Paul schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 12:13  | reageer

    Meestal vind ik je artikelen best goed, deze keer heeft het voor mij meer iets van : "kijk eens wat ik me kan permitteren"
    Ikzelf heb maar een Ryzen 3 3600 met 16 Gb ram, en kan evengoed m'n foto's vlot bewerken, alleen de Topaz filters kosten veel tijd.
    En waarom zou het een probleem zijn als foto's die klaar zijn naar een hdd moeten of er nogeens van teruggehaald? Daar is echt geen razendsnelle me ssd voor nodig.
    Nee, flink over de top deze redenatie, sorry.

  12. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 13:58  | reageer

    Mijn insteek was om voor verschillende budgetten opties aan te geven. Het leek me nuttig om ook wat van mijn eigen keuzes mee te nemen.

    Zelf zit ik vaak 8 uur per dag achter een computer. Dan is het prettig als het een snel systeem is en bovendien ook het geld waard.

    Veel fotografen geven ook duizenden euro's uit aan camera apparatuur. Niet vreemd om dan ook een aardig budget te hebben voor het bewerken en bewaren van je foto's.

    Een razendsnelle M2 SSD is wellicht niet nodig, maar als je systeem daardoor soepeler werkt kan het het best waard zijn.

  13. Donald Willemsen
    Donald Willemsen schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 14:04  | reageer

    @Jax, misschien is Apple juist een stuk duurder vanwege de software die NIET gratis is. Bedrijven als Apple en Microsoft geven niks gratis weg. Je betaalt dat allemaal zelf.

  14. Stefanie
    Stefanie schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 14:23  | reageer

    Ik gebruik ook windows en AMD, geen Apple fan. Apple heeft misschien wel een bak gratis software, voor windows is vele male meer freeware beschikbaar en ik heb graag wat te kiezen op dat vlak. Voor back-up heb ik 2 externe schijven van 5 TB en er hangen een 2 (bijna vol inmiddels) en 3 TB permanent aan de PC. Ik maak mijn back-ups juist wel handmatig, kwestie van discipline, heb ooit een schijf kapot gehad door overspanning op het net, als je daar dan ook nog een back-up aan hebt hangen dan is die ook gaar. Ik heb voor mezelf de regel dat geheugenkaartjes pas herbruikt worden als de back-ups gemaakt zijn dus als ik eens wat later ben en er gaat wat mis heb ik sowieso altijd de originele bestanden op het kaartje nog

  15. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 20:05  | reageer

    Ahja, ik heb die discipline niet. vrolijk
    Back-ups gaan automatisch zodra ik nieuwe bestanden op mijn computer zet. Zo kan ik het ook niet vergeten.

  16. Peter van Dinther
    Peter van Dinther schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 14:38  | reageer

    Dank je wel voor het openen van deze topic. Dat zette me toch aan het denken over mijn eigen computersetting. Ik heb er namelijk vrij veel software opstaan waardoor ik denk dat mijn computer (Imac 2017, 4,2 Ghz Quad Core i7, videokaart Radeon Pro 8 Gb en 32 GB 2400 Mhz) eigenlijk best soepel zou moeten werken. Dat is echter niet het geval. Beeldbewerken in LR met uitstapjes naar bijvoorbeeld Luminar Neo of andere zoals Topaz I Photo, verloopt in veel gevallen bijzonder traag. Vooral bij grote bestanden. Verder schoon ik alles regelmatig op met CleanMyMac,
    Suggesties?

  17. Ben van Veelen
    Ben van Veelen schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 15:19  | reageer

    Is een M2 ook een SSD? Of is dat opgevoerde oude techniek?

  18. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 20:10  | reageer

    Een M2 is ook een Solid State Drive, maar een SSD is niet per se een M2 drive.

    M2 NVMe drives zijn van die platte strookjes. Ze lijken een beetje op geheugenkaartjes. Snelheden van 3.500 MB/s zijn redelijk gangbaar bij deze drives.

    Als ik het heb over een SSD drive, dan bedoel ik de grotere drives die een jaar of 5 geleden gangbaar waren. Deze halen snelheden van circa 550 MB/s.

  19. Ado
    Ado schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 15:25  | reageer

    Leuk en informatief artikel (in tegenstelling tot de laatste reactie zie ik het poeneriger er niet in terug, maar kan aan mij liggen). Wat ik mis is de mogelijkheid van een NAS. Mijn fotoarchief staat op een Synology DS213+. Met een snel bekabeld netwerk en 2 snelle HD's is bij fotobewerking nauwelijks vertraging merkbaar. Daarnaast biedt de NAS nog heel veel andere voordelen.

  20. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 20:14  | reageer

    Een NAS gebruik ik zelf als back-up. Meestal gaan daar nu nog traditionele hard disks in die meestal de 200 MB/s niet halen. In mijn ogen kom je hier dus wel snelheid tekort, maar op zich kan het best werken.

    Ik denk dat je veel snelheidsvoordeel haalt als je foto's die je nog moet bewerken eerst op je hoofddrive op je computer zet.

    Gebruik een NAS zeker niet als enige plek om je foto's op te slaan. Zorg altijd ook nog voor een (externe) back-up.

  21. dirk
    dirk schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 16:00  | reageer

    Apple Mac mini M2 is een upgrade van de chip die een hogere snelheid en goede prestaties levert.
    Probleem is dat de upgrade van de Apple Mac Mini, de Apple Mac Studio nog altijd werkt met de " verouderde " chip M1 en dat een upgrade naar M2 voor binnenkort zal zijn.
    Zelfs kenners kunnen op dit ogenblik niet uitmaken welke van beide systemen nu de beste zijn (zie youtube)

  22. gast schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 16:27  | reageer

    Ik denk dat als je alles bij mekaar telt wat er aan waarde, qua software, op een Mac zit, je met een vergelijkbare Windows machine altijd duurder uit bent.

  23. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 20:16  | reageer

    Wat zie je dan als zo waardevol op een Mac?
    Ik heb ook een Mac draaien hier en het is fijn dat Mac OS gratis is, maar verder zou ik zo niet kunnen bedenken welke gratis software bijgesloten is die handig is voor fotografen (en waarvoor je bij Windows wel moet betalen).

  24. outlaw99
    outlaw99 schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 17:28  | reageer

    Goed advies over het algemeen. Alleen het advies over de (gaming) videokaarten deel ik niet. Deze kaarten beïnvloeden de kleurweergave. Beter zou een advies zijn over specifieke kaarten voor fotobewerking tenzij je naast fotobewerking ook graag een game speelt.

  25. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 20:20  | reageer

    Dit is voor het eerst dat ik hier van hoor. Voor zover ik weet is dit niet het geval en kunnen er hooguit softwarematige instellingen zijn die een rol spelen bij een andere beeldkwaliteit.

    Wellicht kun je wat meer informatie geven?

  26. herman
    Profiel herman schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 19:56  | reageer

    Mijn PC heeft 16 GB RAM-geheugen met een Intel Pentium Gold G6400 CPU doch zonder Windows, maar met Ubuntu (Linux) en dat volstaat voor mij, mede door de software van GIMP en Darktable, die bijna exacte kopieën zijn van Photoshop, maar dan wel gratis (ook mooi meegenomen dus)
    (oh ja: ik zit nooit ACHTER mijn computer, daar is niet veel te zien hoor LOL)

  27. Elja Trum
    Profiel  Elja Trum schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 20:23  | reageer

    Voor, achter, aan, op, volgens Taaladvies.net is het allemaal goed. vrolijk

    Ubuntu is leuk voor de (computer) hobbyist, maar ik zal het niet aanraden voor een fotograaf. Als het voor jou goed werkt, helemaal prima natuurlijk!

  28. dirk
    dirk schreef op dinsdag 7 februari 2023 om 21:44  | reageer

    Voor een vergelijking van Adobe Lightroom (betalend) vs Darktable (gratis) zie Pixovert (youtube) Beide systemen zijn evenwaardig (doch zie ook recente updates van Lightroom in de richting van Adobe Photoshop) met elk zijn voordelen (bijv. snapshot in Darkroom) en nadelen.
    Beiden worden voor professionele fotografen (of amateur enthousiast) aangeraden.
    Het gebruik van Dartable wordt ook in andere video's m.i. zeer goed uitgelegd en is dus een (gratis) alternatief voor LR.

Deel jouw mening

Let op: Op een artikel ouder dan een week kan alleen gereageerd worden door geregistreerde bezoekers.
Wil je toch reageren, log in of registreer je dan gratis.
De Portretbijbel door Elja Trum
Portretfoto's Bewerken in Lightroom Classic
Toon alle artikelen binnen Tips en Truuks

Photofacts wordt mede mogelijk gemaakt door


Ontvang wekelijks fotografietips in je inbox

44.729 fotografie enthousiastelingen ontvangen de tips al!
Meer over de wekelijkse mail. Of blijf op de hoogte via Facebook. Aanmelding beveiligd met Google reCaptcha.

Elja Trum

Elja Trum

Photofacts; alles wat met fotografie te maken heeft!

Wil je graag mooiere foto's maken en op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de fotografie? Photofacts plaatst leerzame artikelen die gerelateerd zijn aan fotografie. Variërend van product-aankondiging tot praktische fotografietips of de bespreking van een website. Photofacts bericht dagelijks over fotografie en is een uit de hand gelopen hobby project van Elja Trum. De artikelen worden geschreven door een team van vrijwillige bloggers. Mocht je het leuk vinden om een of meerdere artikelen te schrijven op Photofacts, neem dan contact op.Meer over Photofacts
Om Photofacts.nl goed te laten functioneren maken we gebruik van cookies. Bekijk ons cookiebeleid. akkoord